Prikkelarme ruimtes in elke faculteit?

Diversiteitsplan voorziet stille ruimtes op élke UGent-site

Iedereen heeft wel eens nood aan een pauze om de dagelijkse ratrace even te ontlopen. Daarom bieden verschillende Vlaamse universiteiten een 'stille ruimte' aan ter bezinning. Ook UGent wil dit in de nabije toekomst universiteitsbreed aanbieden.

Zowel studenten als medewerkers van onze universiteit hebben wel eens nood aan een moment om tot rust te komen. De dagelijkse drukte kan overweldigend zijn en sommige mensen raken al eens overprikkeld, en dan kan het helpen om eventjes een time-outmoment in te lassen. Buitenlandse universiteiten bieden om die reden vaak een 'stille ruimte' aan, een soort prikkelarme bezinningsruimte die specifiek dient om mensen de mogelijkheid te geven in alle stilte even te herbronnen, te bekomen van overprikkeling, een boek te lezen, of bijvoorbeeld yoga te doen. Ook verschillende Vlaamse universiteiten, waaronder UHasselt, UAntwerpen en KULeuven bieden reeds zo'n stiltekamer aan.

Aan onze eigen universiteit loopt sinds enkele maanden een pilootproject in de Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, waarbij een geschikte proefruimte werd ingericht die gedurende enkele maanden 'uitgetest' wordt door studenten en medewerkers van de FPPW. Bedoeling is op termijn op verschillende faculteiten een dergelijke prikkelarme ruimte in te richten waar studenten en medewerkers terecht kunnen voor bezinning, meditatie, gebed, en vooral rust en stilte.

Vraag en aanbod

De inrichting van stiltekamers aan de universiteit kadert binnen het UGent-diversiteitsplan 2019-2023 dat is uitgewerkt door de werkgroep Diversiteit & Inclusie onder voorzitterschap van vicerector Mieke Van Herreweghe. Doel van het plan is, onder andere, ervoor te zorgen dat UGent de diversiteit die aanwezig is in onze maatschappij, verwelkomt en faciliteert. Zoals in het beleidsplan te lezen is, houdt dit ook in dat UGent tracht in te spelen op de noden van verschillende groepen en hun welbevinden.

"We wilden niet zomaar een lokaaltje met een aantal stoelen bestemmen tot stille ruimte, maar een kwalitatieve oase van rust maken."

– Badra Djait, coördinator Diversiteit & Inclusie

De vraag naar stiltekamers is al geruime tijd hoog. Badra Djait, coördinator Diversiteit & Inclusie, legt uit: "De vraag naar een prikkelarme ruimte kwam vanuit verschillende faculteiten, zowel van medewerkers uit diverse geledingen als van studenten." Het lijkt in eerste plaats te komen van internationale studenten en medewerkers die dergelijke ruimtes in het buitenland reeds gewoon zijn, maar ook andere minderheidsgroepen (bijvoorbeeld hoogsensitieve individuen of personen met een autismespectrumstoornis) geven aan nood te hebben aan een plek om te ontsnappen aan de soms overweldigende prikkels van het universiteitsleven. En die vraag is niet afgenomen na corona. 

Badra Djait

In het kader van welbevinden werd snel besloten om bij de uitwerking van het diversiteitsplan dan ook te polsen naar de mogelijkheid van een prikkelarme ruimte op élke universiteitssite. Uiteindelijk werd in mei 2020 definitief goedkeuring gegeven om een pilootproject uit te werken dat in april 2021 in de FPPW van start ging. Decaan Ann Buysse vertelt dat eerst een enquête werd rondgestuurd onder studenten en personeel: "Daar kwamen binnen de kortste keren meer dan 100 reacties op. Dat toont volgens mij dat er wel degelijk behoefte is aan een prikkelarme ruimte. Er was ook een hele fijne samenwerking tussen de centrale diensten en de facultaire diensten om alles voor elkaar te krijgen."

