The next big thing, of een onvermijdelijke zeepbel? De waarde van de bitcoin is op nog geen vijf jaar tijd met factor 600 gestegen, en de hype is niet te stoppen. Wat de toekomst zal brengen, weet niemand, maar het potentieel van Bitcoin en andere blockchain-toepassingen valt niet te onderschatten.
Dat de waarde van de bitcoin door het dak gaat, is een understatement. Dat het een soort online munt is, hebben de meesten intussen ook al uitgevogeld. Toch dringen zich nuances op tegenover een 'gewone' munt.
Goudkoorts
De prijs wordt bijvoorbeeld louter door de wet van vraag en aanbod bepaald, zeker gezien het eindige aantal bitcoins. De munt steunt op een zelfregulerend netwerk zonder centraal orgaan. Kunstmatig geklooi door centrale banken en vliegtuigen vol geld voor familieleden zitten er dan niet meer in. Velen overwegen te investeren in dit nieuwe goud, terwijl grote (inter)nationale instellingen waarschuwen voor de talloze scams bij cryptocurrencies, die als paddenstoelen uit de grond schieten.
Blokken maar
God schiep de aarde, maar God mag weten wie Satoshi Nakamoto is. Nakamoto is een pseudoniem voor de persoon of groep personen die in 2009 de eerste blockchain implementeerde. Bitcoin zag daarmee het levenslicht. Zoals de naam doet vermoeden, vormt een ketting van blokken het fundament van de bitcoin. Elke blok in de ketting verzamelt transacties. Wanneer je een aantal bitcoins wil overdragen aan iemand, wordt deze transactie doorgestuurd naar verschillende miners in het netwerk. Talloze gespecialiseerde computers investeren vervolgens enorme rekenkracht om deze transacties te verpakken in een blok, dat dan onherroepelijk cryptografisch gekoppeld wordt aan het laatste blok in de blockchain. Miners, de computers die deze blokken vormen, delven als het ware bitcoins op. In ruil voor de hun ter beschikking gestelde rekenkracht ontvangen ze 12,5 bitcoins. Deze beloning halveert echter elke vier jaar en er zijn maar een eindig aantal bitcoins: 21 miljoen. Bovendien is de bitcoin fraudebestendig. Bij de kleinste wijziging aan een ‘verpakte’ transactie zal de koppeling met andere blokken verbroken wordenen.
Banken? Weg ermee!
Niet enkel poogt de bitcoin het digitale goud te worden, het bedreigt ook banken. Iedereen met een computer kan zich immers aansluiten op het Bitcoin-netwerk en transacties verifiëren. De overdracht gebeurt rechtstreeks, zonder tussenkomst van een derde. Een mooie illustratie van 'cut out the middle man', dus. Of je nu met bitcoins een pintje wil bestellen of geld wil sturen naar je vriend in Nieuw-Zeeland, er zijn geen tussenkosten en de transactiesnelheid gaat zeker veel sneller. Deze evolutie baart de banken dus terecht zorgen.
The legal side
“In België bestaat er geen wettelijke regeling rond Bitcoin. Is het een betaalmiddel of niet? Dat is ongedefinieerd. We laten het wel toe, maar een echte regelgeving is er niet”, steekt Jelle Janssens, professor in de Criminologie, van wal. “In het Gentse zijn er al verschillende jaren bedrijven met Bitcoin bezig en er zijn zelfs dure sportwagens mee gekocht. Illegaal is het dus zeker niet”, vervolgt Janssens. “De Europese Commissie onderzoekt cryptocurrencies al lang, maar ziet de anonimiteit van de munt als een probleem. Ze vrezen immers dat criminele ondernemers hier gretig gebruik van zullen maken, al ben je met Bitcoin nog steeds niet helemaal anoniem.” Het hoeft geen betoog dat overheden niet zo tuk zijn op gedecentraliseerde systemen die ze niet kunnen controleren en mogelijk hun gezag ondermijnen. Technologieën zoals Bittorrent en Tor hebben echter al bewezen dat peer-to-peer-netwerken makkelijk kunnen overleven zonder centraal bestuur of overheidscontrole. Probeert de overheid het netwerk aan banden te leggen, dan groeien er vaak, zoals bij de Griekse waterslang Hydra, voor elk afgehakt hoofd twee hoofden in de plaats aan.
Met Bitcoin ben je nog steeds niet helemaal anoniem
Het is niet al goud wat blinkt
Naast de vele voordelen die de bitcoin met zich meebrengt, dienen er zich bijna onvermijdelijk ook nadelen aan. De munt mag dan wel ontworpen zijn rond een gedecentraliseerd netwerk, in de praktijk kunnen we gewag maken van een gecentraliseerd gedecentraliseerd systeem. Omwille van schaalvoordelen bundelen kleine miners hun krachten om zo meer blokken te verwerken. Op zich vormt dat geen probleem, maar het aandeel van de drie grootste groeperingen bedraagt ondertussen meer dan 51% van de rekenkracht op het netwerk. Een meerderheid is vereist om een blok te verifiëren en dus voldoende om het netwerk naar je hand te zetten.
De energieverslindende factor van het Bitcoin-netwerk is een ander probleem. Nu al verbruikt dit netwerk zo’n 0,11% van de wereldwijde energievoorziening. Omgerekend kun je met de energiekost van één transactie een week lang je huis van stroom voorzien. Nodeloos om te stellen dat Visa en andere internationale betaalmechanismen vandaag een pak zuiniger zijn. Misschien toch niet de beste aanvulling op je ecologische beleggingsportefeuille.
Met de energiekost van één transactie kan je een week lang je huis van stroom voorzien
Denk verder ook maar tweemaal na voordat je je vrienden hun pintjes laat terugbetalen met bitcoins. Net als goud is Bitcoin momenteel een vrij log betaalmiddel. Voor kleine, snelle transacties is het niet interessant en zijn er meer geschikte alternatieven ondere de vele cryptocurrencies te vinden.
Bovendien ligt het Bitcoin-netwerk nu onder het vuur door vele spam-transacties, nutteloze transacties die enkel de transactiesnelheid vertragen en de transactiekosten de pan uit laten swingen. Hoe kleiner de transactie die je uitvoert, hoe harder dat doorweegt. Tijdens de voorbereiding van dit artikel betaalden we voor een paar drankjes op café - in casu de Molotov - al snel een paar euro’s aan transactiekosten, wat moeilijk op kan tegen het contant geld of bancontact met zijn beperkte transactiekosten. Transacties met een hogere fooi verkrijgen een hogere prioriteit in de verwerking. Onze pintjes mogen dan al lang verteerd zijn, een week later staat de transactie nog steeds in de wachtrij om verpakt te worden in een blok en aan de ketting te hangen. Het lijkt dan ook aangewezen om te blijven feesten in euro’s. Deze trage verwerking brengt dan ook een enorm gevaar met zich mee: bij een gebrek aan kennis over dit procedé kan je makkelijk in de luren gelegd worden en is het mogelijk dat je je bitcoins nooit zult ontvangen.
Bij een gebrek aan kennis kan je makkelijk in de luren worden gelegd en het is mogelijk dat je je bitcoins nooit zult ontvangen
Het is duidelijk dat Bitcoin en andere blockchain-ondernemingen nog in hun kinderschoenen staan, met de bijbehorende kinderziektes. Toch hebben deze technologieën op verschillende plaatsen in de wereld al een positieve impact op vele mensenlevens, en in de toekomst zal blockchain volgens sommige visionairs niet meer weg te denken zijn. Fasten your seatbelts, de bouwblokken van morgen worden vandaag gedelfd!
Reactie toevoegen