Steiner zonder Steinerpedagogie is gewoon sip

Veel nuance is er niet in het Vlaamse onderwijs: je hebt ASO, KSO, TSO, BSO. Heel esthetisch zijn die benamingen niet, en de vooroordelen gelinkt aan elk van deze stronken zijn dat allerminst. Leerlingen op Steinerscholen hebben bijvoorbeeld wél examens, wél huiswerk. En ze moeten ook voldoen aan eindtermen, weliswaar aangepast. Al wordt dat laatste niet meer mogelijk door een nieuwe beslissing van de Vlaamse regering.

Op mijn middelbaar diploma, je weet wel: dat papiertje dat je misschien al bent kwijtgeraakt, staat 'ASO Steinerpedagogie'. De Vlaamse regering heeft onlangs besloten dat Steinerscholen geen aanpassingen van de eindtermen mogen doorvoeren. Als ex-Steiner kan ik niet anders dan kritisch nadenken, vandaar: is zo een maatregel wel nodig?

Verwacht hier geen promopraatje, want het gaat niet om absolute waarheden. Hoewel ik snel een aversie heb gekregen voor klassieke ASO-scholen, ken ik veel fijne, kritische, intelligente mensen die wel de (school)tijd van hun leven hebben doorlopen op een 'traditionele' school. Maar dat is dan ook mijn punt: verwacht niet dat elk fruit past in hetzelfde doosje. Je moet geen appels met peren vergelijken, dus waarom de lancering van een maatregel die het Vlaamse onderwijslandschap misschien nog wat monotoner maakt? Waarom een maatregel die het signaal lijkt te geven dat appels en peren hun best moeten doen om hetzelfde te zijn?

Volgens de experts die, samen met de onderwijsinspectie, de doorslag gaven om het Steineronderwijs zijn eindtermvrijheid te ontnemen, ontbreken er te veel 'kenniselementen'. Hoewel Steinerscholen de 'digitale ontwikkelingen niet volgen', reageer ik met een beetje onbegrip via een zeer digitale uitdrukking: 'ok boomer'.

Verwacht niet dat elk fruit past in hetzelfde doosje

Het is een feit dat je op Steinerscholen niet klaargestoomd wordt voor astrofysica op een Ivy League-universiteit: als je meer uren harde wetenschappen wil, kun je beter verhuizen naar een andere school. Daar is niets mis mee. Maar er is ook niets mis met Steineronderwijs, dat de keuze maakt om die weggevallen uren 'pure kennis' in te wisselen voor uren schilderen, boetseren en denken. De filosoof in mij zou zelfs willen uitweiden over wat kennis is, maar laten we de droge definitie van deze onderwijsexperts aannemen: een opeenstapeling van feitjes. Er wordt op Steinerscholen ingezet op andere vaardigheden, die blijkbaar maatschappelijk minder gewaardeerd worden. 

Steiner is een school die ruimte laat voor persoonlijke ontwikkeling, voor het rijpen van gedachten, die duurzaam doorzettingsvermogen ondersteunt. Dat zijn elementen die je niet genoeg terugvindt in onze burn-out- en consumptiemaatschappij. 

De vrijheid om als leerling de keuze te maken tussen een school die inzet op de discobol aan facetten die een kind of tiener is, en een school die inzet op het cognitieve, de tussen-de-lijntjes kleurengedachten, die keuze moet gevrijwaard blijven. Van zwart en wit kun je geen regenboog maken, dus laat variatie toe. Laat genoeg diversiteit over, zodat elk kind zijn plekje kan vinden én kiezen.

Het is ongelooflijk goed dat onderwijs geëvalueerd wordt, want dat is een omgeving waar de volwassenen van morgen zich aan het ontplooien zijn. Het is goed dat er kritiek wordt gegeven, want dan kunnen scholen aan zichzelf sleutelen, in het belang van leerkrachten en leerlingen.

Van zwart en wit kun je geen regenboog maken, dus laat variatie toe

Maar het zou ook goed zijn dat de maatstaven om kritiek te geven, zelf kritisch benaderd worden. Want dat idee van de school als fabriek van burgers van morgen (lees: niet te kritisch, niet te creatief, net wel heel technologisch, informatisch, want dat is de toekomst), zou best vervangen worden door het idee van de school als voedende omgeving voor de kinderen van nu.

Hoewel van het anekdotische een waarheid maken een grandioze drogreden is, wil ik er wel op duiden dat mijn éénjarige Steineravontuur me geen windeieren heeft gelegd tijdens mijn eerste jaar aan de universiteit. En ik ben geen unicum. Afgestudeerde Steinerleerlingen doen het goed, vliegen veel richtingen uit, met goesting.