Inclusief welbevinden

Djait licht toe wat het concrete doel van de prikkelarme ruimte is op lange termijn: "Het is onze ambitie om prikkelarme ruimtes inclusief in te bedden in het reguliere infrastructuurbeleid van UGent." Dat UGent dit kwalitatief en doordacht wil aanpakken vormt de kern van de operatie. "We wilden niet zomaar een lokaaltje met een aantal stoelen bestemmen tot stille ruimte. We wilden de ruimte effectief omvormen tot een kwalitatieve prikkelarme oase van rust."

Over het interieur werd grondig nagedacht in samenspraak met verschillende directies en de aanwezige expertise aan UGent. "Zo moet de ruimte vrij toegankelijk zijn voor studenten én medewerkers, zonder mogelijkheid om ze te reserveren of af te sluiten", aldus Djait.

"Wie heeft er nou geen nood aan rust en cosy vibes?"

– Aynur Kabak, stuver FPPW

"De ruimte is ook bedoeld voor individueel gebruik, waarbij maximum vijf personen tegelijkertijd ervan gebruik kunnen maken. Het is niet de bedoeling dat mensen de ruimte gaan gebruiken om te werken, maar effectief om te bezinnen door middel van meditatie, een boek, een stil gebed, enzovoort." Djait stelt dat iedereen de stiltekamers mag gebruiken, maar dat concrete afspraken in de vorm van een huishoudelijk reglement moeten garanderen dat iedereen effectief de functionaliteit van de ruimte ten volle kan benutten. "Stilte is daarbij de belangrijkste regel, maar ook smartphones, computers, eten en drinken zijn niet toegestaan."

Aangezien de ruimte niet alleen bedoeld is voor neurotypische mensen, maar ook nadrukkelijk voor mensen met bv. ADHD of een autismespectrumstoornis (ASS), werd bij de inrichting van de proefruimte een resem experten geconsulteerd. Zo werden bv. ASS-specialisten van Divergent, maar ook de opdrachthouder Diversiteit Khalid Benhaddou (tevens hoofdimam van de Gentse El Fath moskee) betrokken bij de uitwerking van het interieur. Akoestische isolatie, muren geschilderd in zachte aardetinten, antiallergeen tapijt, ergonomische houten zitbanken, gepaste sfeerverlichting, enzovoort. Alles om 'prikkelarm' te bewerkstelligen. "Het is een warme, gezellige ruimte geworden", zo stelt Djait.

Een eerste indruk

Volgens Aynur Kabak, studentenvertegenwoordiger van de FPPW die hielp met de praktische uitwerking van de proefruimte, reageert de studentenpopulatie alvast heel positief op het initiatief: "Je merkt op dat mensen er lang naar uitgekeken hebben. Wie heeft er nou geen nood aan rust en cosy vibes?" In de proefruimte is ook een gastenboek achtergelaten waarin gebruikers van de ruimte hun ervaringen en meningen kunnen delen. Ook daaruit mag blijken dat het initiatief erg positief ontvangen wordt. Decaan Ann Buysse is verheugd op het resultaat: "Het is wat mij betreft echt een geslaagd project."

"In november 2022 zal een grote evaluatie plaatsvinden," stelt Djait, "waarbij medewerkers en studenten van de faculteit zullen worden bevraagd naar hun bevindingen. Op basis van die evaluatie wordt dan beslist of het concept al dan niet bijgestuurd moet worden, en of het structureel wordt ingebed bij Universiteit Gent." Een universiteitsbrede uitwerking zal echter geen vanzelfsprekende onderneming zijn. Zo werd de FPPW als proeflocatie gekozen boven meer centraal gelegen faculteiten (waar de vraag groter is), omdat een stille ruimte creëren naast, bijvoorbeeld, lawaaierige verenigingslokalen in het centrum het doel van de ruimte zou ondermijnen. Indien de evaluatie van de proefruimte aan de FPPW positief is, zal dat probleem zich natuurlijk niet plotsklaps vanzelf oplossen. Het is dus nog koffiedik kijken of een prikkelarme ruimte op élke site wel zo haalbaar is als momenteel wordt geopperd.

0
Gemiddeld: 5 (2 stemmen)

Reactie toevoegen