Analyse van academiejaar 2024-2025: aardverschuiving of alles bij het oude?

Het academiejaar zit er al bijna weer op en dat noopt tot terugblikken. Wat waren dit academiejaar de toonaangevende thema's en gebeurtenissen aan de UGent? Is er sprake van een trendbreuk of is dit jaar alles bij het oude gebleven?

Israël

Het begin van het academiejaar stond in het teken van de naweeën van de bezetting van het UFO, aangezien er tijdens de plechtige opening van het academiejaar sprake was van een protest. In februari ging er dan weer een open brief rond die opriep tot een academische boycot van Israël.

In maart 2025 stuurde rector Rik Van de Walle een update in verband met de academische banden met Israël. Daarin benadrukte hij dat er werd gewerkt richting een boycot, maar gaf hij ook mee dat er toch nog enkele samenwerkingen werden goedgekeurd. Van de Walle achtte een 'case by case'-benadering voor deze situatie het meest gepast. Eén samenwerking gebeurde in het kader van het Horizon Europe-project en twee andere doordat ze groen licht kregen van de Commissie Mensenrechtenbeleid en Dual Use Onderzoek, het orgaan van de UGent dat organisaties beoordeelt op mensenrechtenschendingen. Dat laatste kon niet iedereen appreciëren, met enkele kleinschalige protesten tot gevolg.

Hoewel het merendeel van de protesten tegen de g*nocide in Gaza plaatsvond in het academiejaar 23-24, werd al snel duidelijk dat het thema een cruciale rol zou spelen tijdens de rectorverkiezingen. Israël was echter niet de enige olifant die aanwezig was in de kamer.

Grensoverschrijdend gedrag

Vorig academiejaar bleek uit een grootschalige welzijnsbevraging uitgevoerd door de UGent dat een kwart van haar medewerkers te maken krijgt met grensoverschrijdend gedrag. In de helft van de gevallen ging het om psychologisch grensoverschrijdend gedrag, zoals onderbreken, vernederen en uitschelden. Ook bleek toen dat slechts vijf procent van de bevraagden vond dat er geen drempels zijn om naar een contactpunt te trekken of om procedures op te starten.

Een externe audit over de meldpunten voor grensoverschrijdend gedrag is niet mals voor de universiteit

Is er dit academiejaar iets veranderd? Een externe audit over de meldpunten voor grensoverschrijdend gedrag is niet mals voor de universiteit. Zo bleek dat vertrouwenspersonen zoveel hooi op hun vork nemen dat er overbelasting en belangenconflicten kunnen optreden. Dezelfde personen vormen tegelijk de vertrouwenspersonen van het personeel en de studenten. Vooral voor studenten kan dit een drempel zijn om naar een meldpunt te stappen. 

Naast de acht centrale vertrouwenspersonen, staan er ook enkele faculteitsspecifieke vertrouwenspersonen klaar. Uit de audit bleek dat ze ervaren worden als onvoldoende discreet, toegankelijk en zichtbaar. Bovendien nemen ze de meldingen op verschillende manieren op. Dit versnipperde systeem zorgt er volgens de audit voor dat patronen niet herkend kunnen worden en er onvoldoende coördinatie kan gebeuren.

In maart werd een tuchtrechtelijke straf opgelegd aan de professor van de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen die in opspraak kwam na de Pano-reportage uit 2022 over machtsmisbruik. De tuchtstraf kwam er naar aanleiding van onder andere pesterijen, scheldpartijen, intimidatie en vernedering, maar ook wetenschappelijke en financiële fraude. Zijn graad wordt verlaagd naar docent, waardoor hij minder zal verdienen. Ontgoochelde medewerkers stellen dat ze de straf te licht vinden en dat ze hadden gehoopt op zijn ontslag.

De vraag is echter of er veel zal veranderen

Luttele weken later zorgde de publicatie van 'Academische gezelligheid' van Hilde Van Liefferinge voor een kleine aardverschuiving. In dit boek deelt ze haar ervaring met grensoverschrijdend gedrag, met de bedoeling om de dynamieken in machtsrelaties bloot te leggen. Professor Carl Devos besliste als reactie om juridische stappen te ondernemen tegen de auteur.

Rector Rik Van de Walle stelt dat er sinds 2011, het moment van de feiten in 'Academische gezelligheid', veel veranderd is. Hij vindt dat de universiteit in die zaak fouten heeft gemaakt, maar dat er sinds de start van zijn rectorschap in 2017 veel veranderd is. Toch ziet hij nog verbeterpunten en wil hij werken aan een drempelverlaging van de meldpunten. Tijdens het rectordebat stelde kandidaat-rector Petra De Sutter dat de essentie van het probleem niet is dat de drempels te hoog zijn, maar dat de cultuur binnen de universiteit fout zit. Ze pleit voor een nultolerantie voor toxisch leiderschap en intimidatie.

Rectorverkiezingen

In het eerste semester leek het erop dat de rectorverkiezing van 2021 zich zou herhalen en er alweer slechts één kandidaat zou opkomen. Eind januari bleek het spel dan toch op de wagen met de aankondiging van de kandidatuur van Petra De Sutter en haar running mate Herwig Reynaert. De rectorverkiezingen waren dit jaar dan ook voor het eerst sinds lang spannend. Het was van 2017 geleden dat er meerdere kandidaten waren voor de functie van rector. Na vele interviews, debatten en grote uitspraken was het dan zover. Op 29 april vond de rectorverkiezing plaats en op 30 april werd duidelijk dat Petra De Sutter met grote voorsprong de verkiezingen had gewonnen.

Dit is waarschijnlijk de grootste aardverschuiving die dit jaar heeft plaatsgevonden. Na acht jaar Rik Van de Walle zal er iemand anders zetelen in het rectoraat. De vraag is echter of er veel zal veranderen. De programma's van de kandidaten hadden namelijk weinig inhoudelijke verschillen, waardoor het vooral neerkwam op een verschil tussen bestuursstijlen. Hoe de bestuursstijl van De Sutter er voor de UGent zal uitzien, zullen we de komende vier jaar ontdekken.

Nog geen stemmen

Reactie toevoegen