Kunnen vrouwen beter fake news herkennen dan mannen? Is Acid het nieuwsanker voor jongeren? Welke rol spelen algoritmes in de polarisering van onze samenleving? Het kwam allemaal ter sprake in deze editie van het wetenschapscafé.
Het concept
Tweewekelijks wordt er afwisselend in Gent of Brugge een wetenschapscafé georganiseerd. Zo hoeft wetenschap geen serieuze bezigheid te zijn waar labojassen aan te pas komen, maar kan het gewoon het onderwerp zijn van een gezellig caféavondje. Twee panelleden en een moderator stellen een onderwerp voor. Geen vakjargon of voorkennis nodig, het wetenschapscafé is bedoeld om wetenschap toegankelijker te maken. De luisteraars zitten in het café en kunnen een drankje bestellen terwijl ze leren over een nieuw onderwerp. De thema's zijn heel divers, zo kwamen schoolmoeheid, geopolitiek en kwantumfysica al aan bod. Op deze dinsdagavond was het onderwerp nieuwsconsumptie bij jongeren tussen 18 en 24 jaar.
Zo vinden zowel jongeren als ouderen hun nieuws tussen de kattenfilmpjes, met alle gevolgen van dien
Het panel begon met de vaststelling van de sprekers dat jongeren nog geïnteresseerd zijn in de actualiteit. Maar elke avond om zeven uur de televisie aanzetten om het nieuws te volgen, past niet meer bij hun levensritme. Sociale media heeft nu de informerende functie overgenomen, met TikTok als voornaamste bron van informatie. Zowel jongeren als ouderen vinden hun nieuws tussen de kattenfilmpjes, met alle gevolgen van dien.
De gevaren van Harry Potter-nieuws
Met sociale media als nieuwsbron zijn enkele nieuwe problematieken ontstaan, denk maar aan fake news en het 'rabbit hole'-effect. Door de opkomst van AI wordt fake news steeds moeilijker te onderscheiden van echt nieuws. Jongeren kunnen het blijkbaar niet goed herkennen, maar onderzoek heeft ook aangetoond dat mannen hier slechter in zijn dan vrouwen. Daarnaast tonen de algoritmes achter sociale media je steeds berichten die lijken op dingen die je al leuk vond. Op die manier kan je heel snel in een rabbit hole belanden waarbij het algoritme steeds extremere meningen en ideeën aanbiedt. Mensen komen hierdoor terecht in een eigen wereld waarbij ze denken dat iedereen hetzelfde nieuws ziet, terwijl dit eigenlijk heel erg gepersonaliseerd is. Zo zei een van de panelleden al lachend dat zijn zoon ervan overtuigd was dat iedereen Harry Potter-nieuws kreeg.
De ondergang van de journalistiek
Een interessante avond was het zeker, maar er werden ook enkele bedenkelijke uitspraken gedaan door de panelleden waarin jongeren heel karikaturaal werden voorgesteld. In het voorbeeld van fake news werden jongeren afgeschilderd als een vogel voor de kat. Fake news is wel degelijk een gevaar, maar de panelleden insinueerden haast dat jongeren hun nieuws uitsluitend via Acid vernemen. Wij geloven graag dat onze generatie toch geen hopeloos geval is en dat jongeren ook nog steeds oor hebben naar de traditionele nieuwsbronnen. Ondanks het feit dat stereotypen soms de bovenhand kregen, was hun kijk op de veranderende rol van journalistiek heel boeiend. Zo zullen journalisten in de toekomst meer een rol van factchecker aannemen in plaats van zelf de klokkenluider te spelen.
Reactie toevoegen