"Kapitalisme laat nu duidelijk zijn keerzijde zien"

Hoe en wanneer is je interesse in duurzaamheid geprikkeld?

"Ik heb daar altijd een gevoeligheid voor gehad, maar de grote kentering was een documentaire over de oorsprong van een aantal luxegoederen. Daardoor besefte ik voor het eerst dat er iets fout zit in de keten. Toen ben ik begonnen met veranderingen in mijn persoonlijk leven, zoals tweedehands kopen en proberen om niet meer toe te geven aan die impulsieve koopdrang. Zo ontdekte ik dat je nieuwe dingen vaak gewoon tweedehands kan vinden."

Hoe ben je op het idee gekomen om dit project te starten?

"Ik was vroeger redacteur bij een uitgeverij, maar daar haalde ik geen voldoening uit. Daarom ben ik naar een jobcoach gegaan. Die vertelde me dat ik heel waardegedreven ben en stelde voor om dat te zoeken binnen mijn job. Daarop ging ik op zoek naar industrieën waarin er ruimte was voor verandering. Uiteindelijk kwam ik uit bij de kledingindustrie. Daar wist ik initieel niets over; ik kon niet eens naaien. Om na te denken over een alternatieve aanpak, moet je eerst weten hoe een kledingstuk gemaakt wordt. Ik besloot dus een dagopleiding patroontekenaar te volgen waar een cursus naaien bijhoorde. Binnen dat traject stelde ik mezelf de vraag waarom we bijna altijd met nieuwe stoffen werken en niet met oude kledij uit onze kast of kringwinkels. Een bestaand kledingstuk kan immers de basis zijn voor een nieuw project. Op die manier kwam ik op het idee van een eigen atelier met een focus op upcycling."

"Naaien lijkt heel leuk en simpel als je al die filmpjes ziet, maar de realiteit is net iets anders"

Wat kunnen geïnteresseerden verwachten van een workshop bij De Recyclagerie?

"Op dit moment kan je kiezen tussen twee workshops. De beginnersworkshop is de kickstart naaien. Je hoeft daar niets voor te kunnen; het is de bedoeling dat je eens kan zien of het iets voor jou is of niet. Naaien lijkt heel leuk en simpel als je al die filmpjes ziet, maar de realiteit is net iets anders (lacht). In de workshop krijg je een aantal basistechnieken mee zodat je thuis verder kan experimenteren. Daarnaast heb je ook de level up, een tweede workshop, waar we op dit moment samen een patroon uitwerken van een eenvoudige broek. Het is natuurlijk een upcyclingproject, dus iedereen moet drie à vier oude broeken meebrengen, waarvan we dan een nieuwe maken." 

Waaruit haal jij zelf inspiratie wanneer je de kleren van anderen een nieuw leven mag geven?

"De basis is spreken met de mensen. Ik vraag wat ze graag zien en of ze zelf al een idee hebben. Ze mogen altijd voorbeelden meebrengen van dingen die ze mooi vinden. Een klant bracht bijvoorbeeld ooit eens vier truien mee: één die goed paste en drie oude. Op basis van het model van de trui met de correcte afmetingen heb ik met de drie oude exemplaren een nieuw kledingstuk gemaakt. Als ik carte blanche krijg, schets ik drie ontwerpen om te tonen waar ik aan denk wanneer ik het stuk zie. Dan mag die persoon er eentje kiezen en eventueel nog aanpassingen voorstellen."

Welke goede raad kan je meegeven aan beginnende upcyclers?

"Probeer dingen uit op basis van TikTok- en Youtubefilmpjes, maar dan wel op stukken die eigenlijk al rijp zijn voor de vuilbak. Begin met een versleten T-shirt in plaats van het stuk dat je echt wil upcyclen. Als je geen achtergrond in naaien hebt, gaat het in het begin waarschijnlijk minder goed uitdraaien dan je verwacht. Mijn gouden raad is: probeer het drie keer, vanaf dan zal het er goed beginnen uitzien. Het is niet om plaatsjes te verkopen, maar ik denk dat naailes de beste manier is om te leren upcyclen (lacht)."

"Dat er zoiets bestaat als greenwashing toont aan dat bedrijven beseffen dat mensen duurzaamheid belangrijk vinden"

Duurzaamheid lijkt de laatste jaren nogal trendy. Hoe kijk jij naar ketens die werken met gerecycleerde materialen?

"Het feit dat duurzaamheid een modewoord is geworden vind ik alleszins een positieve evolutie. Dat er zoiets bestaat als greenwashing toont aan dat bedrijven beseffen dat mensen dit belangrijk vinden. Het toont de macht van de consument. Initiatieven als gerecycleerd katoen zijn een verbetering, maar het is vaak een mengeling die je moeilijk uit elkaar kan halen om later te recycleren. Het probleem is dat bedrijven bij het gebruik van een klein procent aan gerecycleerd materiaal hun collectie als 'groen' promoten, wat misleidend is. Het is een complex en chaotisch verhaal, maar ook een luxe die niet toegankelijk is voor iedereen. Wanneer ik dreig de moed te verliezen, probeer ik mezelf eraan te herinneren dat het leuk moet blijven. Je moet geen gevoel van verlies hebben als je je probeert in te zetten; iets zelf leren naaien of upcyclen is net verrijkend."

Wat zou de modesector beter kunnen aanpakken?

"De trend waarbij elke maand een collectie van honderden stukken uitkomt moet beperkt blijven tot twee collecties per jaar. Ook is het belangrijk om te focussen op duurzame materialen als hennep, lyocell, linnen of vlas, materialen die je effectief kan recycleren. Maar we moeten ook kritisch blijven. Het gebruik van bamboe in kledij wordt bijvoorbeeld automatisch gezien als duurzaam. Dat kan, maar de realiteit is dat kleren met bamboe vaak een chemisch proces ondergaan om ze zachter te doen aanvoelen. Ten slotte heeft het ook te maken met de schaal van productie en zouden onze overheden zich moeten buigen over handelsakkoorden. Kapitalisme laat nu duidelijk zijn keerzijde zien en de oplossing ligt dus in kleinschaliger en meer lokaal werken."