"Belangrijke stem in het maatschappelijk debat"? Over de tweets van Rik Van de Walle

In een Twitterdraadje geeft UGent-rector Rik Van de Walle aan dat Tom Van Grieken meningen vertolkt die "moeten worden gehoord". Hoe ongelukkig deze uitspraak is, wordt in deze opinie uiteengezet.

Geachte rector Van de Walle,

Verontwaardiging is geen duurzame emotie, en ad hominem-retoriek is evenmin constructief. Maar we richten ons hier niet tot Rik, de mens, maar tot Rik, de rector. We richten ons tot Rik de rector in de context van een groeiende golf van extreemrechts gedachtegoed, die ook ons land niet spaart. Onze verontwaardiging valt derhalve niet los te zien van, bijvoorbeeld, de groei van extreemrechts terrorisme. U bezit het privilege om iemand te zijn waarnaar wordt geluisterd. Velen, waaronder mensen die beter geplaatst zijn om in dergelijke gevoelige zaken 'controversiële standpunten' in te nemen, hebben dat platform niet. Het is daarom spijtig dat u in uw tweets juist aandacht geeft aan mensen die al genoeg spreektijd krijgen.

 

Screenshot van het Twitterdraadje

 

 

 

 

U bent onze rector, maar ook de rector van een universiteit waarrond Schild & Vrienden kon vertoeven en groeien, de rector van een universiteit die zich nu als inclusieve omgeving wil tonen en stappen onderneemt in die richting. U bent ook een rector die hamert op de rijkdom van wetenschappelijk onderzoek – in uw positie heel logisch. U zei dan ook: "Als je als universiteit of als (vice)rector al niet meer de stem van de wetenschap zou volgen, wie gaat ze dan wel nog volgen?"

Vanwaar de dringende noodzaak om steun te verlenen aan (de uitspraak van) Tom Van Grieken, op een platform dat zich niet leent tot nuance?

Het is die vraag die we u vandaag stellen. Waarom verliest de wetenschappelijke methodologie plots aan kracht in uw discours, net nu we pal in een urgente extreemrechtse dreiging zitten? Vanwaar de dringende noodzaak om steun te verlenen aan (de uitspraak van) Tom Van Grieken, op een socialmediaplatform dat zich niet leent tot nuance, wat u heel goed weet? Vanwaar het vertrouwen in de waarachtigheid van Van Grieken als die verkondigt "geweld te veroordelen"? Er kan in de wetenschap alleen met volle zekerheid van waarachtigheid gesproken worden als er keer op keer bewijs wordt geleverd. Dit ontbreekt bij Van Grieken en bij een partij als Vlaams Belang in het algemeen. Erger nog, er is voldoende tegenbewijs: de verwelkomende houding van de media en andere partijen als het gaat om extreemrechts, draagt bij aan de bloei van dat gedachtegoed.

In uw Twitterdraadje zegt u, verwijzend naar Tom Van Grieken: "U vertolkte meningen die publiek mogen – en wat mij betreft zelfs moéten – worden vertolkt". Het ontbreekt extreemrechts nochtans niet aan een platform: kijk maar naar de exorbitante bedragen die Vlaams Belang uitgeeft om hun boodschap op sociale media te verspreiden, of hun regelmatige aanwezigheid in programma's zoals 'De Afspraak'.  U verwijst naar de Facebookgroep die gemaakt is ter ere van de onvindbare extremist Jürgen. In hetzelfde draadje zegt u zowel dat die meningen een plaats moeten krijgen, maar dat we ook moeten oppassen voor écht extremisme. Een partij die duidelijk racistische, queerfobische en seksistische meningen verkondigt, zien wij als extremistisch.

We vragen ons af wat u als echt extremisme beschouwt?

We vragen ons af wat u als echt extremisme beschouwt? Wanneer er tastbare wapens in het spel zijn? Wat zou u zeggen tegen uw BPOC-studenten (Black and People Of Color, red.) of tegen uw studenten met een queer identiteit en/of met een niet-christelijk geloof? Die kunnen u namelijk verschillende verhalen vertellen over microagressie en alledaags discriminerend geweld. Extremisme begint niet bij een man die zich met wapens in een bos verschuilt. Het begint bij gevaarlijke meningen die genormaliseerd worden. Als dit als een 'emotioneel' discours klinkt, dan is dat omdat het over mensen gaat, waaronder úw studenten.

We vrezen dat uw tweets, die in klare taal zeggen dat Tom Van Grieken moet gehoord worden, door de verkeerde mensen worden opgepikt. Dus we kaatsen de bal dan graag terug. Als rector van de Universiteit Gent bent u een belangrijke stem in het maatschappelijke debat. Als u meent wat u zegt over het veroordelen van geweld en extremisme, doe dit dan. Ondubbelzinnig, zonder enig voorbehoud, om het met uw eigen woorden te zeggen. In reacties op kritieken, vermeldt u dat u Tom Van Grieken net vraagt om actie. Daar begint u echter uw betoog niet mee. Al is uw intentie goed, de oproep voor geweldloosheid is maar de helft van uw boodschap. Het andere deel waarin extreemrechtse meningen als nuttig worden beschouwd, kan gevaarlijk bemoedigend zijn voor extremisten.

