Op homotologisch onderzoek

"Slechts 3% geeft bloed terwijl 70% ooit bloed nodig heeft", zo luidt de noodkreet van het Rode Kruis. Een op tien mannen wordt echter van bloeddonaties uitgesloten. Zij behoren tot de risicogroep van de homomannen. Een terechte voorzorg?

Veerle Compernolle

De gezondheidssector heeft er een drukke periode op zitten. Van 16 tot 19 november vond naar jaarlijkse traditie Bloedserieus plaats in het Ufo. En omdat elke reden goed is voor een feestje, vierden we op 1 december Wereldaidsdag, om de 37 miljoen mensen die kampen met de soa in de kijker te zetten. Aangezien het risico op soa’s bij bloeddonaties erg gevoelig ligt, was dit het ideale moment om deze eens onder de loep te nemen.

"Cause Baby Now We Got Bad Blood"

Het is een alom bekend feit: wat soa’s betreft vormen homoseksuelen één van de voornaamste risicogroepen. Ondanks het feit dat België op vlak van homo-emancipatie bijzonder hoog scoort, scheert het Rode Kruis alle homo’s over één kam. Door hun verhoogde kans op een hiv-besmetting komen zij onder geen enkele omstandigheid in aanmerking voor bloeddonaties. Onze redactie bewijst echter dat ze niet stuk voor stuk onvoorzichtige sletjes zijn. Met de negatieve resultaten van een soa-test in de hand trokken we richting het donorcentrum in de Sint-Pietersnieuwstraat waar we bloedserieus de vraag stelden of homo’s zelfs geen donor mogen worden indien ze een dergelijk bewijs kunnen voorleggen.

Bad blood

De arts in kwestie bevestigde wat we al vermoedden: momenteel is het nog niet mogelijk. Wel is er een nieuw wetsvoorstel ingediend waarbij homo’s bloed zouden mogen geven na twaalf maanden zonder seksueel contact. Een jaar seksuele onthouding. Een jaar is lang, zelfs driedubbel zo lang als de incubatieperiode van hiv. Hierop is de regelgeving voor heteroseksuele bloeddonors dan ook gebaseerd: in de vier maanden voor de bloeddonatie mogen zij geen nieuwe sekspartner hebben. Waarom homoseksuelen twaalf maanden moeten wachten, blijft voor de arts zelf ook een raadsel. Hij vermoedt dat hier ook wel verandering in kan komen. “Wait and see”, geeft hij ons nog mee terwijl we zijn praktijk verlaten.

"So Baby Look What We've Done"

Veerle Compernolle

Dr. Veerle Compernolle, medisch directeur van de Dienst voor het Bloed Rode Kruis licht het nieuwe standpunt van de organisatie verder toe: “Begin dit jaar zijn de eerste studies gepubliceerd uit landen die overgeschakeld zijn naar één jaar uitsluiting voor homoseksuelen in plaats van levenslang. Uit die studies bleek dat na dat ene jaar een gelijkwaardig niveau van veiligheid te behalen is. Ik denk dat dat een belangrijke reden om de beweging te maken. En het is een geruststellende boodschap naar patiënten toe.” Die patiënten zijn het om wie het uiteindelijk allemaal draait. Bloed van mannen die seks hebben met mannen (MSM) heeft naast een hoog risico op hiv ook een grotere kans om besmet te zijn met syfilis en hepatitis C. “Voor patiënten die regelmatig bloedtransfusies ondergaan, is dat telkens weer een grote angst.” Een eerste methode om zeker te zijn dat het bloed soa-vrij is, is de welbekende, maar niet volstrekt veilige vragenlijst. “Op zich kunnen we de eerlijkheid van de vragenlijst niet controleren.

 

"Op zich kunnen we de eerlijkheid van de vragenlijst niet controleren" - Veerle Compernolle

 

Het enige wat we kunnen doen, is sensibiliseren waarom deze selectie zo belangrijk is,” vertelt Compernolle, “daarenboven is het belangrijk dat de veiligheidsgarantie van bloed opgebouwd is uit meerdere lagen.” Die tweede laag in de beveiliging zijn labotesten. “Maar ook labotesten zijn niet perfect,” waarschuwt Compernolle, “als je vorige week besmet bent geraakt, zal dit nog niet zichtbaar zijn in het bloed. Dat bloed kan wel nog besmetten. Dit is bij ons in de laatste tien jaar niet voorgekomen, maar het risico is niet nul.” MSM worden dus niet van bloeddonaties uitgesloten om financiële redenen, maar omdat zij gewoonweg een risicogroep vormen en de testen geen 100% sluitende resultaten bieden. Een groep die daarentegen geen risicovol gedrag vertoont, zijn de studenten, ook al liggen de chlamydiacijfers daar heel hoog. “Niet elke soa is per definitie overdraagbaar via transfusie. Op chlamydia testen wij bijvoorbeeld niet,” verklaart Veerle Compernolle.

 

"Op chlamydia testen wij bijvoorbeeld niet" - Veerle Compernolle

 

“Wat ik positief vind aan de nieuwe regelgeving is dat het uitstel voor elke risicogroep gelijk zal zijn. Natuurlijk is de regeling vooral symbolisch, omdat weinig MSM een volledig jaar geen seks hebben,” besluit Compernolle.

"And I Don't Think We Can Solve It"

Donorcentrum Gent

We spraken met Mark Sergeant, de beleidsmedewerker voor homoseksuele mannen        bij Sensoa, om meer te weten te komen over hoe het gesteld is met de meest gevreesde der soa’s. “Op dit ogenblik is er in België een daling van het aantal nieuwe hiv-diagnoses”, vertelt hij.  “Maar dat is het enige wat we weten. We weten niet hoeveel mensen een infectie hebben, enkel hoeveel mensen er een diagnose gekregen hebben. Soms zit er veel tijd tussen de besmetting en de diagnose en dat is een probleem.” De groepen met de hoogste prevalenties van de ziekte zijn migranten van Sub-Sahara Afrika en homomannen. Zo kampt 1/20 van de homomannen met seropositiviteit. “Er zijn ieder jaar nog altijd zo’n Belgische 500 homomannen die de diagnose aids krijgen.” Daarom kan Sergeant zeker begrip opbrengen voor de maatregelen die het Rode Kruis oplegt. “Internationaal trouwens, dat geldt niet alleen voor België. Homomannen werden tot nu toe levenslang uitgesloten, vanaf slechts één keer seks. Dat was een beetje absurd.

 

"Uitgesloten vanaf één keer seks, dat was een beetje absurd" - Mark Sergeant

 

Daarom zijn wij ook wel blij dat minister De Block aangedrongen heeft bij het Rode Kruis om de normen aan te passen naar een jaar geen seks hebben. Op die manier wordt toch het gevoel van discriminatie teruggedrongen.” Dat is namelijk dezelfde maatregel die geldt voor hetero’s die wisselende sekspartners hebben. Toch zal het voor homomannen die een vaste partner hebben nog steeds niet mogelijk zijn om bloed te doneren. “Je kan altijd wel een risico-inschatting maken van jezelf, maar nooit van je partner. Als men dan toch met twee mannen in een monogame relatie zit en één gaat vreemd, is de kans niet irreëel dat er toch nog een besmetting plaatsvindt.”
 

 

0
Gemiddeld: 4.5 (2 stemmen)

Reactie toevoegen