Weet wat je slikt

Anticonceptie en wat je moet weten

De pil. En voor u afhaakt beste jongens, na het lezen van dit woord, hou het toch nog even vol. Want wat zijn dat voor hormonen die bijna elke dag ingenomen worden? Wie zijn ze, wat doen ze en is er een alternatief?

door Paulien van der Wel

Anticonceptie is namelijk een gewichte zaak. En zeker de moeite waard om eens bij stil te staan.

Let’s talk about sex

We hebben het hier over twee soorten hormonen: oestrogeen en progestageen. Die laatste lijkt heel erg op het lichaamseigen progesteron. Gecombineerde pillen laten deze twee stelselmatig hormonen los, en die gaan vervolgens het hele lichaam door. Op die manier kunnen zaadcellen niet binnendringen in de baarmoeder, wordt een eisprong voorkomen en nestelt een eitje niet in, waardoor er geen zwangerschap plaatsvindt.

Je kunt kiezen voor een pil die altijd dezelfde werking heeft of een die volgens meerdere fasen werkt en daardoor soms sterker of lichter is. De eerste versies van de pil zijn ondertussen te zwaar gebleken en worden niet meer voorgeschreven. Maar ook nu nog vormen bepaalde pillen een probleem. Bijvoorbeeld werd de Diane 35 uit de handel genomen omdat er vrouwen aan complicaties van een trombose gestorven zijn.

Nora: "Ik slik Androcur, iets wat eigenlijk veel te zwaar is. Maar ik kan niet anders. Ik merk bijvoorbeeld libidoverlies en gewichtsschommelingen maar ook dat mijn emoties afvlakken. Ik herken mezelf soms amper in bepaalde situaties."

Risico’s

Uit onderzoek van cardioloog Ernst Rietzschel, professor aan de Universiteit Gent, blijkt dat orale anticonceptie zorgt voor een significantie toename van slagaderverkalking, tot 20-30% meer bij tienjarig gebruik bij jonge vrouwen. Dit geeft op de lange termijn meer kans op bijvoorbeeld trombose. Ook bijvoorbeeld de pleister en de vaginale ring geven een verhoogd risico op hart- en vaatproblemen.

Een spiraaltje is nog een andere optie. Eén waar nogal wat vrouwen huiverachtig tegenover staan en dat ook vervelende bijwerkingen kan hebben. Veronique: “Na klooien met verschillende soorten anticonceptie merkte ik dat hormonen niets voor mij waren. Dat ging van haaruitval en moodswings tot nachtelijk braken. Ik koos voor een koperspiraal, in de hoop dat dit mijn redding was. Dat ging goed in het begin, al had ik tijdens mijn regels wel pijn en voelde ik de spiraal zitten. Maar na een tijd begon ik steeds zwaarder te bloeden en moest ik een andere oplossing gaan zoeken. Ik dacht altijd dat een baarmoeder de grootte van een peer had. Dat blijkt niet zo te zijn.”

Deze nevenwerkingen zijn vaak de belangrijkste reden om geen spiraal te nemen. Dokter Wildemeersch: "Gynaecologen tasten vaak in het duister. De baarmoederholte is een blackbox. Elke baarmoederholte is anders en die is vaak kleiner dan we denken. Het is logisch dat een spiraal met een T-vorm, in maar één maat, bij velen niet past. De punten prikken in de baarmoederspier en groeien in, wat voor hevige bloedingen en pijn kan zorgen." Eigenlijk is er nog veel te veel onduidelijkheid over hoe een baarmoeder in elkaar zit. Dokter Wildemeersch: "een spiraaltje, dat moet passen als een schoen."

 

Is hij niet te groot?

Koperspiraaltje

Er zijn echter wel mogelijkheden om er achter te komen hoe groot de baarmoeder nu precies is. Dit kan via 2D- en 3D-sonografie. Dokter Wildermeersch: "De eerste onderzoeken naar baarmoeders gebeurden in de VS post-mortem. Maar baarmoeders bij jonge vrouwen zijn in werkelijkheid anders. Er is vastgesteld dat de breedte van baarmoederholtes tussen de 5.9 mm en 40 mm ligt. Gemiddeld zo’n 22-24 mm. Als je bekijkt hoe groot een reguliere spiraal is, namelijk 32mm, dan weet je dat dat niet gaat passen."

