Studenten tegen racisme: dekolonisatie in de eindtermen

Jongeren uit Brussel (3)

Voor veel studenten klinkt het bekend in de oren: verder dan dat Leopold II een kolonie had waar men rubber teelde raakten leerkrachten niet. Net dat wil de Facebookgroep 'Dekolonisatie in het curriculum', met onder andere de Brusselse studenten Eva-Luna Kenes en Mehdi Khammal aanpakken.

 

Hoe is het idee voor deze Facebookgroep ontstaan?

Eva-Luna (3BA Communicatiewetenschappen aan de VUB): "Ik speelde al langer met het idee om actie te ondernemen. Ik geloof niet dat mensen racistisch worden geboren, maar het wórden door de maatschappij waarin we leven. Als er daaraan niet gewerkt wordt in het onderwijs, dan verandert er niets. De laatste weken zag ik iedereen zwarte vierkanten posten. Dat is een mooi gebaar, maar zo verandert er niets institutioneels. Heel veel collectieven uit de zwarte gemeenschap zijn hiermee al jaren bezig. Ze stellen lijsten en volledige lespakketten op, maar hun boodschap wordt te vaak genegeerd. Met deze groep stelden we een brief en beleidsvoorstel op die meer dan tweehonderd mensen naar het kabinet van Ben Weyts verstuurden. Met die mail wilden we de stemmen van antiracismeorganisaties versterken en tonen dat wij, de studenten, evengoed vragende partij zijn voor een duidelijk dekolonisatiebeleid in het secundair onderwijs."

"De laatste weken zag ik iedereen zwarte vierkanten posten, maar zo verandert er niets institutioneels"

Mehdi, vanuit welk idee sloot jij je erbij aan?

Mehdi (werkt als beeldhouwer) : "Zo'n groep groeit organisch, en ook ik werd ervoor uitgenodigd door een vriendin die wist dat ik bezig was met antiracisme. Ik heb me er meteen bij aangesloten, omdat ik merkte dat de protesten gemengde reacties uitlokten. Langs de ene kant had je een grote groep mensen van alle culturen die zich samen engageerden, wat echt een hartverwarmend gevoel was. Langs de andere kant had je mensen die vonden dat het allemaal overdreven was, en dat racisme zelfs niet zo'n groot probleem is. Onderwijs is hierin heel belangrijk, en dat was waarvoor de groep zich engageerde."

Wat ontbreekt er dan precies in het onderwijs volgens jullie? 

Eva-Luna: "Een algemeen bewustzijn. Zelf heb ik in het hele middelbaar maar één pagina geleerd waarin er werd verteld over de slavernij in Amerika en de driehoekshandel. Ons eigen kolonisatieverleden heb ik nooit gezien in het middelbaar. Het is duidelijk dat er daar in de lessen geschiedenis veel meer tijd aan mag gespendeerd worden. Het moet meer gaan over wat er vroeger gebeurde, en hoe dat de dag vandaag nog steeds zichtbaar is in het straatbeeld en de globale politiek."

"Het is ook zeker niet de bedoeling dat alles in één vak, zijnde geschiedenis, gegoten wordt"

"Het is ook zeker niet de bedoeling dat alles in één vak, zijnde geschiedenis, gegoten wordt. Ook de taalvakken kunnen hierin een belangrijke rol spelen; het koloniaal verleden van Groot-Brittannië, Nederland en Frankrijk is ook zeker deel van de cultuur en geschiedenis van die landen en bij uitbreiding Europa. Het is te gemakkelijk om te zeggen dat slavernij iets 'uit Amerika' is."

Mehdi: "In vakken zoals Zedenleer kan het ook makkelijk geïmplementeerd worden. Wat is er eigen aan een andere cultuur, en hoe kan je die bekijken vanuit een objectieve manier, niet de standaard westerse bril?"

Hoe zijn jullie begonnen met je antiracistische proces? 

Eva-Luna: "Ik ben van Brussel, en heb dus al jaren veel vrienden van kleur in mijn vriendenkring. De racistische verhalen stapelden zich op en ook op straat werd het zichtbaarder hoe meer ik ervan wist. Bledarte is een collectief van vriendinnen van mij, die lezingen organiseren over raciale kwesties. Maar alles werd pas echt duidelijk toen ik op de VUB kwam en ik het vak maatschappijleer kreeg. Dat is ook onze grootste bekommernis: het is te laat om pas in het hoger onderwijs te leren over racisme. Veel mensen kunnen of willen niet verderstuderen en mislopen dus een groot deel aan deze belangrijke informatie. Hoe meer je de info naar achteren schuift, hoe minder mensen ermee in aanraking komen. Vandaar ook onze vraag: implementeer antiracisme en dekolonisatie in het secundair onderwijs, want het debat daar openen is van cruciaal belang."

"Het debat openen in het secundair onderwijs is van cruciaal belang"

Mehdi: "Mijn antiracisme is helaas uit noodzaak. Ook ik ben van Brussel en mijn ouders zijn van Marokkaanse afkomst. Ik had al snel door dat ik er niet 'Vlaams' uitzie. Omdat ik al sinds mijn viertiende in een basketbalclub zit, ben ik al op veel plaatsen in België geweest. Een groep uit Brussel met allemaal mensen van verschillende achtergronden: je kunt je de reacties al inbeelden. Jaarlijks word ik twee à drie keer gecontroleerd door de politie. In vergelijking met mijn vrienden die niet wit zijn, is dat heel weinig, maar toen ik hoorde dat sommigen van mijn vrienden nooit gecontroleerd worden, schrok ik. Ik dacht dat het normaal was dat je af en toe tegengehouden wordt. "

"Ik schrok toen ik hoorde dat sommigen van mijn vrienden nooit gecontroleerd worden door de politie"

"Het ergste wat ik ooit meemaakte was tijdens een reis naar de Verenigde Staten. Toen we landden in New York werd ik meteen uit de rij gehaald, en de procedure die volgde was er één die we allemaal kennen uit films. Ik werd naar een kamer gebracht met een tafel, vier stoelen en één grote spiegel. Nadat ze mij daar dertig minuten alleen lieten, kwam er plots een grote, imposante politieagent binnen met een computer en een stapel dossiers."

"Hij deed zijn computer open, legde zijn wapen op de metalen tafel en begon zijn eerste reeks vragen"

"Hij deed zijn computer open, legde zijn wapen op de metalen tafel en begon zijn eerste reeks vragen. Het jaar voordien was ik naar Egypte geweest, en al de vragen gingen daarover. Wat heb ik daar gedaan? Wie heb ik daar gezien? Wat doen mijn ouders, waarom zijn die nu niet mee op reis? Met welk gezelschap kwam ik naar hier? Was ik wel zeker over wat ik vertelde? Na zestig minuten die uren leken te duren, mocht ik eindelijk naar buiten. Eén van mijn vrienden, Youssef, zei: "Ik ben hier al vijf keer geweest, en het is de eerste keer dat ik niet gecontroleerd werd." Toen begreep ik echt wat structureel racisme is en hoe het zich kan manifesteren."

Nog geen stemmen

Reactie toevoegen