Kan je dronken worden van alcoholvrij bier?

Heb je er al bij stilgestaan dat er in elk feestje eigenlijk twee feestjes zitten verstopt? Een formeel eerste feestje en een losbandig tweede feestje. Het eerste feestje begint met een reeks formaliteiten tot je een eerste drankje aangeboden krijgt. Drankje na drankje drink je tot de bodem leeg tot het tweede feestje begint.

Een sociaal experiment dat uitmondde in een cafébezoek

Op feestje twee krijgt de avond een nieuwe wending. Je voelt je licht euforisch en je wordt socialer. De mensen die je voorheen slechts formeel begroette, worden plots vrienden voor een nacht. Als een jazzmuzikant uit New Orleans, althans dat denk je toch, begeef je je naar de dansvloer. Alle aanwezigen ademen dezelfde feestroes in. Onbezonnen, ongegeneerd en binnenkort ondergekotst ga je de avond tegemoet. De bourgondische Belg kent feest twee natuurlijk al lang, feest twee heet 'alcohol'. Het is de alcohol die ons van onze zogenaamde beschaving bevrijdt. Het doet ons even vergeten wie we zijn en wat anderen van ons lijken te denken. Zo danst een mens, gedreven door alcohol, de avond tegemoet.

Gratis bier op kosten van de universiteit

Kan je enkel onder invloed feest twee bereiken? Zijn de hoopjes kots op de straatstenen van de Overpoort gewoon verloren VIP-tickets? Of spelen er andere zaken een rol? Misschien is de gedachte aan dronkenschap, of nog maar het zien ervan, genoeg om zelf tipsy te worden. Aangeschoten zonder alcohol, je moet gedronken hebben om zoiets te geloven.

Onderzoekers aan de universiteit van Cambridge onderzochten het met een sociaal experiment. Ze nodigden studenten uit voor een avond gratis bier in een geliefd studentencafé. Het nieuws verspreidde zich als een lopend vuurtje en de studenten kwamen dan ook massaal naar het uitzonderlijke feest. Voor de onwetende cafégangers binnenkwamen kregen ze een rode of blauwe T-shirt die ze de tijdens de avond moesten dragen. Een sociaal experiment dat uitmondde in cafébezoek, voor de studenten met de blauwe T-shirt was het helaas te mooi om waar te zijn. Zij dronken zonder het zelf te weten alcoholvrij bier. Normaal gezien zou je bij dit experiment twee groepen feestvierders kunnen onderscheiden: de dronken studenten en de nuchtere studenten, zij die dan maar denken dat ze een superdag hebben. 

Het opmerkelijkste resultaat van het experiment was dat er nauwelijks iets opmerkelijks gebeurde. Een rood of blauw T-shirt maakte geen verschil, de studenten kwamen vanzelf in the mood. Een mogelijke oorzaak is het placebo-effect. Enkel de gedachte dat iets zal werken, is soms voldoende om ervoor te zorgen dat het daadwerkelijk werkt. Een andere verklaring is de werking van spiegelneuronen.

Jonagold ligt al zo gevoelig, met Belgisch bier valt er zeker niet te sollen

Spiegelneuronen weerspiegelen het gedrag dat de persoon waarneemt en zorgen ervoor dat dezelfde hersengebieden actief worden. Je trekt, bijvoorbeeld, een grimas wanneer je iemand ziet die zwaargewond is, of je neemt onbewust de lichaamshouding over van je gesprekspartner. Wie zich de beelden herinnert van de Engelse supporters bij het voorbije EK voetbal weet genoeg. Het Engelse bier moet niet te drinken zijn. Telkens als de bal richting doel ging, gooiden alle supporters hun bier in de lucht. Het was net alsof het pijpenstelen regende. De ondermaatse kwaliteit van het Engels bier is een derde mogelijke verklaring voor  waarom de studenten in de experimentele conditie nauwelijks een verschil opmerkten.

In het hol van de Belgische leeuw

Terug naar de bourgondische Belgen: het volk dat bierbrouwen tot een kunst verhief. In België rijpt den Duvel, Stella Artois, Satire en vijf van de veertien trappisten. Het fletse theewater van de Britten is misschien wel makkelijk te manipuleren, onze nationale trots haal je niet zomaar onderuit, cultuurbarbaar. In het hol van de Belgische leeuw een sociaal experiment uitvoeren over alcohol, je moet maar durven. Jonagold ligt al zo gevoelig, met Belgisch bier valt er zeker niet te sollen. Met het schaamrood op de wangen naar de winkel. Samen met de nul punt nul verdwijnt het laatste beetje eigenwaarde in je tas.

Het moeilijkste deel is al achter de rug, het experiment kan van start gaan. Een wandeling samen met een paar vrienden in de frisse wind langs de kronkelende Dendervallei regio Aalst. Het leek verdacht veel op een uitstap van de gepensioneerdenbond, maar het leven is uiteindelijk wat je ervan maakt. Vriendschap, muziek en bier is vaak het ideale recept voor een geslaagde dag. Bij het eerste bankje werd er meteen halt gehouden, geheel volgens de traditie van hoogbejaarden. Naar goede gewoonte had iedereen iets bij om te drinken. Bert is de bierkenner van de vriendengroep. Elke week komt hij met een nieuwe biersoort op de proppen en pocht hij met zijn kennis. Deze week leerde Bert een nieuwe smaak kennen, eentje zonder alcohol. Zelf wist hij natuurlijk niet dat hij op de dag van het experiment geen druppel alcohol naar binnen zou krijgen.

's Namiddags straalbezopen op een bankje langs het water liggen is zelfs in Aalst een brug te ver

Vier biertjes later was Bert overtuigd van het lekkere bier, maar dronken is hij nooit geweest. In de namiddag straalbezopen op een bankje langs het water is toch nog een brug te ver. Zelfs in Aalst. Tijdens het experiment werd er te weinig gedronken. Het kleine sociale experimentje toonde wel aan dat het verdomd moeilijk is om alcoholvrij bier te onderscheiden van het alcoholische. Als er iemand iets de hemel in prijst, ben je geneigd hem te geloven. Toch best twee keer proeven.