Oplossen en schudden

Homeopathie: wondermiddel of placebo?

Het EASAC stelde onlangs dat de verkoop van homeopathische middelen niet aangemoedigd zou mogen worden omdat de werking nog steeds niet eenduidig bewezen is. Maar is homeopathie dan echt een en al quatsch? Wij vroegen het aan een huisarts-homeopaat.

Door Paulien Van der Wel

Oproer in de wereld van de homeopathie: enkele weken geleden stelde het European Academies Science Advisory Council (EASAC) dat de verkoop van homeopathische middelen niet langer aangemoedigd zou mogen worden aan de hand van reclame en terugbetalingen. De werking van homeopathische middelen zou immers, ondanks honderden studies, onvoldoende bewezen zijn. Een discussie bleef niet lang uit. Zo klonk vanuit het homeopathische kamp dat de EASAC zich vooral heeft gebaseerd op niet succesvolle onderzoeken, terwijl er volgens hen genoeg studies zijn die de werking van homeopathie juist wel aantonen.

Het EASAC ontkent dit en meent dat er nog steeds onvoldoende bewijzen zijn om homeopathische middelen als volwaardige geneesmiddelen te beschouwen: pas als de middelen aan dezelfde werkings- en veiligheidscriteria voldoen, mogen ze als medicatie verkocht worden. Michel Deprez, al dertig jaar huisarts en sinds twee decennia unitaire homeopaat in het Gentse, laat zijn licht schijnen over de kwestie. “Het was niet vanzelfsprekend: in het begin kon ik niet geloven dat een druppel van een middel in een liter water een werking zou hebben. Het is via een infoavond over het middel ‘Traumeel’ dat ik van de mogelijkheden overtuigd ben geraakt en homeopathie ben beginnen gebruiken. In tegenstelling tot anderen heb ik nooit de stap durven zetten om enkel en alleen aan homeopathie te gaan doen, omdat ik twijfelde of ik er wel voldoende mijn boterham mee zou kunnen verdienen. Ik gebruik het nog, maar 80 procent doe ik klassiek en 20 procent homeopathisch.”

 “Het beste zou zijn dat homeopathie complementair blijft, maar niet afgeschaft wordt”

Met homeopathie wil hij zijn patiënten meer behandelingsmogelijkheden aanbieden, vooral als ze volledig uitbehandeld zijn in de klassieke geneeskunde. In het laatste geval worden er volgens hem vaak te weinig kritische vragen gesteld. “Als de klassieke geneeskunde eerlijk wil zijn, moet ze zich eens afvragen in hoeveel gevallen ze effectief is met haar medicatie. Preventief is deze misschien wel, maar curatief? Het is altijd een tweesnijdend zwaard: chemotherapie voor een kanker kan een deel van de tumor verminderen, maar zal zeer uitzonderlijk echt genezen. Klassieke geneesmiddelen hebben zoveel bijwerkingen die je niet uit het oog mag verliezen bij het aanpakken van een kwaal. De geneeskunde zou meer open moeten staan voor alternatieve methoden om de behandeling van bepaalde kwalen te verbeteren voor de patiënt. De zwakte van homeopathie is dat we enkel kunnen werken en overtuigen met casussen. Het beste zou zijn dat homeopathie complementair blijft, maar niet dat ze afgeschaft wordt.”

Homeopathie als slow medicine

Homeopathische geneesmiddelen

Is homeopathie echt gewoon verdunde druppels schudden? Waar ligt het verschil?

Deprez: “Je geneest de ziekte met het middel dat de ziekte zou kunnen uitlokken. Er is een lichte gelijkenis met het principe van het griepvaccin, waarbij het immuunsysteem wordt aangesproken en antilichamen aangemaakt worden. Homeopathie werkt eerder in op de hersenen die, nadat het middel werd opgenomen door het mondslijmvlies, een bepaald systeem of bepaalde organen gaan stimuleren om het lichaam in staat te stellen om vanzelf te genezen. Dit zorgt uiteindelijk ook voor een beter immuunsysteem. Louter op verdunningen kun je geen homeopathie voorschrijven, je moet tussen verdunningen door dynamiseren. Dynamiseren is enorm schudden. Hierdoor komt er op microscopisch vlak energie vrij en het is die energie, in een bepaalde potentie, die je geeft aan je patiënt voor een bepaalde kwaal.”

