Lezersbrief: KVHV haat vrouwen: "What's new?"

Op 11 mei 2022 bracht Knack een interview uit met Els Van Doesburg (N-VA). Op de cover prijkte een van haar vele bewust gedane, controversiële uitspraken: "De emancipatie van de westerse vrouw is voltooid." Het moet het toppunt van ironie geweest zijn: datzelfde tijdschrift wijdde anderhalve maand later, naar aanleiding van de terugdraaiing van 'Roe v. Wade', quasi een heel nummer – het moest wel – aan de staat van het recht op abortus in de VS, maar ook bij ons. God straft onmiddellijk – of op z’n minst binnen de twee maanden.

'Dobbs v. Jackson Women's Health Organization', het arrest waarmee het Amerikaanse Hooggerechtshof voornoemde uitspraak terugdraaide, was dan ook voor veel zelfverklaarde vrijdenkers en opiniemakers dé gelegenheid om hun kritische stem nog eens te laten horen, en het recht op abortus in vraag te stellen. Ook Jens Hinderyckx, praeses van KVHV-Gent, deed dit in een lezersbrief aan Schamper van 17 juli 2022. Want wie anders dan een conservatieve man is beter geplaatst om een mening te vormen over de reproductieve rechten van mensen met baarmoeders?

Drogredenen: een selectie

Geen verbod?

Hinderyckx begint zijn pleidooi met de stelling dat de terugdraaiing van 'Roe v. Wade' niet zorgt voor een verbod op abortus. Dat klopt enigszins, maar de duivel zit veelal in de details, en hier specifiek in de sluwe formulering. 'Roe v. Wade' zorgde voor een federaal recht op abortus; de afschaffing ervan betekent dus inderdaad niet meteen een verbod. Het arrest zorgt er echter wél voor dat vele staten – vooral de conservatieve, zuidelijke staten – niet langer hinder zullen ondervinden een dergelijk verbod op te leggen, en dan ook gretig gebruik zullen maken van deze mogelijkheid.

Mix van culturen

Verder wordt ook gesteld dat men rekening dient te houden met de mix van culturen in de verschillende staten: "Er is niet zoiets als 'de Amerikaan'." Conservatieve staten moeten de mogelijkheid hebben de koers te kiezen die het best bij hun zienswijze past. Dat daarbij systematisch mensenrechten worden ingeperkt, blijkt geen probleem.

Het arrest zorgt er echter wél voor dat vele staten – vooral de conservatieve, zuidelijke staten – niet langer hinder zullen ondervinden een dergelijk verbod op te leggen

Je kan het bijna cynisch noemen: de retoriek die aan de rechterzijde zo hard wordt verworpen – Vlaanderen is geen mix van culturen, er bestaat wel zoiets als "de Vlaming" – wordt plotseling prompt ingezet wanneer het gaat om de inperking van vrouwenrechten. Op opportunistische wijze past men de ene, dan wel de andere redenering toe opdat de conclusie telkens dezelfde zou zijn: de rechten van vrouwen en minderheden moeten stuk. Valt hier een patroon te bespeuren?

24 weken

Daarnaast wordt ook de termijn voor zwangerschapsonderbreking – in de VS lag die op 24 weken – bekritiseerd, omdat het kind dan reeds levensvatbaar is. Deze denkwijze is kort door de bocht: net omdát het kind vanaf dan buiten het lichaam van de moeder zou kunnen overleven, ligt in vele landen – onder meer in Nederland – net daar de grens. In tegenstelling tot wat Hinderyckx beweert, is deze limiet dus degelijk beredeneerd op basis van wetenschappelijke criteria. Voor 24 weken is er geen "kind". Dit debat voorstellen als een over de rechten van het kind is niet alleen incorrect: men negeert gewoon flagrant het feit dat vrouwen ook mensen zijn. Met bedrieglijke argumenten die er op het eerste zicht uitzien alsof ze wel kloppen, tracht men een dekmantel te creëren voor de in het conservatieve denken immer aanwezige misogynie.

Met bedrieglijke argumenten die er op het eerste zicht uitzien alsof ze wel kloppen, tracht men een dekmantel te creëren voor de in het conservatieve denken immer aanwezige misogynie

Daarenboven ligt de grens in België veel lager (12 weken) en is abortus tot op de dag van vandaag nog altijd opgenomen in ons Strafwetboek. Het is belangrijk dat men, in tegenstelling tot wat 'kritische denkers' als Hinderyckx voorstellen, vooruit kijkt en de rechten van personen die zwanger kunnen worden net uitbreidt. Want de korte termijn die in onze wetgeving vandaag wordt voorzien, is vaak problematisch. Vooreerst is het niet altijd makkelijk te herkennen dat men zwanger is, in het bijzonder voor mensen met een onregelmatige menstruatiecyclus. Ook medicatiegebruik of tussentijdse bloedingen kunnen ervoor zorgen dat men de zwangerschap te laat ontdekt. Daarnaast betekent deze korte termijn niet dat abortussen niet meer zullen plaatsvinden: vrouwen die voorbij de 12 weken zijn, trekken gewoon naar Nederland. Het is hier dat ons beleid faalt: men kán deze mensen perfect helpen, men wil alleen niet. Omdat de politieke wil er niet is? Omdat enkele 'kritische denkers' de meute opstoken met drogredenen en fabeltjes om hun verdoken agenda te kunnen doorvoeren? God weet waarom ...

De belangrijkste vraag

De belangrijkste vraag die men zichzelf hier moet stellen, is waarom dit debat steeds op blijft borrelen, zéker in een land als België waarin abortus als een min of meer verworven recht wordt beschouwd. Het antwoord is simpel: zoals een pretentieuze socialist het zou zeggen met een citaat van Simone de Beauvoir: "Never forget that it only takes a political, economic or religious crisis for women’s rights to be called into question."

Nooit mogen we onze rechten als vanzelfsprekend zien. Dat privilege hebben wij niet

Vrouwenhaat zit diepgeworteld in de structuren van onze samenleving. De gelegenheid moet zich maar voordoen, en groepen zoals KVHV grijpen met beide handen de kans onze rechten in te perken. Het ergste is dat we deze misogyne, hatelijke, walgelijke praat blijven tolereren omdat we er gewoon aan zijn geworden, alsof het achtergrondruis is. 'Dobbs v. Jackson Women's Health Organization' bewees echter het tegendeel: misogyne haatspraak is geen achtergrondruis, ze is simpelweg gevaarlijk. Het is daarom van primordiaal belang dat men zich bewust is van het feit dat deze strijd uit het verleden ook een strijd van vandaag en morgen is. Nooit mogen we onze rechten als vanzelfsprekend zien. Dat privilege hebben wij niet.

What’s new?

Met een reeks drogredenen en fabeltjes brengt Hinderyckx het debat rond de inperking van vrouwenrechten dus op tafel. Met argumenten die valselijk worden ingekleed als rationeel, vinden hij en gelijkgestemden een platform om hun verdoken misogynie uit te spuwen en anderen te besmetten met hun haat, want dat is exact wat dit is. "KVHV haat vrouwen: 'What’s new?' ", zou je kunnen stellen. Men moet zich echter bewust zijn van de schadelijke effecten van dit soort uitspraken; onkruid verspreidt zich razendsnel en haat is comfortabeler dan tolerantie. Daarom mag men nooit aannemen dat vrouwenrechten vandaag verworven rechten zijn. De emancipatie van de vrouw is, ook in het Westen, niet voltooid en dat zal ze waarschijnlijk ook nooit zijn.