Na de Tweede Wereldoorlog kende onze streek maar weinig grote crisissen en het leven van de gemiddelde westerling ging er sterk op vooruit. Het belang van burgerzin leek op de achtergrond te verdwijnen, totdat de coronacrisis hieraan een abrupt einde bracht.
Voor het eerst in een lange tijd wordt een beroep gedaan op onze burgerzin. Het woord kwam steeds vaker in het nieuws. Van mensen die gewoon nog wat wilden drinken met vrienden, tot mensen die irrationeel en egoïstisch de rekken in de winkels leegplunderden. Het zijn dingen die we normaal gezien niet zouden afkeuren, maar nu we beseffen dat ons gedrag een effect heeft op het leven van anderen, kijken we er helemaal anders naar.
Die burgerzin vraagt ons om onze eigen verlangens af te wegen tegen de mogelijke gevolgen die ze kunnen hebben op onze omgeving. Het gevoel van burgerlijke verantwoordelijkheid is sinds de laatste wereldoorlog echter sterk afgenomen. Dat is een bevinding die naar boven kwam in verschillende studies. Onze generatie werd nooit eerder geconfronteerd met een situatie waarin burgerzin de enige oplossing was.
Toen we beseften hoe ernstig de pandemie geworden was, pasten mensen over het algemeen hun gedrag snel aan. Velen van ons hebben opofferingen gemaakt om de zwakkeren in de samenleving te beschermen. Dit alles gaf mij hoop in de mensheid. We kunnen wel degelijk onze eigen verlangens aan de kant schuiven voor het grotere doel. Niet alleen de burgers, maar ook de overheid deed enorme opofferingen om het virus onder controle te krijgen. De gevolgen van de maatregelen kent nog niemand, maar één ding staat vast: ze worden zwaar. Dat maakt niet uit, want de waarde van een mensenleven staat altijd boven de waarde van geld.
De klimaatpandemie is al decennialang bezig, maar velen zien de ernst ervan niet in
Deze wereldwijde crisis is ook te vergelijken met die andere crisis die dreigender is dan ooit tevoren: de klimaatcrisis. Ook daar vechten we tegen een onzichtbare vijand. Ook daar bepaalt ons gedrag wat er zal gebeuren met onze omgeving en kunnen wij mensenlevens in gevaar brengen door onbezonnen al onze verlangens te volgen. Ook daar is er nood aan burgerzin.
Waarom werkt de zogenaamde burgerzin dan niet voor het klimaatprobleem, wat is het verschil? De mens zit nog in het eerste stadium waarbij we het probleem minimaliseren. Zoals toen COVID-19 nog een lokale crisis was in het verre China. Velen nemen het nu nog niet serieus genoeg. Terwijl het gevaar dreigt en er wereldwijd enorm veel doden vallen door klimaatproblemen. De Wereldgezondheidsorganisatie schat dat er jaarlijks zo'n 150.000 doden vallen door de klimaatveranderingen en deze cijfers zullen alleen maar stijgen als we niet ingrijpen. De klimaatpandemie is al decennialang bezig, maar velen zien de ernst ervan niet in.
De coronacrisis heeft ons misschien op een bepaalde manier wel dichter bij elkaar gebracht als mensheid. Hoe we nu allemaal samen strijden tegen deze onzichtbare vijand is iets mooi en puur. Mijn oprechte hoop is dat we dit gevoel van eenheid kunnen behouden. We mogen nooit vergeten hoe groot de impact van het individu kan zijn. We zijn veel machtiger dan we denken. Laten we die macht op een positieve manier gebruiken. Bob Dylan zei ooit: "I think of a hero as someone who understands the degree of responsibility that comes with his freedom".
Reis ecologischer, laat je auto staan als die niet hoogstnoodzakelijk is. Eet minder vlees, drink kraantjeswater. Rijk of arm, oud of jong: we kennen allemaal de aanpassingen die we kunnen maken. Doe het niet voor jezelf, doe het voor ons allemaal. Dit is de vraag van een mogelijk slachtoffer van een wereldwijde klimaatcrisis, aan de rest van de wereld om hun burgerzin aan te spreken en de wereld te redden.
Reactie toevoegen