Ramadan in lockdown

Oumaimae, studente leerkracht lager onderwijs, haar broer Yassine, die nu technisch werkloos is, en Youssef Atta, student eerste jaar Farmacie, getuigen over hun ramadan in lockdown.

De ramadan start dit jaar op 24 april en zal niet helemaal verlopen zoals jullie gewend zijn. Op Twitter zijn er mensen die verwachten dat de ramadan hen de nodige mentale rust kan geven, maar er zijn er ook die denken dat de social distancing het veel moeilijker zal maken. Hoe staan jullie hier tegenover? 

Youssef: Het is moeilijk te zeggen hoe de huidige situatie de ramadan zal beïnvloeden. Het is de eerste keer dat zoiets gebeurt. Maar ik denk dat het niet zoveel impact op mij zal hebben. Voor mij dient deze periode echt om me te verdiepen in mijn geloof: de Koran lezen, bidden enzovoort. Voor veel moslims is het sociale aspect inderdaad heel belangrijk, maar voor mij draait het om de beste versie van mijzelf te zijn. 

Yassine: Ik sluit me hier helemaal bij aan. De hoofdbedoeling van de ramadan is de relatie met God versterken, niet per se met je familie. Je reflecteert vooral. Je schuift je basisbehoeftes aan de kant (eten en drinken), dus dan kan je zeker je slechte gewoontes achter je laten zoals liegen, stelen, roddelen en roken. Als je dit een maand kan volhouden, dan lukt dat de rest van het jaar ook. Ook wordt aangeraden om de Koran te lezen. Er zijn dertig delen, voor elke dag van de maand één. De bedoeling van de ramadan is echt om je connectie met God te versterken zodat je eruit komt als een beter persoon.

"Voor veel moslims is het sociale aspect inderdaad heel belangrijk, maar voor mij draait het echt om de beste versie van mijzelf te zijn" -Youssef

Oumaimae: De ramadan is voor mij even met de beide voetjes op de grond komen. Je richt je dagen helemaal anders in. Je eet niet, waardoor je veel meer vrije tijd hebt om te reflecteren. Er zijn geen afleidingen. Tijdens de eerste jaren van de Islam waren er ook geen grote familiebijeenkomsten. Voor hen draaide het enkel om de essentie: tot God komen. 

Eén van de kernwaarden van de Islam is het zorgen voor de zwakkeren in de gemeenschap, met iftars in de moskee. Zijn jullie er mee bezig hoe je die mensen ook in deze situatie kan betrekken? 

Oumaimae: Onze lokale Moskee in Ledeberg is druk bezig met het zoeken van vrijwilligers die willen koken zodat ze eten kunnen voorzien voor mensen die het moeilijker hebben. Misschien is dit zelfs een voordeel aan deze situatie, we hebben meer tijd om ons bezig te houden met de mensen die het niet breed of moeilijk hebben.

Yassine: Er is een gezegde bij de Arabieren: 'Het is verboden dat jij je buik vol eet, terwijl je buren honger lijden.' Het is zeker de bedoeling dat je checkt, dus nu belt, dat iedereen genoeg heeft en je een handje toesteekt waar je kan.

De ramandan komt elk jaar tien dagen vroeger, wat betekent dat jullie de afgelopen jaren het vasten hebben gecombineerd in de blok, hoe deden jullie dat? 

Youssef: Vasten is iets waar je lichaam aan moet wennen. De eerste week verloopt alles wat moeizamer: je hoofd doet wat pijn, je bent snel moe. Maar na een week ben je dit allemaal gewoon, en kan je even goed studeren als anders. De enige moeilijkheid is dat je weet dat je om tien uur (als de zon ondergaat) moet stoppen met studeren, want dan is het de iftar. De ramadan is voor mij ook echt de periode waarin ik veel tijd steek in mijn geloof en het is en blijft een evenwichtsoefening om school en religie te combineren. Als de ramadan niet in de blok valt, lukt het me beter om elke dag een hoofdstuk uit de Koran te lezen. Nu moet ik mijn tijd efficiënter indelen om alles evenveel aandacht te geven. 

