Studenten en religie: stiltekamers en ruimte tot gebed aan de UGent

Stiltekamer

Het is algemeen geweten dat gebed een van de belangrijkste aspecten is van de meeste godsdiensten. Gelovigen bidden volgens vastgelegde hoeveelheden en op vaste tijdstippen, hebben hun persoonlijke routine of bidden wanneer ze daar de tijd voor vinden of er nood aan hebben. Hoe dan ook, de bezinning die ermee gepaard gaat is er een die door gelovigen meestal dagelijks wordt opgezocht. Naar huis of kot trekken in het midden van een lesdag, is voor velen geen evidentie. Ook de drukke cafetaria's, verscheidene bibliotheken en straten van Gent zijn niet het geschikte toneel. Waar kan je dan wel bidden?

Studenten die aan de UGent graag stilte willen opzoeken, moeten er een aanvaring met de buitenlucht, een wandeling van gemiddeld dertig minuten en drie verdiepingen trappen voor overhebben. Er is momenteel namelijk maar één campus aan de universiteit met een prikkelarme ruimte waar je in alle rust kan bidden en mediteren. Dat is campus Dunant, de thuis van de faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen. De stiltekamer is in werkelijkheid voor veel studenten dus niet echt vlot bereikbaar. Er zouden plannen zijn om op termijn elke campus van een bezinningsruimte te voorzien, maar die plannen zijn nog niet concreet uitgewerkt.

Er is momenteel namelijk maar één campus aan de universiteit met een prikkelarme ruimte waar je in alle rust kan bidden en mediteren

De slechte bereikbaarheid van de stiltekamer is ontzettend jammer, zeker omdat de kamer zelf heel veel te bieden heeft. De sfeer die er heerst is er een van sereniteit. Met haar sobere beige kleuren en warme verlichting geeft de ruimte vanaf het eerste  moment een veilig gevoel. Het is er ook verrassend stil, zeker als je weet dat de campus aan een weg grenst. Elektronica is er, net als werken, niet toegelaten voor je eigen rust en die van mogelijke bezinningsgenoten. Op die manier kan de stiltekamer als toevluchtsoord dienen voor iedereen die aan de chaos van onze bruisende studentenstad wil ontsnappen. 

Voor gelovigen is de ruimte met andere woorden ideaal. Zo is er een kast die de toegang afschermt en een gordijn dat de ruimte nog verder onderverdeeldt. Er is dus wel degelijk rekening gehouden met studenten die bijvoorbeeld afgezonderd moeten kunnen bidden en de gebedsmatten liggen zichtbaar in de kast. De studenten die we interviewden, hadden nog nooit of nog maar iets vaags gehoord over de stiltekamer. Nochtans waren velen enthousiast over de ruimte en over het potentieel om het concept uit te breiden naar andere campussen. 

Initiatieven voor gelovigen

Naast de stiltekamer in Campus Dunant die dienst kan doen als gebedsruimte zijn er sinds 23 april 2023 gekoelde halalmaaltijden beschikbaar in de resto's. Dit initiatief kwam er na een bevraging over de dieetvereisten die aan het assortiment toegevoegd konden worden. Studenten hebben hier over het algemeen een positieve kijk op, maar er zijn nog andere initiatieven die de universiteit zou kunnen overwegen.

Een voorstel is om een faciliteit in te richten waar mensen de woedoe kunnen verrichten, hoogstwaarschijnlijk bij de stiltekamers. De woedoe is de islamitische rituele wassing die voorafgaat aan het gebed. Sommige studenten gaven aan dat een enquête houden een goed idee is om beter te kunnen begrijpen wat gelovige studenten missen aan de universiteit. Die is op de eerste plaats een onderwijsinstelling, dus mogen zulke initiatieven niet te omvangrijk worden. De beoordeling van welke faciliteiten als té omvangrijk zijn, hangt sterk af van individuele opvattingen.

De vereenzelviging van de gelovige met de negatieve aspecten van de geschiedenis van een religieus instituut, is vaak makkelijk gemaakt

Vooroordelen?

Gelovigen hebben op heel wat plekken te kampen met vooroordelen, jammer genoeg ook bij hun medestudenten. Daarbij gaat het niet over het feit dat ze minder participeren in het typische studentenleven, waar hun geloof volgens hen geen invloed op heeft. De kwetsende opmerkingen zijn eerder lachend en 'onschuldig' bedoeld. Ook getuigt een katholieke studente dat ze vaak typische aanvallende vragen ontvangt over haar houding ten opzichte van abortus of homoseksualiteit. De vereenzelviging van de gelovige met de negatieve aspecten van de geschiedenis van een religieus instituut, is vaak makkelijk gemaakt. Een moslima deelt mee dat ze tot nu toe weinig negatieve ervaringen heeft gehad. Ze zegt ook dat je als gelovige student soms begrip moet kunnen tonen voor het feit dat anderen niet geloven en bepaalde aspecten van je geloof mogelijk niet begrijpen. 

Verenigingen

Van de talloze studentenverenigingen die de UGent en Gent in het algemeen rijk zijn, kennen studenten vaak enkel de vereniging van hun eigen richting. Voor velen, waaronder sommige gelovige jongeren, was dit echter niet het kader of de groep mensen waar ze naar zochten toen ze naar de universiteit trokken. Religieuze studentenverenigingen zoals het christelijke Ichtus Gent en het islamitische Zaytouna zijn plekken waar gelijkgezinden elkaar kunnen treffen.

De samenkomsten die daar worden georganiseerd, zijn voor hen dan ook van grote waarde. Twee leden van Ichtus beschrijven ze als waardevolle en fijne ervaringen die hen energie geven. Een gevoel dat anderen je begrijpen, het besef dat je niet alleen bent en een diep sentiment van ondersteuning nemen de bovenhand. Ook wordt er verwezen naar een soort 'spirituele klik' die je alleen kan krijgen bij iemand met wie je een geloof deelt. Een ander standpunt dat we te horen krijgen is dat van de gekozen solitude. Sommigen zijn liever op zichzelf en verkiezen het dus ook om hun geloof op die manier te belijden.