Het is tijd voor de wetenschapskort van de minst wetenschappelijke wetenschap van al: de economische wetenschappen! Vraag en aanbod is ons allemaal bekend, maar kende je deze economische theorieën al?
Zware tijden, dure lippenstift
Het zogenaamde 'lippenstifteffect' is de bevinding dat de verkoop van lippenstift stijgt tijdens een recessie of economische crisis. Dit wordt verklaard door het zogenaamd inkomenseffect: consumenten hebben minder budget om te spenderen aan dure luxegoederen zoals merkkledij en compenseren met betaalbaardere luxe zoals lippenstift. Het effect zou trouwens niet alleen zichtbaar zijn bij lippenstift: cinema's, fast casual restaurants en verkopers van dure likeuren: allemaal zien ze hun inkomsten stijgen tijdens een recessie. Het effect was merkbaar tijdens de crisis van de jaren 1930, de bankencrisis van 2008 en de aanslagen op 11 september. Vreemd genoeg was er geen lippenstifteffect tijdens de coronacrisis. Misschien omdat we allemaal binnen bleven en ons nergens voor moesten opmaken?
IKEA-effect
Het IKEA-effect, vernoemd naar de bekende Zweedse meubelmaker, is de theorie die stelt dat consumenten producten veel duurder inschatten dan ze werkelijk waard zijn wanneer ze deze zelf in elkaar hebben gezet. Een studie uit 2011 stelde vast dat alle bloed, zweet en tranen die het monteren van een IKEA-kast met zich mee brengt ervoor zorgt dat mensen bereid zijn om tot wel 63 procent meer te betalen voor deze kast. Het effect toont aan dat 'hard werken' voor veel personen al genoeg is om de vrucht van dat werken sterker te waarderen. Ironisch genoeg zijn deze zelfbouwproducten goedkoper voor de producent om te maken, aangezien ze geassembleerd moeten worden. Dat zijn dus lagere productiekosten en meer inkomsten. Slimme marketing van IKEA? Of vooral een slechte deal voor consumenten?
Pizzaprincipe
Het pizzaprincipe is dan weer een economische 'wet' die stelt dat er sinds de jaren 1960 in New York een precies verband is tussen de prijs van een ritje met de metro en de prijs van één pizzapunt. Wanneer de prijs van een pizzapunt stijgt, kan men verwachten dat het metrobedrijf de ticketprijzen zal verhogen en omgekeerd. In januari 2002 voorspelde de krant The Times dat de prijs van een metroticket zou stijgen nadat een lokale pizzeria zijn prijzen verhoogde. Zes maanden later steeg de prijs van een metrorit. Dit verband werd opnieuw aangetoond in 2003, 2007 en 2008. Momenteel is de prijs voor een rit met de metro $ 2,75 en de gemiddelde prijs voor een pizzapunt ongeveer $ 2,50. De opkomst van duurdere fast casual pizzaketens zorgt er echter voor dat het pizzaprincipe langzaam maar zeker vervaagt. Bedankt, gentrificatie!
Reactie toevoegen