De Rooie Vlinder was een activistische werkgroep die zijn tijd ver vooruit was. De leden streden voor homo-acceptatie en vrije seksualiteit in een tijd waar dat nog niet zo vanzelfsprekend was. Waar hield deze organisatie zich mee bezig?
De vereniging werd in 1976 opgericht door onder andere Eddy van Sandt en Guido Totté. Ze konden zich niet vinden in de homobewegingen, noch in de linkse kringen van hun tijd. Veel groeperingen rond homoseksualiteit richtten zich namelijk vooral op de integratie van 'homofielen' in een heteroseksuele wereld. De Rooie Vlinder streefde echter naar een radicaal-linkse homobeweging. Ze stond achter het idee dat homoseksueel zijn een maatschappelijk construct was en sprak zich uit tegen de invloed en macht van heteronormativiteit.
De beweging staat vooral bekend om de militante en extreemlinkse ideeën. Terwijl andere werkgroepen, zoals de Gentse Studentenwerkgroep Homofilie (GeSWH), geloofden in de acceptatie en integratie van homoseksualiteit in het bestaande systeem, pleitte de Rooie Vlinder voor een verandering van het systeem voor homoseksuelen. Zo zei Guido Totté dat het heterohuwelijk zo verstikkend was dat hij vond dat homoseksuelen het vooral niet moesten imiteren. Hoewel hij wel vond dat homo's ook moeten kunnen trouwen, had hij fundamentele kritiek op het instituut van het huwelijk.
Daarnaast had de groep een eigen blad 't Is genoeg!, waarin leden kritisch schreven over heteroseksualiteit als maatschappelijk systeem. Ze organiseerden verschillende optochten en betogingen. Opmerkelijk was ook hun interventie in de Gentse Floraliën. In 1978 werd daar de allereerste 'internationale homodag' georganiseerd. Verschillende progressieve groeperingen waren aanwezig, er werden films vertoond en debatten gevoerd. Daarbovenop had de organisatie een petitie gecreëerd tegen artikel 372bis, een homofobe wetsbepaling uit 1965 waarin een onderscheid werd gemaakt tussen de leeftijdsgrens voor heteroseks en homoseks. Die werd door hun protest afgeschaft. De dag werd met een fuif, het janettenbal, afgesloten.
De dag werd met een fuif, het janettenbal, afgesloten
In de jaren 80 verloor de homobeweging in België een deel van haar momentum, en in september 1981 kondigde de Rooie Vlinder in zijn eigen blad het einde van de vereniging aan. Een dalend ledenaantal, interne verdeeldheid en steeds minder effectieve acties leidde ertoe dat het voortbestaan van de vereniging nagenoeg onmogelijk werd.
Hoewel de wereld, gelukkig, flink veranderd is, zijn veel van de standpunten waar de Rooie Vlinder voor stond nog steeds actueel. In hun provocatieve en intersectionele aanpak waren ze zeer vooruitstrevend en blijven ze ook vandaag de dag een voorbeeld voor elke linkse of queer activist die probeert de wereld een stukje verdraagzamer te maken.
Reactie toevoegen