In 2023 waren er wereldwijd 117,3 miljoen mensen op de vlucht. Wat is de impact van zo'n gebeurtenis op je studentenleven? We gaan in gesprek met Faten Bilal, een studente die als kleuter met haar gezin gevlucht is uit Irak.
Waarom ben je gevlucht uit Irak?
"Ik werd geboren nadat de Amerikanen in 2003 waren binnengevallen, op 16 april 2004. Er heerste een taboe om samen te werken met de Amerikanen bij alles wat dat je deed. Ook ISIS, een terreurorganisatie die rond die periode opkwam, was erg gekant tegen de Amerikanen. Leden van IS hadden een lijst bekendgemaakt van mensen die moesten vluchten uit Irak, omdat ze anders vermoord zouden worden. Mijn papa stond op die lijst, omdat hij ooit met de Amerikanen had samengewerkt. Hij heeft vervolgens een plan voor ons uitgewerkt om naar Jordanië te gaan. Hij werd helaas ontvoerd voor we konden vluchten, exact een maand voor mijn eerste verjaardag. Mijn moeder kreeg dan twee cd's opgestuurd. De eerste cd bevatte foto's en video's van ons. De tweede cd was een film van een man die geëxecuteerd werd met een doek over zijn hoofd. Mijn moeder heeft heel lang geleefd met de gedachte dat hij misschien nog leeft. We weten nog altijd niet zeker of hij dood is. Toen ik twee jaar was, zijn we uiteindelijk gevlucht uit Irak."
Hoe ben je in België geraakt?
"We zijn eerst naar Syrië gegaan, maar daar werd de situatie ook instabiel. Daarna gingen we naar Griekenland, vervolgens naar Zweden en dan terug naar Syrië. We moesten eigenlijk in Griekenland blijven, omdat we daar eerst waren aangekomen in de EU, maar dat wilde mijn moeder niet. Daarom zijn we teruggegaan naar Syrië. Daar hebben we een aanvraag gedaan bij de VN voor erkenning als vluchteling. Mijn moeder heeft toen als bewijsmateriaal die cd's van ISIS ingediend. Omdat ze doorhadden dat wij doelwitten waren van ISIS, ging de procedure redelijk snel. We kregen toen verschillende landen aangeboden om naar te vluchten. Eerst kregen we Amerika als optie, maar mijn moeder weigerde direct. Dat land was haar zondebok. ISIS uiteraard ook, maar in het grote plaatje was vooral Amerika de boosdoener. Uiteindelijk kregen we België als optie. In het begin zaten we in een asielcentrum in Wallonië. Daarna woonden we in Aalst. Toen ik in het tweede leerjaar zat, verhuisden we naar Aalter. Ik was een van de eerste allochtonen daar."
Hoe zag je leven eruit nadat je in Aalter bent gaan wonen?
"Ik heb tot mijn zeventiende in Aalter gewoond. Vervolgens ben ik bij een pleeggezin gaan wonen, omdat de situatie niet meer doenbaar was met mijn moeder. Ze had heel veel trauma's en weigerde psychologische hulp."
"Ik zie mezelf eigenlijk een beetje als een brug tussen de westerse en Arabische wereld"
"Ze kon er ook niet goed tegen dat ik westers was. Ik groeide op in een westers land; veel tradities en waarden die zij zocht in een dochter miste ik. Dat botste nogal vaak, waarop ik in de pleegzorg ben terechtgekomen. Toen ik twintig werd, ben ik alleen gaan wonen."
Hoe ging je om met jouw dubbele identiteit als Belg met Arabische roots?
"Dat hing een beetje af van moment tot moment. Tot mijn negentiende duwde ik altijd mijn Iraakse en Arabische identiteit weg. Ik was anders, ik vond dat ik er niet bij hoorde. Ik was te westers voor mijn gezin, maar te Arabisch voor mijn omgeving. Nu begin ik meer mezelf te vinden in mijn Arabische roots. Ik heb geleerd dat anders zijn iets moois is en dat dat niet inherent iets slechts is. Ik zie mezelf eigenlijk een beetje als een brug tussen de westerse en Arabische wereld."
Hoe ervaar je het studentenleven?
"Wat ik echt tof vind, is dat de UGent'ers heel open staan voor andere culturen. Ze zijn daar heel geïnteresseerd in. Ik kook graag. Wanneer er dan bijvoorbeeld aan me gevraagd wordt om Arabisch te koken, maakt dat me echt wel blij. Ik zat ook anderhalf jaar in het buddyprogramma van de UGent voor internationale studenten. Daar vond ik het ook fijn om mijn Belgische en Arabische kant met anderen te delen."
"Ik denk dat ik nooit echt directe discriminatie heb meegemaakt aan de UGent. Ik heb wel één keer iets meegemaakt toen ik aan het solliciteren was. Een van de talen op mijn cv was Arabisch. Toen ik belde naar het bedrijf waar ik wilde werken, vroegen ze of ik in het Engels wilde spreken. Ik antwoordde toen dat Nederlands goed was, maar tijdens het gesprek merkte ik dat ze heel overdreven aan het articuleren waren. Uiteindelijk werd ik niet aangenomen, omdat mijn Nederlands zogezegd niet goed genoeg was, ondanks dat ik het telefoongesprek in perfect Nederlands had gevoerd. Toen ik hen daar op wees, zeiden ze dat ze al iemand hadden gevonden."
"Ik heb het gevoel dat als het mensen uit het Midden-Oosten zijn, het niet meer uitmaakt dat ze doodgaan"
"Ik heb heel lang getwijfeld of ik wel Arabisch op mijn cv zou zetten. Er was ook een periode dat ik bang was om mijn naam op mijn cv te zetten."
Wil je nog een laatste boodschap kwijt?
"Ja, ik vind het respectloos dat de UGent belooft de banden met Israël te breken, maar dat dan blijkt dat ze liegt tegen de studenten. Misschien denkt de rector: 'Goh ja, een academische band heeft niet veel met de oorlog te maken.' Dit gaat echter over het feit dat je steun geeft aan een genocidaal regime. De steun aan Oekraïne daarentegen, die ik trouwens begrijp, was enorm twee jaar geleden. Ik heb het gevoel dat als het mensen uit het Midden-Oosten zijn, het niet meer uitmaakt dat ze doodgaan. Het kan zijn dat ik een verkeerd verband trek, maar ik denk persoonlijk echt van niet."
Reactie toevoegen