Luisteren naar de verontwaardiging die aan de basis ligt van extreemrechtse sympathieën, is niet hetzelfde als Tom Van Grieken een luidspreker aanbieden

Het centristische argument dat 'beide kanten moeten worden gehoord' is mooi in theorie, maar in praktijk zijn het juist de gemarginaliseerde stemmen die nog steeds – zoals het woord het zegt – gemarginaliseerd blijven. In een tweet die Tom Van Grieken zelf geretweet heeft, lezen we duidelijk: "1 op de 4 mensen die je tegenkomt, stemt Vlaams Belang". Het idee dat hun mening niet gehoord wordt, is een mythe die door hen zelf verspreid wordt. Vaak in dezelfde adem als het subtiele dreigement dat ze overal zitten. Als u deze tweets verstuurde in een poging om 'pluralistisch' over te komen, of uit een vrees om in één specifiek deeltje van het politiek spectrum te worden gepropt, dan doet u dat op de kap van mensen die dagelijks de hete, gewelddadige adem van extreemrechts voelen. Want dat is extreemrechts: gewelddadig. In woorden, maar ook in daden en het vergoelijken ervan. Vanuit welke maatstaf u gelooft dat Van Grieken effectief 'geweld afkeurt', is ons dus volstrekt onduidelijk.

Luisteren naar de verontwaardiging die aan de basis ligt van extreemrechtse sympathieën, is niet hetzelfde als Tom Van Grieken een luidspreker aanbieden. We geloven liefst dat dat niet uw intentie was, maar dat is wel wat er gebeurt door zo'n tweets.

 

Met respectvolle groeten,

Twee bezorgde studenten.

Reactie Rik Van de Walle

Ondertussen reageerde Rik Van de Walle via Twitter op dit opiniestuk. U vindt zijn antwoord terug via deze link.

0
Gemiddeld: 3.7 (3 stemmen)

Reacties

Bericht: 
Prachtig! Alles is gezegd. #NotMyRector

Bericht: 
#DekoloniseerUgent

Bericht: 
mooi! #NotMyRector

Bericht: 
Van deze rector is ook bekend dat hij niet gelooft in rechts links tegenstellingen....

Bericht: 
Exact! Precies wat ik er ook over vond, dank je voor het mooie artikel

Bericht: 
Eens te meer bewijst deze reactie op de tweets van de rector het onvermogen of de onwil van veel Franstaligen en linkse, Vlaamse intellectuelen om op een beschaafde manier het debat aan te gaan met hun ideologische tegenstanders. Voor wie Terzake gevolgd heeft, was het zondermeer duidelijk dat de voorzitter van Vlaams Belang zeer redelijke en gematigde argumenten aanvoerde n.a.v. de radicalisering van en zoekactie naar Jurgen Conings. Van Grieken klonk zeker niet als de geradicaliseerde, extreemrechtse nationalist waarvoor hij versleten wordt, integendeel. Bart Eeckhout liet als zijn ideologische tegenstander een eerder zwakke indruk na. Gelukkig koos Devadder voor het debat in plaats van de onderbreking, zoals we van Phara De Aguirre gewoon zijn. Linkse intellectuelen ergeren zich eraan dat het cordon mediatique (althans voor de VRT) niet meer bestaat en dat de partij van Tom Van Grieken de facto behandeld wordt als eender welke andere partij, zoals het hoort in een echte democratie. Zij vinden de aansporing van de rector, gericht aan Tom van Grieken om zijn afwijzing van geweld op alle media zoveel mogelijk te herhalen, ongepast. De partij van Van Grieken krijgt al genoeg de gelegenheid om propaganda te verspreiden dank zij hun verkiezingstoelage, is de redenering. Dát is het verschil met Nederland: daar gaat men de discussie aan met extreemrechts, daar moeten Thierry Baudet en Geert Wilders optornen tegen de intellectuele argumentatiekracht van links. Hier kiest men nog steeds voor het failliet van de democratie, de 'sanitaire' schutskring. Wees dan in 2024 niet verbaasd dat de 'populisten' dit dédain van ideologisch links en hun pensée unique eens te meer afstraffen.

Bericht: 
+1 op reactie van Erik Devriese!

