Wetenschapskort

Gelukkig schooljaar!

Goede voornemens in oktober? Het is toch nog geen Nieuwjaar? Klopt, maar januari is blijkbaar ook niet de beste maand om te starten met een goed voornemen. Dat doe je het best wanneer je na een onderbreking – laten we zeggen een vakantie – je routine (bijvoorbeeld het studentenleven) weer opneemt. Dat is dus hét perfecte moment om te beginnen sporten, koken, studeren, samenvatten of zelfs gewoon naar de les te gaan! Hoe concreter je een doel omschrijft, hoe beter. Dus 'gaan slapen voor middernacht' is een beter idee dan 'op tijd gaan slapen' de komende weken. Ja, weken, want voor één week op je uitgaven letten is helaas niet genoeg om er een goede gewoonte van te maken. Daarvoor heb je volgens bepaald onderzoek al snel drie maanden nodig. Maar hé, dat is net op tijd voor de blok en de examens als je de komende weken begint.

Van Moskou tot Bogota

In Europa en Noord-Amerika worden met Nieuwjaar veel goede voornemens gemaakt, en vaak hebben die te maken met het eigen gedrag. Op andere plaatsen in de wereld, zoals Rusland en Colombia, is het gebruikelijker om (ook) wensen te doen aan het begin van een nieuw jaar. De gebruiken of tradities om die wensen te doen uitkomen, verschillen wel van plaats tot plaats. Google deed in 2013 een bevraging waaruit bleek dat mensen in Colombia, net zoals in Spanje, om middernacht op Nieuwjaar twaalf druiven eten, eentje per klokslag. Bij elke druif doet men dan een wens. In Rusland lijkt Nieuwjaar op Kerstmis – ze hebben er zelfs een versierde boom die Yolka genoemd wordt. Daarnaast kan je er een nieuwjaarswens schrijven op papier dat dan verbrand wordt. De as van het papier wordt in champagne gestrooid en om middernacht opgedronken.

Meerus sportare

Goede voornemens zijn al eeuwenlang hip. Het eerste volk waarvan we weten dat ze goede voornemens maakten aan het begin van het jaar (dat voor hen in maart viel), zijn de Babyloniërs. Zij vierden bijna twee weken lang feest aan het begin van het nieuwe landbouwseizoen en spraken daarbij hun goede voornemens uit tegenover de goden. Die goede voornemens hadden vaak te maken met eigendommen van anderen die men beloofde terug te geven aan de rechtmatige eigenaar. Dat gebruik werd later overgenomen door de Romeinen. Zij verlegden het begin van het jaar naar januari, de maand die in het teken stond van de god Janus. Hun goede voornemens waren dus gericht aan Janus, aan wie ze beloofden ze zich goed te gedragen dat komende jaar. Hoeveel mensen zich toen hielden aan hun goede voornemens kan helaas niemand met zekerheid zeggen.