Niet groter dan dertien straten en een pleintje, komt het Patershol tot ons vanuit de middeleeuwen. Al vijf eeuwen schippert het tussen welstand en marginaliteit.
Kei graaf
Ook in het prille begin was de buurt the place to be, en wel voor niemand minder dan de graven van Vlaanderen die er een militair domein hadden. In de 13de eeuw bleek het dan weer de uitgelezen plek voor vroomheid, toen paters zich in het gebied vestigden. Het klooster dacht aan uitbreiding, maar de goede mannen dreigden hiervoor de sloot te moeten dempen die de hele wijk van water voorzag. In de pragmatische monnikengeest vertaalde dat zich in een extra gebouw met een poort voor de dorstige bewoners. De onfortuinlijke naam van de wijk hebben ze dus volledig aan zichzelf te danken. Aan het einde van de 15de eeuw zetelde de machtige Raad van Vlaanderen in het nabijgelegen Gravensteen. De raadslieden brachten een heel legertje aan loyale bureaucraten met zich mee die zich in de omgeving vestigden. Zij trokken met hun flappen dan weer de lokale middenstand aan. Leve de welstand! Toen Gent in de loop van de 19de eeuw echter verkrotte tot een industrieel getto, werden er veel gebouwen afgebroken of opgedeeld in kleine arbeiderswoningen. Leve de marginaliteit!
Kei kunstig
Met haar schilderachtige gevels, authentieke stratenpatroon en huurprijzen die zelfs artiestenlonen konden dekken, werkte de wijk vanaf het einde van de 19de eeuw als kattenkruid voor Boheemse kunstenaars. Leden van de Eerste en Tweede school van Latem, zoals Frits Van den Berghe en Georges Minne, vonden er hun thuis. Ook tijdens het interbellum herbergde het Patershol grote namen, en vandaag is Herman Brusselmans er gehuisvest. Er kan dus van een continue artistieke bezetting gesproken worden.
Kei bewogen
Toch is de buurt ei zo na aan de vernieling ontsnapt toen het Gentse stadsbestuur begin jaren 70 de buurt plat dreigde te gooien. In die periode had het Patershol net ruimere bekendheid verworven als decor van ‘Malpertuis’, een film die genomineerd werd voor de Gouden Palm in Cannes in 1971. Dat was het begin van een tienjarige strijd om het voortbestaan van de wijk. Vrijwilligers van de anarchistische commune Aktiekomitee 13 hadden er het behoud van de buurt voor haar oorspronkelijke bewoners tot doel. Ze deden sociaal werk voor de volwassenen en de buurtkinderen, en organiseerden natuurlijk de eerste Patersholfeesten. Leve de anarchie!
Reactie toevoegen