Gratis studeren, of wa?!

Hoeveel kost studeren in Europa?

Over de bergen aan studieschulden in de Verenigde Staten hebben we allemaal al gehoord, maar hoe zit het in Europa? Hoe duur of goedkoop is studeren in België in vergelijking met andere Europese landen?

België, Groot-Frietanië

Als Belgische student betaal je aan onze universiteiten overal net iets minder dan duizend euro aan inschrijvingsgeld per academiejaar. Dat varieert van € 835,00 aan de ULB en Louvain-la-Neuve, € 922,30 aan de UGent en de KULeuven tot uiteindelijk € 961,90 in Antwerpen. Deze prijzen verschillen afhankelijk van of het programma wordt aangeboden door een instituut in de Vlaamse, Duitstalige of  Franse gemeenschap. Andere Europese landen die dergelijke prijzen hanteren, zijn Oostenrijk (met € 726 aan inschrijvingsgeld per jaar), Portugal (waar je tussen € 950 en € 1250 betaalt afhankelijk van de universiteit en graad van je opleiding), Zwitserland (waar de prijs variëert tussen de € 400 en € 1100) en Spanje waar de prijs begint bij € 750 (maar kan oplopen tot € 2500).

De prijs van hoger onderwijs in deze landen komt overeen met ongeveer 100 tot 150 julienkes

Om dit even in perspectief te plaatsen komt de prijs van hoger onderwijs in deze landen overeen met ongeveer 100 tot 150 julienkes (of twee tot drie julienkes per week).

Alleen de zon komt op voor niets

Tal van Europese landen bieden gratis of ultragoedkoop hoger onderwijs aan: Hongarije, Ierland, Slovenië, Finland, Griekenland, en Scandinavische landen zoals Zweden, Denemarken en Noorwegen bieden studenten uit de EU gratis onderwijs aan. Gratis hoger onderwijs is mogelijk omdat vele van deze landen een systeem hebben ontwikkeld van financiële staatssteun dat universiteiten vrijspreekt van inschrijvingsgeld. In Duitsland − waar je slechts zo'n tweehonderd euro betaalt voor de master − is het zelfs wettelijk verboden om inschrijvingsgeld in rekening te brengen. Deze vorm van gratis onderwijs zorgt er niet alleen voor dat praktisch alle leerlingen uit het middelbaar onderwijs kans hebben op hoger onderwijs, ook trekt het intelligente en gemotiveerde studenten aan van over de hele wereld.

Gratis is natuurlijk nooit volledig gratis. Zo rekent Zweden geen inschrijvingsgeld aan en toch vergaren studenten grote schulden. In 2013 was de gemiddelde schuld van een student 124.000 Zweedse kronen, goed voor zo'n € 12.000. Onderwijs mag dan wel gratis zijn, maar huur en eten − en bier! − zijn dat uiteraard niet. In Zweden is het de gewoonte dat je vanaf je achttien jaar onafhankelijk bent en geen geld meer van je ouders ontvangt. Daarnaast is het ook een enorm uitgestrekt land en is het voor studenten dus moeilijk om thuis te blijven wonen en te pendelen naar hun campus. De gemiddelde Zweed gaat dus al vroeg uit huis om (gratis) te studeren, maar de hoge kosten qua levensonderhoud − zeker in grootsteden als Stockholm en Göteborg − doen de schulden bij studenten oplopen.

Er zijn natuurlijk nog andere Europese landen waar je niet per se gratis, maar toch spotgoedkoop kunt studeren. Zo kan je in Polen en Tsjechië gratis studeren in de respectievelijke moedertalen, en betaal je enkel wanneer je onderwijs volgt in vreemde talen zoals Engels of Duits. In Frankrijk betaal je een kleine € 170 voor de bacheloropleiding en € 234 voor een master. In Groothertogdom Luxemburg, waar er maar één universiteit is om uit te kiezen, betaal je zo'n € 400, en in IJsland betaal je geen inschrijvingsgeld; enkel registratiekosten van zo'n 60.000 IJslandse kronen of ongeveer € 420.

Money, Money, Money

Ook al bieden veel Europese landen gratis onderwijs aan, toch is België zeker niet bij de duurste onderwijssystemen in Europa. Onze noorderburen betalen al snel dubbel zo veel als wij; je mag er voor één jaar studeren € 2168 neerleggen! In Italië betaal je gemiddeld € 1500 en ook in de Balkanstaten betaal je minstens € 1500, al kunnen de kosten al snel oplopen naar zes- à zevenduizend euro per jaar. Het Verenigd Koninkrijk steekt er echter met kop en schouders bovenuit, waar vele universiteiten £ 9,250 vragen om er te studeren − goed voor meer dan € 11.000. (of maar liefst 1500 julienkes!)

Dit roept de vraag op of hoger onderwijs beter ideologisch gedreven wordt, dan wel economisch

Inschrijvingsgelden in Nederland zijn zo hoog omdat neoliberale overheden consequent sociale voorzieningen zoals onderwijs en openbaar vervoer ontmantelen. Dergelijke overheden beschouwen hoger onderwijs als 'ieder voor zich' en rekenen het de Nederlandse bevolking dus niet aan in de belastingen. Dit resulteert dan in hoge studiekosten die niet gecompenseerd worden met subsidies, maar lijvige leningen die op lange termijn terugbetaald dienen te worden.

In het Verenigd Koninkrijk is hoger onderwijs gecommercialiseerd en is het principe van 'keuze en competitie' van toepassing met studenten als 'consumenten'. In theorie zou de prijs dan gedrukt worden naar gelang er meer en meer jongeren studeren, maar in de praktijk heeft dit beleid de prijzen enkel doen stijgen (ook hier zien we hetzelfde bij openbaar vervoer dat geprivatiseerd werd). Dit roept de vraag op of (hoger) onderwijs beter ideologisch gedreven wordt, dan wel economisch. Maar dat, lieve kindjes, is een verhaal voor een andere keer.

0
Gemiddeld: 5 (1 stem)

Reacties

Bericht: 
Wtf is diene voorlaatste paragraaf? kzou Schamper aanraden om hun blandinobitches wat minder hun achterhaalde mening door te laten drukken.

Reactie toevoegen