Ik mis nuance in het debat. Want de kruidige mix die van een Steinerschool een Steinerschool maakt, steunt op een pedagogisch project. Die wordt nu bedreigd. Dus ik hoop dat er na discussie en samenwerking een compromis zal komen, dat Steineronderwijs houdt zoals ze is, en schwung behoudt in onze starre onderwijshokjes.

0
Gemiddeld: 5 (1 stem)

Reacties

Bericht: 
Dochter heeft goeie brede ontwikkeling meegekregen in Steinerschool. Werkt nu op architectenbureau. Kan erg goed met computerprogramma's omgaan. Ze leeft naar haar kracht en talent.

Bericht: 
Fijn dat een oud-leerling zich uitspreekt. Mij heeft de Steinerschool gered in een grijze puberperiode waarin niets me nog boeide. Ik ben nog steeds dankbaar voor de brede bagage die ik daar meekreeg. Vrijheid van onderwijs is geen detail!

Bericht: 
Mijn oudste dochter heeft de Steiner school doorlopen vanaf eerste dag in de kleuterschool. Studeert nu voor haar A-levels toegepaste wetenschappen in Belfast, met sukses overigens. En bovendien maakt ze tijd om af toe nog wat kunstzinnig bezig te zijn voor haarzelf... Eat your heart out Ben Weyts & co.

Bericht: 
Helemaal mee eens. De vaardigheden die ze op Steiner leren dragen ze mee en zijn echt een plus.

Bericht: 
De Steinerschool heeft mij een opleiding gegeven zoals een opleiding zou moeten zijn. Creatief én cognitief. Er was geen gebrek aan taken, huiswerk en examens. Toen ik in mijn volwassen leven als zorgverlener werkte kreeg ik een kind van Steiner in studie begeleiding. Daar zag en vergeleek ik voor het eerst kinderen uit verschillende scholen. Mijn conclusie was dat de lat hoog ligt in de Steinerschool. Mijn hogere studies begon ik met een bang hartje...ah ja ik kwam van Steiner (vooroordelen genoeg in de omgeving). Ik studeerde af met onderscheiding, derde van mijn studie jaar zonder veel moeite. Het viel op dat ik veel meer zelfstandigheid had in aanpakken, noteren, samenvatten, kritisch denken dan vele van mijn richting. Nu woon ik met een schoolmoe kind in het buitenland en het doet me pijn dat ik niet voor Steiner kan kiezen. Het doet pijn dat er geen keuze is.

Bericht: 
Beste Mevrouw, Ik heb meer dan 1 kind zien openbloeien op de Steinerschool. Dus, Overheid: Geef ruimte aan de verschillende stromingen. Dan kan je "een verschil maken " !!! Met een warm hart, Carolina Steel

Bericht: 
zelf niet naar een steinerschool geweest - ik denk dat dat in de jaren '60 in België nog niet bestond - maar later wel met gehandicapten gewerkt in diezelfde pedagogie en filosofie. zoon is er wel geweest maar moest afhaken wegens gezondheid. een probleem met het onderwijs is helaas dat er te dikwijls wordt van uitgegaan dat het dient om mensen klaar te stomen voor de arbeidsmarkt, op maat dus van de bedrijven (die er dan zo min mogelijk in moeten investeren). terwijl onderwijs juist mensen moet klaarmaken voor de samenleving. dat is heel wat anders. en dat is nu precies wat de Steinerschool doet

Bericht: 
De Steinerschool maakte van mij een gelukkig persoon. Ik las in het artikel iets over met veel goesting verder na het middelbaar... Dat is toch heel waardevol!

Bericht: 
De Steinerschool maakte van mij een gelukkig persoon. Ik las in het artikel iets over met veel goesting verder na het middelbaar... Dat is toch heel waardevol!

Bericht: 
De jongste van mijn 3 dochters heeft van klas 5 tot klas 12 Steiner gevolgd. Ze is is wie ze nu is dank zij die schoolopleiding, maar ook een beetje door onze (goede) opvoeding uiteraard.

Bericht: 
Mijn jongste dochter ging van 9j steiner naar regulier (haar eigen keuze) maar het was amper herfstvakantie voor ze al spijt kreeg van de beslissing. Nu is het wachten op plaats in de secundaire steinerschool. Niet elk kind past in steiner, maar zeker ook niet in regulier. Mijn oudste ging na 6j steiner naar type 8 en doet nu 5 humane in regulier. Elk kind is anders, elk onderwijs ook. Laat elk kind zichzelf zijn in de school die bij zich past

Bericht: 
De staat heeft niet het recht de inhoud van het onderwijs te bepalen. Ook niet de methode. Dat is regelrechte dictatuur en tegen de rechten van de mens. Er zijn in het verleden reeds vele culturen geweest waar men dat geprobeerd heeft. Is een vrij mens staatsgevaarlijk? Het kan er toch niet aan liggen dat steinerschool leerlingen hun weg niet vinden in de maatschappij. De praktijk spreekt dit tegen. En hoe zit het met vernieuwing? We lopen met z'n allen in grote snelheid in de afgrond van het pure materialisme dat op alle vlakken in elkaar aan het stuiken is. Zijn het de klauwen van de machthebbers die de vernieuwing tegenhouden? Of is het pure inertie? Misschien is het gewoon angst! Iemand met een open geest zou juichend vernieuwende initiatieven ondersteunen. Eindelijk eens mensen die 'out of the box' durven en kunnen denken. Het potentieel voor een vernieuwende toekomst. Hiervoor wil ik op straat komen.