Jammer genoeg weten veel huisartsen en gynaecologen hier zelf vaak te weinig over en verkopen ze wat er in hun lade ligt. Nora: "Mijn huisarts kende mijn pil zelfs niet. Maar er zijn er zoveel, je kunt niet verwachten dat hij ze allemaal kent." Anticonceptie verkopen is dan ook big business en publiciteit bepaalt vaak wat er verkocht wordt. Er is ook onkunde of vrees in het spel. Veel jonge vrouwen wordt afgeraden om bijvoorbeeld een spiraaltje te nemen, omdat dat te moeilijk of gevaarlijk zou zijn. Maar ook daar zijn oplossingen voor. Zo is er bijvoorbeeld de GyneFix (zie kader) die veel meer kans tot slagen heeft. Veronique: "Mijn huisarts was zich bewust van de problemen met een klassieke spiraal, maar had daar geen antwoord op." Nora: "Vaak dringt een gynaecoloog toch gewoon zijn mening op. Sterilisatie is bijvoorbeeld geen optie, ook al heb je daar al jaren over nagedacht. Je wordt gewoon betutteld."

Een probleem met de pil is onvolledigheid. En dan niet alleen van het product maar ook van de gebruikster. De pil wordt niet altijd correct genomen, waardoor het veel minder betrouwbaar is en de kans op een zwangerschap veel groter. 42% van de Belgische vrouwen zou de laatste maand haar pil al eens vergeten zijn. Toch blijft de pil een van de meest gebruikte voorbehoedsmiddelen bij vrouwen. Nora: "De informatie is veel te verspreid. Soms lees je wel eens verhalen, maar dat blijft bij enkele anekdotes. Eigenlijk zou ik die informatie van mijn gynaecoloog moeten krijgen." Veronique: "Ik ben via een vriendin aan informatie gekomen. Na een lijdensweg van jaren, waar je 'maar moet leren leven met de bijwerkingen', heb ik nu iets gevonden dat wel bij mij past. Iedereen denkt bij een spiraaltje aan de typische ankervorm, maar dat is niet altijd zo. Ik heb nu zo'n draadvormig spiraaltje."

Anticonceptie

Het belangrijkste: blijf doorvragen en lees altijd de bijsluiter.

Condoom: Het enige voorbehoedsmiddel dat bescherming biedt tegen SOA’s. Zowel voor mannen als voor vrouwen.

De pil: Vraag naar verschillende soorten en hun bijwerkingen. Per dag slik je een pil, met een stopweek. Lees altijd de bijsluiter! Hart-en vaatstoornissen, gewichtstoename, libidoverlies en depressie kunnen voorkomen.

Staafje: Een hormonaal staafje geeft kleine hoeveelheden hormonen af. Geplaatst in de bovenarm. Chirurgische ingreep om het te verwijderen, tussenbloedingen, tromboseneiging.

Pleister: Evra-patch, een pleister op het lichaam, met een stopweek. Hart-en vaatstoornissen, tromboseneiging.

Spiraal: Koper: de meeste hebben een T-vorm. Het koperspiraaltje voorkomt innesteling en doodt zaadcellen, maar is hormoonvrij. GyneFix is een koperspiraal dat bestaat uit koperen cilindertjes aan een touwtje, vastgemaakt in de baarmoeder en biedt meer flexibiliteit met minder neveneffecten.

             Hormoon: de bekendste is ook hier een T-vorm. Lokaal geeft het spiraaltje hormonen die innesteling en bevruchting tegenhouden. Ook hier is er een staafje dat voor minder irritatie en een betere pasvorm zorgt.

Vaginale ring: Nuvaring. Geeft constant hormonen af met een stopweek. Kan als storend zijn bij seksuele betrekking, tussenbloedingen.

Prikpil: Om de drie maanden een inspuiting met hormonen. Hart-en bloedvatenproblemen, hormonale nevenwerkingen, licht verhoogd risico op osteoporose of broze botten.

0
Gemiddeld: 1 (1 stem)

Reactie toevoegen