Bericht: 
Ik ben bijzonder trots op deze studenten die het probleem bij de kraag vatten: het format van een tweet leent zich niet tot nuance. Social media bieden niet het platform waarop je op een beschaafde en wetenschappelijk onderbouwde manier een complexe problematiek kan blootleggen. Het is een plek waar men spreekt uit verontwaardiging, waar tegen- en medestanders uitgedaagd worden en waar men elkaar de loef afsteekt met blitse oneliners. Met een tweet zet je jezelf in de spotlight, en help je het wetenschappelijk gefundeerde debat geen meter vooruit, zeker niet als je een kennisinstituut vertegenwoordigt. De vragen die deze studenten stellen, wijzen niet alleen op de kwetsende impact van losse Twitterdraadjes, maar ook op de polariserende kracht van het medium. De vragen die deze studenten stellen, zijn stof tot nadenken voor iedereen die zijn functie binnen een kennisinstituut serieus neemt. Daarom schrijf ik zeer uitzonderlijk dit korte bericht: als steun en uit respect voor hun moed om de rug te rechten tegen een oppervlakkige tweet-cultuur, die ons weghoudt van onze kerntaak aan de UGent: durven denken (en studenten laten/leren denken) vanuit een multiperspectivisme, en vanuit een inclusief respect voor BPOC-studenten, studenten met een LGBTQ-identiteit en/of met een niet-christelijk geloof. Ik deel hun terechte bezorgdheid. Daar wil ik werk van maken binnen de UGent.

Bericht: 
Lieve studenten, Ik richt me tot u in feite tot u, als mens, en niet tot u als student. Onze Rector is een warme mens en een prima manager van de UGent. Hij zit er duidelijk echt mee in dat de studenten hem niet herverkozen hebben. Dat siert onze Rector. Ter zake nu. Als 'echte' democraat (en geen liberaal-democraat) keert mijn maag om van uw reactie op de Tweets van onze Rector. Tweets die hij vandaag (30 mei 2021) nota bene 'rechtgezet' heeft door fameus zijn staart in te trekken. Deze nieuwe Tweets waren oprecht, daar ben ik zeker van, maar kunnen niet los van de context gezien worden. De harde reactie van u en andere linkse intelligentsia is duidelijk aangekomen. Sinds 19 jaren heb ik het voorrecht deel te mogen uitmaken van de UGent. Haar profilering als pluralistisch spreekt me erg aan. Helaas, wordt dit vandaag niet meer naar de praktijk vertaald. Met zware gevolgen voor het vrije denken. Ik voel mij hier minder en minder thuis. Het is voor mij geen veilige thuishaven meer. Concreet, de UGent wil inclusief zijn. Daar kan geen redelijk mens mee oneens zijn. Maar wat betekent inclusiviteit? Ik denk (maar ik kan mij vergissen) dat de Rector beseft (en dat besef moet bij velen nog intreden), dat inclusiviteit geen smaken of voorkeuren kent. Het is inclusief zijn of niet. De realiteit is, zie peilingen van gerespecteerde instanties, dat 25% (= 1 op 4) van de Vlamingen op Vlaams Belang zou stemmen moesten er nu verkiezingen gehouden worden. Niet iedereen aan UGent is stemgerechtigd - gelukkig hebben we aan onze instelling een mooi percentage aan buitenlands talent, zowel bij de studenten als bij de professoren. Maar, en nu komt mijn punt, rekening houdend met deze buitenlandse kansparels, zouden we, normalerwijze, toch uitkomen op 15 à 20 procent van de studenten en professoren die op Vlaams Belang zouden stemmen. Dat is zeker geen meerderheid. Maar dat is een stevige minderheid. Mijn punt is, deze 1 op 5 à 1 op 6 van alle studenten en alle professoren, kan je toch niet zomaar opzij schuiven als je waarlijk INCLUSIEF wil zijn. In dat opzicht vond ik de mening van de Rector dat het Vlaams Belang ook een belangrijke stem in het debat is, geheel terecht. Wie 'echt' democraat is, luistert naar iedereen. Luisteren betekent niet gelijk geven of gehoorzamen. Luisteren betekent wel de argumenten aanhoren, er niet noodzakelijk begrip voor tonen, maar tenminste de moeite doen om ze dan te weerleggen, al je kan.. Ik ben UGent gewoon hoogleraar met een Vlaams Belang lidkaart. Ik zie al mijn studenten even graag. Ik heb meer buitenlandse en moslim PhD studenten dan Vlaamse en katholieke. So what? Stuk voor stuk zijn dit prachtige mensen waar ik graag mee samenwerk. Ik hou van diversiteit Tegelijk hou ik van ons eigen volk, haar tradities, haar geschiedenis. Het één staat het ander niet in de weg. Ik hou van verschillen. Ik zou het dood jammer vinden moest alles gewoon vervlakken - heel de wereld hetzelfde - één cultuur, blablablabla. Nee, we mogen fier zijn op wie we zijn - daar is niets mis mee. Als Tom Van Grieken zegt 'blanke dominantie', dan betekent dit dat hier in Vlaanderen 30% blank en 70% niet-blank NIET OK is. Maar dat betekent even goed dat 70% blank en 30% niet-blank WEL OK is. Mag ook 80/20 of 60/40 zijn, hoor. Punt is, laat ons van deze wereld a.u.b. geen eenheidsworst maken. Ben je niet akkoord, mij goed. Geen probleem. Maar heb tenminste respect voor mensen met deze mening, die net zoals ik respect heb voor andere meningen. Dat is 'echte' democratie in plaats van liberale democratie waar alleen de politiek correct mening 'du jour' van belang is. Genegen groeten Geert Poels Gewoon Hoogleraar Beleidsinformatica Faculteit Economie en Bedrijfskunde

Reactie toevoegen