Bericht: 
De Steinerschool heeft mijn zoon gered van een depressie na pesterijen in andere scholen vanwege zijn Asperger. Hij heeft met succes DAE gestudeerd, werkt in een 3D studio en heeft op school vrienden voor het leven gemaakt. Zijn beste vriend heeft chemie gestudeerd, alles is mogelijk met en dankzij Steineronderwijs.

Bericht: 
Wauw! Hoe mooi uitgedrukt en beredeneerd. Een waarheid die als een spreuk weerklinkt in mijn hart. Zelf oud-leerling en na het middelbaar een kleine zoektocht gedaan in het hoger onderwijs, maar met een prachtige rugzak vol kracht, kennis en vaardigheden die ik nooit meer wil afgeven. Nooit spijt gehad van de keuze.

Bericht: 
Zo verwoordt Harold Bekkering (hoogleraar cognitieve psychologie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen) het: https://www.schooldomein.nl/waarom-ons-onderwijssysteem-niet-werkt/?fbclid=IwAR1bCc47ZQkDmr5-hIhrdYITQ1vGpWKxYXQR0n_Murrb6v1jA4ItJ1HpQHA

Bericht: 
Dat was er nu eens 'boenk op' van Sixtine. Gefeliciteerd met jou visie. Ik stond in 1978 als ouder aan de wieg van de Steinerschool Gent (met 1 kleuterklasje). We waren apetrots toen. Dat kleutertje is nu 46 jaar en fiere leerkracht hout- en metaalbewerking, hij geeft out-door lessen in een Waldorfschool in Glouscester. Chapeau voor al die Steinertjes die in Gent en wereldwijd in meer dan 1000 Steinerscholen hun weg gevonden hebben in het leven...

Bericht: 
WTF, die school moet eens leren wat een echt pedagogisch project is, eindtermen zijn er om niet van af te wijken. Ik ben deze pretpedagogiek kotsbeu. Het wordt tijd dat er eens wat realiteitszin komt in het onderwijs PUNT

Bericht: 
Het is jammer dat meneer Jambon weinig kennis heeft over pedagogie (Cfr. supra)... Zoals Ludwig Wittgenstein zei: Waarover men niet kan spreken, daarover moet men zwijgen… Voor mij graag méér Steiner, minder Jambon.

Bericht: 
Mijn dochter was van haar kleuterschool tot haar 18 jaar op de Steinerschool (Leuven). Daarna heeft ze een master Arabistiek en Islamkunde behaald in Leuven en nog erna een (Franstalige) master Internationale Betrekkingen in Luik! Dankzij "pretpedagogiek", meneer Jambon!?

Bericht: 
Al de steineradepten die hier reageren zullen het niet graag horen, maar het steineronderwijs is kwalitatief ondermaats, beknot jongeren in hun vrijheden en leidt tot sociale deprivatie. Wie graag in een sekte vertoeft zal het daar uiteraard geweldig vinden. Mijn ervaring is dat de steinergemeenschap een gevaarlijke, radicale club is. Ik heb hierover een en ander gepubliceerd en de steinergemeenschap heeft daarop gereageerd zoals een sekte dat doet; vergelding.

Bericht: 
Dag Ramon, alle "steineradepten" die hier reageren, zullen je vragen om concrete bewijzen voor te leggen dat het steineronderwijs kwalitatief ondermaats is en de vrijheid van de jongeren beperkt. Zelf had ik in een steinerschool veel meer vrijheid en respect zowel van de leerkrachten als van mijn medeleerlingen dan in het traditioneel onderwijs. Een sekte is het traditioneel onderwijs waar niemand om je geeft omdat je slechts een nummer bent i.p.v. een individu, maar je moet het aanvaarden zoals het is, en het ergste is dat het traditioneel onderwijs al eeuwenlang min of meer onveranderd blijft omdat het géén tegenspraak duldt. Dus ik weet niet waar je vergelding van de steinergemeenschap hebt ervaren, maar als jouw publicaties ook zo kort door de bocht zijn als jouw post hier, dan kan ik die mensen wel begrijpen.

Reactie toevoegen