Wat gebeurt er tegen grensoverschrijdend gedrag? Afschaffing infocoaches Overpoort stuit op kritiek

Slechts 15 maanden nadat de werking van infocoaches in de Overpoort werd opgericht, schrapt de Stad hun budget. Een beslissing die weinig positief ontvangen wordt, en symbool lijkt te staan voor de zoektocht naar gerechtigheid in het pijnlijke dossier van grensoverschrijdend gedrag in het studentenlandschap.

Thomas De Paepe

Woensdag 16 maart 2022, de dag dat de bom viel. Een metaforische bom, maar het veroorzaakte wel een inslag. De Panoreportage over grensoverschrijdend gedrag aan UGent maakte een golf van verontwaardiging en verontrusting los aan onze universiteit en in de rest van Vlaanderen. Doctorandi – ook aan onze universiteit – getuigden over de totaal onaanvaardbare wijze waarop bepaalde leden van het zelfstandig academisch personeel met hun onderzoekers en doctoraatsstudenten omgaan, en hoe de procedures om dat gedrag aan te pakken falen. Het fenomeen 'grensoverschrijdend gedrag aan de universiteit' lag vanaf dat moment op ieders lippen, alhoewel geruchten over bepaalde professoren en hun ontoelaatbaar gedrag, ook op seksueel vlak, al veel langer in de wandelgangen bekend waren.

De Overpoort, de populairste uitgaansbuurt voor Gentse studenten, kampt al jaren met de reputatie onveilig te zijn voor vrouwen

Niet alleen aan de universiteit leeft de angst voor studenten om ongepast behandeld te worden. De Overpoort, de populairste uitgaansbuurt voor Gentse studenten, kampt al jaren met de reputatie onveilig te zijn voor vrouwen. Er lijkt dan ook geen semester voorbij te gaan zonder een melding van verkrachting of aanranding in die straat. Ook dit draagt bij aan de problematiek van het grensoverschrijdend gedrag, waar zowel de universiteit als het stadsbestuur moeilijk vat op lijken te krijgen.

Voor de universiteit werd dit nogmaals duidelijk toen professor K.R. ten gevolge van grensoverschrijdend gedrag tegenover een studente in 2017 pas vorige maand gesanctioneerd werd, en de sanctie (4 maanden schorsing en een inhouding van een vijfde van het loon) voor velen onvoldoende was. Maar wat heeft dit allemaal te maken met de infocoaches in de Overpoort?   

De infocoaches

In februari 2022 werden de infocoaches nog in aantal uitgebreid in het kader van het brede vernieuwingsproject Overpoort 2.0, maar nu verdwijnt hun budget volledig. Dat melden VRT NWS en De Gentenaar. De infocoachwerking kwam tot stand in september 2021, om na de versoepeling van de coronamaatregelen ervoor te helpen zorgen dat het uitgaan in de straat vlot verliep. Hun doel was de sfeer in de populaire uitgaansstraat te vrijwaren, maar ze dienden tegelijk ook als aanspreekpunt en snelle hulp in gevallen van problemen, onder meer bij grensoverschrijdend gedrag. In het geval van een ongeval pasten de coaches ook bijvoorbeeld EHBO toe. 

In het kader van de bredere trend van besparingen bij Stad Gent wordt ook het budget van de infocoachwerking geschrapt, waardoor het project vanaf september 2023 ten einde loopt. Daarmee spaart het stadsbestuur 140.000 euro per academiejaar uit, alhoewel ook een wettelijke beperking van de inzet van de infocoaches aan de wieg van de keuze ligt. Niet iedereen lijkt echter opgezet met de beslissing. Zo riepen horeca-uitbaters in de uitgaansbuurt al op om een oplossing te zoeken. Hoewel hun momenteel reële functie als meldpunt voor (seksueel) grensoverschrijdend gedrag niet hun primaire taak was, wekt de – niet per se definitieve – afschaffing van de infocoaches ook de indruk op dat het stadsbestuur een van de weinige instrumenten om het probleem in de Overpoort aan te pakken, terug wegneemt. Zo bracht De Gentenaar het nieuws onder de titel: 'Geen geld meer: meldpunt voor seksueel geweld dreigt te verdwijnen in de Overpoort.' Op die kop reageerde onder andere ook Comac Gent met de eis om "meer te investeren in preventie en zorg, niet minder."

"We zetten ook zelf sterk in op een klimaat waar iedereen veilig kan uitgaan. Deze beslissing is onbegrijpelijk."

– Nele Van Hoyweghen, GSR

Ook de Gentse Studentenraad (GSR) is teleurgesteld door de afschaffing van de infocoaches. Volgens Nele Van Hoyweghen, Bestuurder Sociaal, zijn de coaches een "belangrijk aanspreekpunt in het uitgaansleven, zeker als het over grensoverschrijdend gedrag gaat." Volgens haar leeft het thema van grensoverschrijdend gedrag ook bij de studenten. "We zetten ook zelf sterk in op een klimaat waar iedereen veilig kan uitgaan. Deze beslissing is onbegrijpelijk." En zo neemt de afschaffing van de infocoaches een plek in in het pijnlijk maatschappelijk debat over grensoverschrijdend gedrag.

Licht aan de horizon?

Toch lijkt Van Hoyweghen hoopvol. "We werken samen met de universiteit om grensoverschrijdend gedrag aan te pakken. Na enkele erg pijnlijke dossiers is UGent echt wel in actie geschoten." De universiteit werkt onder andere, in samenwerking met de studentenverenigingen, aan een charter rond normen en waarden. Daarnaast wordt ook gewerkt aan het organiseren van omstaanders- of activebystandertrainingen voor studentenverenigingen, iets waar ook stad Gent al een tijdje op inzet. Studentenbeheerder Emilie De Rycke zette dit project eerder dit academiejaar al uiteen in Schamper.

Niet enkel in het uitgaansleven wordt getracht grensoverschrijdend gedrag aan te pakken. Sinds de Panoreportage staat ook UGent onder druk om haar eigen aanpak van grensoverschrijdend gedrag te herzien. Dat valt onder andere te volgen in de verslagen van de Raad van Bestuur (RvB), het hoogste bestuursorgaan van UGent. In het merendeel van de samenkomsten van de raad sinds maart stond ook grensoverschrijdend gedrag steevast op de agenda. In oktober 2022 gaven de studentenvertegenwoordigers in de RvB al mee dat verschillende werkgroepen werden opgericht om een nieuw systeem uit te denken voor de aanpak van grensoverschrijdend gedrag. 

De roep om een rechtvaardige aanpak van grensoverschrijdend gedrag blijft even luid klinken

Op dit moment lijkt de zaak nog in ontwikkeling, terwijl nieuwe systemen en pogingen tot oplossingen ontworpen of op poten gezet worden. De zoektocht naar een extern, centraal meldpunt voor grensoverschrijdend gedrag in het hoger onderwijs – uit verschillende hoeken kwam daar vraag naar na het klaarblijkelijk falen van interne meldpunten – is vooralsnog onvoltooid. Dat liet voorzitter van de Vlaamse Vereniging van Studenten Julien De Wit in een eerder interview al weten.

Terwijl het afwachten zal zijn of de (beleids)keuzes een oplossing kunnen bieden voor het probleem, blijft de roep om een rechtvaardige aanpak van grensoverschrijdend gedrag even luid klinken. De afschaffing van de infocoaches in de Overpoort, en de fel besproken sanctionering van professor K.R., zijn daar nog maar eens teken van.

Nog geen stemmen

Reactie toevoegen