True crime is hot. Het genre weet als geen ander zijn publiek te boeien. In tal van vormen zoals documentaires, boeken en podcasts probeert het de mysteries rond waargebeurde misdaden te ontrafelen. Maar van waar komt onze fascinatie voor true crime?
'The Ted Bundy Tapes', 'Making a Murderer', 'American Crime Story' … We lijken het true crime-genre maar niet te kunnen ontvluchten. Naast de vele series en documentaires die te vinden zijn op Netflix, is er bijvoorbeeld ook de populaire Vlaamse podcast 'De volksjury', met een hele horde trouwe luisteraars die telkens weer uitkijken naar een nieuwe aflevering over moordzaken van eigen bodem. Dat het aanbod enorm is, staat als een paal boven water. Maar hoe kunnen we de immense populariteit van dit bloederige en intrigerende genre verklaren? Met andere woorden: waarom kunnen mensen zo schaamteloos genieten van gruwelijke, waargebeurde misdaadverhalen? Trouwe fans van het genre kunnen met een gerust hart slapen: er zijn wel degelijk enkele verklaringen te vinden.
Een gezonde fascinatie?
Waar doctor in de neuropsychoanalyse, Ariane Bazan, eerder dit jaar in Vice terecht op wees, is dat true crime ons zou helpen om situaties waar we bang voor zijn beter te begrijpen. Kortom, het true crime-genre stelt ons in staat om vat te krijgen op het onbevattelijke. Samen met onze groeiende kennis over waargebeurde misdaadverhalen groeit ook het gevoel dat we nooit iets dergelijks zouden kunnen meemaken. Want wij weten intussen wel beter. Daar komt ook nog eens bij dat de daders veelal worden gevat, waardoor we het geruststellende gevoel krijgen dat gerechtigheid is geschied. True crime-verhalen helpen dus niet enkel onze kennis van zaken te verbreden, maar zorgen op die manier ook voor een gevoel van controle en veiligheid.
"Het true crime-genre stelt ons in staat om vat te krijgen op het onbevattelijke"
Een tweede verklaring die doctor Bazan aanhaalt, is dat true crime voor vele liefhebbers een soort uitlaatklep is voor hun innerlijke agressie. Agressie zit in ieder van ons. Angstaanjagend, maar waar. Nu moeten we natuurlijk op een gezonde manier leren omgaan met dit best wel vervelende beestje en hier komt true crime in beeld. Het genre kan gezien worden als het middel bij uitstek om onze innerlijke agressie te vervangen zonder anderen daarbij enige schade te berokkenen. Daarnaast laat het true crime-genre toe om in het hoofd te kruipen van de mysterieuze moordenaar en zo tot een beter begrip te komen van het onmenselijke gedrag dat deze vertoont. De achtergrondinformatie die we hier vaak krijgen, maakt meteen ook duidelijk dat we ons compleet kunnen distantiëren van dergelijke individuen.
Een laatste en misschien ietwat simplistische verklaring voor de fascinatie met true crime is de volgende: mensen zijn van nature nieuwsgierig en waargebeurde misdaadverhalen zijn daarom ook de ideale manier om onze drang tot weten te bevredigen. We zijn ongegeneerd geïnteresseerd in het leven van anderen, zeker wanneer we te maken krijgen met ogenschijnlijk gewetenloze mensen die tot afschuwelijke misdaden kunnen overgaan. Meer nog, net de gruwelijke details van dergelijke misdaden weten steeds opnieuw onze sensatiebelustheid te voeden. Het is iets waar menig streamingdienst gretig op inspeelt.
Of niet?
Geen paniek, het is niet omdat je stiekem geniet van true crime, dat je automatisch zelf crimineel gedrag gaat vertonen. Maar uit onderzoek blijkt dat het kijken van macabere series wél een impact kan hebben op je mentale gezondheid.
Doctor Chivonna Childs, een psychologe gespecialiseerd in het gedrag van volwassenen, legt in een artikel op de website van Cleveland Clinic uit dat we het fascinerend vinden om uit te zoeken hoe de moordenaar werkt, hoe hij denkt en waarom hij doet wat hij doet. Maar dit is niet altijd even gezond voor onze gedachten. Veel mensen focussen zich te hard op de moorden en worden zich overmatig bewust van hun omgeving. Soms wordt het zo extreem dat ze niemand meer durven vertrouwen en zelfs uit angst hun huis niet meer verlaten.
De 'wat-als' wordt disproportioneel: je ziet overal mogelijke dreigementen en leeft in een constante staat van angst. Je begint te twijfelen aan de intenties van de mensen om je heen. Je denkt: 'Hebben ze wel echt het beste met me voor, of zit er meer achter?' Er zijn zelfs mensen die slaapstoornissen ontwikkelen, oppervlakkig ademen of juist hyperventileren, en mensen die plotse hartkloppingen krijgen.
Kortom: voed je interesse zo veel je wil, maar overdrijf niet. Probeer zo goed mogelijk aan te voelen hoe je lichaam reageert op de stevige dosis adrenaline die telkens naar binnen sluipt bij het kijken van iets spannends.
Of je nu fan bent van het true crime-genre of niet, één ding valt niet te ontkennen: true crime is overal en heeft alvast een belangrijke plaats opgeëist in de populaire cultuur. Nu is het dus aan jou om te beslissen of je de trend al dan niet volgt. Maar maak je vooral geen zorgen: het is niet alsof je leven ervan afhangt.
Reactie toevoegen