"We hebben meer tijd om ons bezig te houden met de mensen die het niet breed of het moeilijk hebben" - Oumaimae

Oumaimae: Ik probeer meestal ‘s avonds te studeren. Als ik toch overdag studeer, helpt het om te denken dat ik na zonsondergang kan eten en daar naartoe kan werken. In het middelbaar gingen de dagen super snel voorbij, waardoor het veel moeilijker was om echt bezig te zijn met het geloof. Tijdens de blok kan je je tijd zelf indelen, en daar meer aandacht aan besteden. 

Yassine: Blokken tijdens de ramadan werkte voor mij echt goed. Je hebt geen afleidingen. Ik sliep uit tot twaalf uur en studeerde dan tot zonsondergang, met een korte sportpauze tussendoor. Na de taraweeh probeerde ik van één tot drie uur nog even door te blokken. 

Social distancing bemoeilijkt de iftars met de familie, gaan jullie meer live videochatten met jullie familieleden? 

Youssef: Ik woon met mijn vader in België, maar mijn moeder, broer, zussen en andere familie wonen in Egypte, dus wij houden sowieso al veel contact. Zij leven wel op een heel ander ritme, de zonsondergang vindt daar plaats rond zeven uur ‘s avonds, wat betekent dat zij al vroeger kunnen eten. In België duurt het vasten lang, de zon gaat maar laat onder waardoor je hier meer honger hebt. Maar in Egypte is het dan weer veel warmer, waardoor de dorst je sneller parten speelt. 

Yassine: Onze iftars doen we meestal met ons gezin, dus dit jaar zal het niet zo verschillen. 

Oumaimae: Elk jaar doen we wel één avond waarbij we veel mensen uitnodigen, maar dit zal deze keer helaas niet het geval zijn. Dat vind ik wel jammer, maar zoals ik al zei, het gebrek aan afleiding is goed voor mijn blok en mijn geloof. 

Youssef, jouw vriendin gelooft niet, hebben jullie afspraken gemaakt over hoe jullie de komende tijd zullen aanpakken? 

Youssef: Omdat er al heel veel tijd in het studeren kruipt en ik me daarnaast echt wil toeleggen op de ramadan, hebben we afgesproken dat we elkaar wat minder zullen zien en horen. We zullen natuurlijk wel met de nodige afstand nog gaan wandelen, maar minder dan voorheen. Zij wist voor ze me kende dat ik geloof en dat mijn geloof heel belangrijk voor mij is. Ik wist dat zij dat niet geloofde, dus dat was nooit een probleem.

Oumaimae en Yassin, hoe reageren jullie vrienden en collega’s? 

Oumaimae: Iedereen heeft altijd heel veel respect voor wat we doen. Vroeger zag ik dat mensen soms probeerden te verbergen dat ze aan het eten waren omdat ze ons niet wilden schofferen. Dat vond ik altijd super grappig. Wij eten niet omdat we dat willen, dus je kan ons niet jaloers maken als jij dat wel doet. Echt heel vriendelijk dat mensen rekening met ons willen houden, maar je moet je eten echt niet verstoppen (lacht).

"Boodschap aan iedereen: stel je vragen!" -Yassine

Yassine: Bij mij hetzelfde, mijn collega’s weten dat en doen daar heel normaal over. Toen ik in Brussel werkte, waren er meer mensen die ook vastten, wat wel een leuk groepsgevoel gaf. Ik krijg wel echt heel vaak de vraag: “En mag je ook geen water drinken? Echt niet?”, maar ik vind die vragen altijd leuk. Boodschap naar iedereen: stel je vragen! We staan daar altijd voor open. Er zijn een heleboel misvattingen, dus als wij je dan kunnen uitleggen hoe het zit, zijn we altijd blij. Het is onze heilige maand, we zijn hier trots op en praten hier graag over. 

Ramadan moubarak, Youssef, Oumaimae, Yassin en alle andere vastende studenten!