Deadstock is springlevend

Fuck fast fashion

Het is allang geen geheim meer dat fast fashion perverse gevolgen heeft. Europeanen kopen gemiddeld 26 kilo textiel per jaar en gooien ook elk jaar weer 11 kilo weg. Belgen zijn zelfs koploper op dat vlak en gooien gemiddeld een goeie 15 kilo per jaar weg. Daarnaast was de textielindustrie in 2020 de op twee na grootste bron van waterverontreiniging en landgebruik. Vooral textielverf en microplastics zijn erg schadelijk voor het milieu.

Belgen gooien gemiddeld een goeie 15 kilo kleding per jaar weg

De enorme afvalberg en de vervuiling is helaas niet alles. Ook de omstandigheden waarin onze kleren geproduceerd worden, zijn lang niet altijd ideaal. Dit jaar is het tien jaar geleden dat Rana Plaza, een gebouw van acht verdiepingen in Bangladesh, instortte. Meer dan duizend mensen lieten daarbij het leven. De grootste ramp ooit in de textielindustrie heeft de geesten gerijpt voor verandering. Sindsdien hebben er initiatieven de kop opgestoken die proberen te voorkomen dat de overvloed aan goedkoop geproduceerde kledij ons de das omdoet. Zo zijn er nu onder andere bedrijven die werken met deadstock.

Definieer deadstock

Kirstin Schrier van webshop Small Bobbins definieert deadstock als elk soort bruikbaar overschot van kledingproductie. "Het kan dus een op maat bedrukt stukje stof van Dries Van Noten of een onopvallend zakje beha-ringen uit een fabriek zijn, maar het belangrijkste is dat de materialen op de een of andere manier geen doel meer hebben. Mijn doel is om ze bij mensen te krijgen die ze goed kunnen gebruiken." Kirstin runt Small Bobbins nu vier jaar. In de webshop biedt ze materialen aan om lingerie te maken. Ze vertelt dat ze stoffen en fournituren verkoopt aan hobbynaaisters, maar ook aan ontwerpers, handwerkwinkels of mensen die naailessen volgen.

Nadine Veldman van oorbellen- en kledingmerk LIVE-TO-EXPRESS maakt een onderscheid tussen deadstock en deadstock vintage. "Deadstock zijn items of grondstoffen die nooit verkocht zijn. Dit kan verschillende redenen hebben, bijvoorbeeld omdat iets op een bepaald moment niet meer in de mode was. De items zijn dus nog in nieuwstaat, maar zijn een tijdje geleden geproduceerd."

"Van vintage wordt gesproken als iets minimaal 25 jaar oud is. Deadstock vintage is extra speciaal, aangezien in ons geval sommige stukken uit onze oorbellencollectie tot wel 60 jaar oud zijn en nog nooit eerder gedragen zijn." De collectie van LIVE-TO-EXPRESS bestaat uit exclusieve deadstock vintage oorbellen en kledingstukken die met de hand op maat gemaakt worden in België van high-end deadstock stof

Tussen trends en duurzaamheid

Kirstin kwam op het idee voor Small Bobbins toen ze een stock sale had bezocht in Antwerpen en zag hoeveel stof grote ontwerpers na elk seizoen overhadden. Ze nam contact op met enkele Belgische en Europese ontwerpers die hun overblijvende stoffen aan haar wilden verkopen. De modewereld evolueert snel: wat de ene maand de trend van het moment is, is het volgende seizoen al volledig passé.

Kirstin verkoopt nu in haar shop bijvoorbeeld een stof die Victoria's Secret gebruikte voor een bh die populair was op TikTok. Omdat de trends op TikTok even snel vergaan als ze opkomen, gebruikt het merk de stof niet meer in de volgende collectie. Kirstin legt uit dat de modetrends volgen voor haar cliënteel geen probleem is. Mensen kopen de stof die ze misschien herkennen van Victoria's Secret, maar kunnen er dan mee doen wat ze willen.

"Elke keer als iemand besluit om een deadstock item te kopen, is er minder vraag naar items die nog geproduceerd moeten worden"

LIVE-TO-EXPRESS is ontstaan uit hetzelfde zaadje als Small Bobbins. "Deadstock is een duurzaam alternatief voor alles wat nog geproduceerd moet worden. Waarom zouden we nieuwe oorbellen laten maken als er nog zoveel moois beschikbaar is?" Nadine vindt dat de oorbellencollectie een extra romantische dimensie heeft, net omdat ze deadstock vintage zijn. "Doordat we ze op een nieuwe manier aanbieden, hopen we deadstock vintage interessanter te maken voor een groter publiek. Hopelijk zijn mensen hierdoor minder snel geneigd om enkel voor nieuw te gaan."

Ook haar kledingitems vertrekken vanuit dezelfde filosofie. "Waarom zou je stof laten produceren als er nog zoveel mooie stoffen zijn waar niks mee gebeurt?" LIVE-TO-EXPRESS werkt met overstock, overschot van stoffen dus, van Belgische modehuizen. "We vinden het heel belangrijk om zo duurzaam mogelijk te werk te gaan bij alles wat we doen. Werken met deadstock stoffen en zo lokaal mogelijk produceren past helemaal binnen onze missie."

Geen sinecure

Zowel Kirstin en Nadine hebben intussen een goed netwerk dat hen aan items helpt, maar werken met deadstock is geen sinecure. "Nu kunnen we eigenlijk nog zelden iets goeds vinden uit de jaren 60 tot de jaren 90 wat sieraden betreft omdat de vraag blijft toenemen," vertelt Nadine. Ze vindt dat echter niet negatief. "Elke keer als iemand besluit om een deadstock item te kopen, is er minder vraag naar items die nog geproduceerd moeten worden." 

Enkel deadstock verkopen is voor Kirstin niet rendabel: "deadstock vinden is heel hit or miss omdat je niet altijd weet welke kleuren en hoeveel stof je kan kopen. Klanten verwachten ook dat bepaalde basics altijd beschikbaar zijn," legt ze uit. Ze benadrukt dat een kleinschalige webshop die een paar meter stof verkoopt, het probleem van overproductie en textielafval niet de wereld uit zal helpen. Als mensen iets creatiefs maken met de stoffen die anders weggegooid zouden worden, is dat volgens haar alvast mooi meegenomen.