"We hadden de kritiek kunnen vermijden, maar dan hadden we niet hetzelfde resultaat geboekt"

Rector reageert op heisa rond beleidsnota

Op 23/2 organiseren de vakbonden aan de UGent een grote betoging tegen aangekondigde besparingen aan de universiteit. Eerder verschenen al een aantal opiniestukken en vond er een staking plaats bij de kinderdagverblijven. Hoe is het zover kunnen komen?

Volgens rector Rik Van de Walle begint het verhaal enkele jaren geleden: "Een paar jaar geleden is gebleken dat de universiteit echt nood had aan een antwoord op de vraag hoe men kon komen tot een langetermijnperspectief en een bijbehorende gezonde meerjarenfinanciering van de universiteit." Van de Walle vertelt dat het de regeringscommissaris was, de vertegenwoordiger van de Vlaamse regering in de Raad van Bestuur (RvB), die de bal aan het rollen bracht. "Die heeft toen – terecht – gezegd dat we met de universiteit afstevenden op financiële problemen. Hij zei: 'Ik keur deze begroting nog één keer goed, maar het is de laatste keer.' En hij had gelijk, vanuit zijn rol." Vervolgens ging een werkgroep aan de slag om tot een evenwichtige begroting te komen, maar die kwam niet tot een consensus en gaf haar mandaat terug aan de RvB. De rector noch de vicerector waren lid van die werkgroep. Vervolgens vroeg de Raad aan Van de Walle en vicerector Mieke Van Herreweghe om de fakkel over te nemen en tot een voorstel voor een evenwichtige meerjarenbegroting te komen. Zij gingen akkoord. "Maar," voegt de rector toe, "we wilden geen louter financiële oefening maken. We wilden de oplossing voor deze kwestie vinden door ons af te vragen: 'Wat is dat eigenlijk, een universiteit? Wat hoort een universiteit zoals de onze te doen?'" Een kerntakendebat, met andere woorden.

"Niet top-down"

Van de Walle houdt vol dat die oefening niet top-down verlopen is: "We hebben gepraat met alle decanen, en dus eigenlijk met alle faculteitsbesturen, want zij weten natuurlijk goed wat leeft binnen de faculteiten. We hebben ook met alle directeurs gesproken. Op basis van wat we bij al die mensen aan input hebben gesprokkeld tijdens een-op-eengesprekken, aangevuld met de academisch en de logistiek beheerders, hebben wij dan een zogenaamde kerntakennota opgemaakt." Die kerntakennota werd, na een eerste bespreking eind 2021, en na een tweede bespreking tijdens de vergadering van de Raad van Bestuur van 11 januari 2022, in een geamendeerde versie goedgekeurd. Die goedkeuring kwam er echter niet zonder slag of stoot, en al vroeg werd duidelijk dat de nota niet geruisloos zou passeren.

"Het is overduidelijk dat er geen draagvlak bestaat voor de manier waarop de hervormingen worden doorgevoerd" – Tim Joosen

Twee dagen later, op 13 januari, was het al meteen prijs: de vakbonden staakten in de kinderdagverblijven van de UGent. Die zouden, volgens de nota, niet langer door de universiteit zelf uitgebaat worden, maar uitbesteed worden. Dat betekent evenwel niet dat er hoe dan ook een privatisering komt. Een samenwerking met Stad Gent behoort ook tot de mogelijkheden. De angst voor privatisering is echter groot bij de vakbonden, die vrezen voor de jobs van de medewerkers en de kwaliteit van de kinderopvang in de crèches. "Uiteraard vinden wij het belangrijk dat onze medewerkers hun kinderen in een kinderdagverblijf kunnen laten verblijven", riposteert rector Van de Walle. "Vinden wij, als universiteit, dat wij daar een rol in horen te spelen? Ja, maar vinden we dat we dat per se zelf, in eigen beheer, moeten doen? Neen."