Een vaak gehoord punt van kritiek is dat als je met één klacht naar tien verschillende homeopaten gaat, je ook tien verschillende middelen krijgt. Is daar iets van aan?

“Op consultatie bij een homeopaat gaat het voor de homeopaat niet echt om de klacht zelf, maar over de wijze waarop je de klacht beleeft. Daarnaast - en dit wordt ook bedoeld met de 'individualiteit' die elke homeopathische behandeling kenmerkt - wordt onderzocht hoe je als persoon in elkaar zit. Heb je het vaak koud? Drink je veel? Ben je een opgewekt of een lui persoon? Er wordt vaak gezocht naar de 'rare' elementen in het verhaal, naar 'dat wat niet meteen wetenschappelijk verklaarbaar is'. Aan de hand van deze gegevens raadpleeg je het repertorium (een naslagwerk dat alle klachten met bijbehorende homeopatische middelen bevat, red.). Dan komt er een middel naar voor waarvan je de materia medica nagaat; dat wil zeggen dat je alle eigenschappen gaat nakijken en checkt of het echt past bij de persoon en zijn of haar kwaal.”

 €uropa en de toekomst

Vindt u de zorgen van de Europese adviesraad gegrond of is het eerder een puur economische maatregel om homeopathische middelen van de markt te krijgen?

“Ik denk eerder het laatste, omdat een homeopathisch middel altijd individueel is: er is niet één specifiek middel dat één specifieke kwaal kan verhelpen. Je kan het niet vergelijken met klassieke geneeskunde. Homeopathie wordt uitgespeeld tegenover de klassieke geneeskunde, terwijl de klassieke geneeskunde ook gewoon één referentiekader vormt. Ze vinden natuurlijk zelf dat ze hét referentiepatroon zijn, iets dat volgens mij vooral te maken heeft met de lobby van de farmaceutische bedrijven die enorm sterk staat en gewoon de artsen kunnen zeggen wat ze moeten geven.”

Kan je ook zonder medische scholing homeopaat worden? Hoe denkt u dat het verder moet met de homeopathie?

“Sinds kort eist het Ministerie van Volksgezondheid dat je een basis hebt van fysiologie, pathologie en anatomie. Volgens de wet mogen enkel artsen, tandartsen, vroedvrouwen en apothekers nu homeopathie uitoefenen. Dat is een goede zaak, hoewel ik genoeg 'leken' ken die heel goede homeopaten zijn. Het beste zou eigenlijk zijn dat homeopathie een academische opleiding wordt. Het probleem is dat er niet één eenvormige homeopathie is. De methode van Hahnemann (1755-1843, een grondlegger van de homeopathie, red.), wordt vandaag door veel homeopaten gebruikt om een 'eigen visie' te ontwikkelingen en vooral om die te verkopen.”

0
Gemiddeld: 5 (1 stem)

Reacties

Bericht: 
Jammer dat in dit artikel geen spitante scepticus aan het woord wordt gelaten. Door het EASAC als anoniem instituut op te voeren en de kwakzalver veel meer ruimte te geven, krijgt een slechte verstaander een totaal verkeerd beeld. Waarom geen mening vragen aan één van de verschillende SKEPP-leden die op de UGent rondlopen? Gemiste kans en té kritiekloos, want homeopathie is uiteraard (duur betaalde) gebakken lucht, en de 'artsen' die dit blijven voorschrijven, willens en wetens dat het onmogelijk kan werken, zijn niet alleen kwakzalvers, maar leugenaars en bedriegers!

Bericht: 
Er zijn te veel goedgelovige mensen, en er zijn altijd zogezegde artsen die voor de vele Euro's met hun kwakzalverij de goedgelovige mensen willen bedriegen. Het is een placebo effect, en verder helemaal niets. Als wetenschapper te onzinnig om er een woord aan vuil te maken. Het zijn diepgevallen oplichters die zogenoemde homeopaten!!

Reactie toevoegen