Bier brouwen voor beginners

Om te kunnen beginnen met 'verantwoord' brouwen moet iedere Belgische hobbybrouwer eerst een aangifte doen bij de FOD Financiën. Pas wanneer die geldig gemaakt is, kan je legaal beginnen met bier brouwen.

Het materiaal wordt vaak samen verkocht in starterkits. In het kort heb je een hele grote kookpot, van het type oma's bouillonketel, en een grote fles van minimum twintig liter met een airlock nodig. De ingrediënten variëren, afhankelijk van het type bier dat je wil maken, maar bevat altijd granen, gist en meestal hop. Vaak worden ook nog smaakmakers toegevoegd, bijvoorbeeld zure kersen bij kriek.

Voor je kan starten met het brouwproces, is het belangrijk om al het materiaal te reinigen. Dit kan met een jodiumoplossing of met verdund bleekwater, maar dan moet je wel goed spoelen achteraf. Vervolgens kan je ervoor kiezen om de granen zelf te mouten of ze gemout te kopen in een speciaalzaak. Om dat te doen moet het graan ongeveer vier dagen kiemen in lauw water en vervolgens drogen op een warme plaats. Dankzij het kiemproces bevat het graan de nodige enzymen om zetmeel in suikers om te kunnen zetten. Hierna is het tijd om te schroten. De mout wordt grof vermalen om zo het zetmeel los te maken.

Vervolgens neem je je ketel en kan je beginnen maischen. Doe het schroot in de ketel met water en warm het in stadia op. De manier waarop het opwarmt, heeft invloed op de uiteindelijke smaak en er kan dus mee geëxperimenteerd worden. Het mechanisme hierachter is dat de verschillende enzymen op verschillende temperaturen ideaal werken. Zo ontstaan er verschillende soorten suikers die niet allemaal tot alcohol vergisten en dat heeft een invloed op de zoetheid van het bier. 

Opgelet, ook jouw vakmanschap drink je met verstand

Na het maischen worden de granen verwijderd en is het tijd om te koken. De wort, het bier voor de gisting, wordt één tot anderhalf uur lang gekookt. Op dat moment wordt de hop toegevoegd en eventueel ook de smaakmakers. De hop zorgt voor de bitterheid van het bier, maar is ook een bewaarmiddel. Tijdens dit proces wordt het mengsel gesteriliseerd en worden de enzymen uitgeschakeld en door verdamping wordt het ook meer geconcentreerd. Hierna wordt de wort gefilterd en gekoeld. 

Daarna is het tijd voor het vergisten. De wort wordt in de grote fles gegoten en er wordt gist aan toegevoegd. Het is belangrijk dat er ook genoeg lucht in de fles zit. Vervolgens wordt het geheel afgesloten met een dop met airlock en ongeveer twee weken lang in een donkere ruimte geplaatst, afhankelijk van het type gist en welk bier gebrouwen wordt.

Als laatste stap is er nog de tweede gisting om enkele minder aangename smaken uit het jongbier te verwijderen. In klassieke brouwerijen wordt dit vaak in houten vaten gedaan, maar het kan ook gewoon in de fles na het bottelen. 

Nu kan het bier gedronken worden. Bier brouwen is dus een lang, creatief proces waar hobbybrouwers hun voldoening uit kunnen halen. Misschien is het ook iets voor jou? Opgelet, ook jouw vakmanschap drink je met verstand.