Vakbondsactie

"Geen draagvlak"

Op 25 januari organiseerden de vakbonden al een eerste betoging tegen wat zij zelf de "asociale beslissingen" van het universiteitsbestuur noemen. Het wellicht iets grootschaliger vervolg van die betoging staat gepland op 23 februari, wanneer de UGent-bonden een betoging op het Sint-Pietersplein organiseren. Volgens Tim Joosen van ACOD UGent, tevens RvB-vertegenwoordiger voor het Administratief en Technisch Personeel (ATP, grofweg iedereen die geen les geeft aan de universiteit, maar er wel werkt), is er veel solidariteit onder het UGent-personeel: "Het is duidelijk dat er een algemeen onbehagen en onbegrip bestaat voor het geheel van de maatregelen zoals ze nu zijn voorgesteld." Joosen merkt zelf veel steun vanuit het ZAP (proffen) en het AAP (assistenten en onderzoekers). "Het is overduidelijk dat er geen draagvlak bestaat voor de manier waarop de hervormingen worden doorgevoerd", besluit hij.

De percepties van wat een 'universiteitsbreed debat' precies inhoudt, lijken te botsen

Naast de inhoud van de nota leidde ook de manier waarop erover gecommuniceerd werd tot enige verontwaardiging. Of liever, de manier waarop er niet over werd gecommuniceerd. Het rectorale team had immers aan de RvB-leden die over de nota moesten debatteren gevraagd om de inhoud ervan vertrouwelijk te houden. "Ik ga daar niet flauw over doen: ik wist dat die kritiek zou komen. We hadden die kunnen vermijden, maar dan hadden we niet hetzelfde resultaat geboekt", stelt Rik Van de Walle. "We moesten keuzes maken en we hebben bovendien de RvB de rol willen laten spelen die hij hoort te spelen: het is de Raad die de strategische beleidskeuzes moet maken." Volgens Van de Walle was het ook geen optie om meteen na goedkeuring van de nota het document openbaar te maken: "Ik vind dat not done, omdat er procedureel correct moet worden gespeeld en het onbehoorlijk is om documenten te verspreiden die nog niet gefinaliseerd zijn." 

"Ik ga daar niet flauw over doen: ik wist dat die kritiek zou komen" – Rik Van de Walle

"'Ik zal de procedures respecteren die er zijn.' Ja, dat zou er nog maar aan ontbreken, want anders zou hij zeggen de wet te gaan overtreden", klinkt het enigszins schamper bij Joosen.

Verdere kritiek bestond eruit dat er geen universiteitsbreed debat had plaatsgevonden over de nota. Volgens de rector had dat deels te maken met urgentie "en voor een stuk met het feit dat we wel degelijk gesproken hebben met vertegenwoordigers van faculteiten en directies, en met de beheerders." Net daar lijken de percepties van wat een 'universiteitsbreed debat' precies inhoudt, te botsen. Voor de rector lijkt het te volstaan dat hij met decanen en directeurs samengezeten heeft. In de ogen van de vakbonden is die benadering top-down en kan dat onmogelijk gezien worden als voldoende debat om ingrijpende hervormingen door te voeren.

Gerelateerde artikels: 
Felle kritiek op bestuursstijl rector
0
Gemiddeld: 5 (1 stem)

Reacties

Bericht: 
Het is niet top-down omdat andere bestuurders en leden van het ZAP er ook in betrokken zijn? Maar de studenten of het ATP, het AAP en zelfs het merendeel van het ZAP werden er niet over gesproken. Alternatieven en een degelijk debat dat voor degelijke hervormingen zorgt werden opzijgezet voor snel je eigen ideetjes er door te drammen. Meneer de Rector, ga aub met de vakbonden, het personeel en de studenten in gesprek. Stop met te besparen op mensen als ze er niet eens over mogen weten.

Bericht: 
Het is zelfs nog erger, er is géén betrokkenheid geweest van bestuurders of andere ZAP-leden buiten de directeurs en de decanen. Het is dus een extreem top-down gebeuren geweest.

Bericht: 
Laten we het er op houden dat niemand in een kantoor de situatie op het veld correct kan inschatten, zonder de mensen in het veld persoonlijk te spreken. De meerwaarde van ervaringsdeskundigheid mag niet nagelaten worden. Een inclusieve visie ontbreekt ook hier vanuit het rectoraat. Jullie verontwaardiging lijkt me terecht.

Reactie toevoegen