Julius Caesar. Juul Cezar voor de vrienden. Machtsgeile dictator voor de vijanden. Zonder twijfel is hij een van de bekendste Romeinen uit de geschiedenis, maar net daarom zijn er ook zoveel halve waarheden. Tijd voor een kleine factcheck.
De alleenheerser die zijn politieke tegenstanders genadeloos uit de weg ruimde, Cleopatra het hof maakte en heel Gallië veroverde (op één dorpje na dan, als we de vakliteratuur mogen geloven). We zouden boeken kunnen schrijven over deze man, mochten zoveel auteurs ons niet voor zijn geweest. Maar net zoals de bekende haviksneus uit de nog bekendere stripreeks zijn er nogal veel halve waarheden en volledige leugens die de ronde doen over 's werelds grootste Romein.
De kleren van de Caesar?
Alhoewel het woord 'keizer' ontegensprekelijk afgeleid is van onze Romeinse genocidepleger, is Juul niet de eerste Romeinse keizer. Die eer komt zijn adoptiefzoon Octavianus toe, die een slordige vijftien jaar na Caesars dood de titel 'Augustus' of 'de verhevene' aanneemt. Het Romeinse equivalent van jezelf ineens 'de superstudent' noemen. De namen 'Caesar' en 'Augustus' zouden vervolgens door de opvolgers worden aangenomen, waar 'caesar' zoveel zou komen te betekenen als 'toekomstige opvolger', en 'augustus' als 'het is in de sacoche'.
De term 'caesar' zou nog rechtstreeks blijven doorleven tot de 18e eeuw bij de Ottomanen, en andere culturen zouden de term ook gebruiken als inspiratie voor hun eigen knockoffs zoals 'tsaar' bij de Russen en 'Kaiser' in de Duitse gebieden. Je zou denken dat 'de verhevene' beter klinkt dan 'genocidale alleenheerser', maar een dikke duizend jaar royalty zijn het daar klaarblijkelijk niet mee eens.
"Ook jij, mijn zoon?" De woorden die volgen op de bekendste − letterlijke − backstab in de geschiedenis
Best Bruti Forever
"Ook jij, mijn zoon?" De woorden die volgen op de bekendste − letterlijke − backstab in de geschiedenis. Voor veel mensen was het ook een teken van het hartelijke vertrouwen dat onze imperator had in zijn poulain. Dat is echter een vertekend beeld. Brutus was niet Caesars zoon, noch adoptiezoon. Hij was niet eens de favoriete 'Brutus' van Caesar. Die eer komt toe aan de minder bekende Decimus Junius Brutus Albinus (voor het gemak 'Decimus'), een verre neef van Brutus originalis.
Decimus was niet alleen een van Caesars bevelhebbers in Gallië, maar ook de persoon die in zijn testament de taak had gekregen om zorg te dragen voor Caesars kinderen. Decimus was echter niet alleen de favoriete 'Brutus', maar ook de meest geniepige 'Brutus', aangezien hij een van de aanzetters was van het moordcomplot. Zelfs dát was Brutus niet.
Ook jij, mijn lezer?
Ten slotte nog een van de meest valse quotes uit de quotegeschiedenis. Caesar heeft de Latijnse zin 'tu quoque, fili mi', namelijk zo goed als zeker niet gezegd. Wat er wel gebeurde, is niet helemaal zeker. De ene Romeinse historiograaf stelt dat hij het Griekse 'Καὶ σύ, τέκνον' sprak, oftewel 'jij ook, kind', de andere stelt dat hij helemaal niets zei.
Hoe komen we dan aan die fenomenaal opgeblazen misquote? Niemand minder dan William Shakespeare heeft de zin de wereld in geholpen in zijn stuk 'Julius Caesar'. Naast woorden zoals 'eyeball' en 'swagger' heeft Shakespeare dus ook bekende quotes op zijn palmares staan. Als je nu in de rug wordt gestoken door je op-één-na-favoriete Brutus weet je nu ook hoe je niet alleen extra dramatisch, maar ook quasi-historisch correct je figuurlijke dood kan inkleden. Graag gedaan.
Reactie toevoegen