Een beetje moe? Drink Nalu! Menig student heeft waarschijnlijk al eens een energiedrankje of een grote tas koffie gedronken om de zware bloknachten te overleven. Maar wat voor effect heeft al die cafeïne nu eigenlijk op je lichaam?
Wat is cafeïne?
Cafeïne is een natuurlijke stof die stimulerend werkt op het centrale zenuwstelsel. Het zit in de bladeren en bessen van de koffieplant, de theeplant en de cacaoplant. Die planten zijn niet verwant, dus cafeïne is maar liefst drie keer apart ontstaan. Cafeïne wordt verwerkt in energiedrankjes, frisdrank, chocolade, bepaalde soorten (sport)supplementen en snoep. Zo komen wij er meestal mee in aanraking.
De grote aantrekkingskracht van de stof zit hem in de oppeppende werking, maar ook de smaak en de geur van een kopje koffie maken het een vaste klant aan ontbijttafels, in vergaderzalen en in studieruimtes. Ze hebben niet te maken met cafeïne, maar komen van stoffen als furfurythiol en guaiacol.
Beste studiemaatje…
Voor planten heeft cafeïne een overduidelijk voordeel. Het stuifmeel van de planten is verslavend voor insecten. Hierdoor worden die planten vaker bestoven. Wanneer een koffieplant sterft en composteert, komt er ook cafeïne in de bodem terecht. Die aarde is dan als het ware vergiftigd waardoor andere planten er minder makkelijk kunnen groeien en dus plaatsmaken voor cafeïnebevattende planten.
Cafeïne geeft je dus geen energie, maar laat je minder vermoeid voelen
Voor de mens heeft de stof ook voordelen. Koffie en thee drinken heeft naast de werking als stimulerende stof ook een groot cultureel belang. Kort nadat je iets met cafeïne gegeten of gedronken hebt, heeft je lichaam de cafeïne al opgenomen. Aangezien cafeïne je zenuwstelsel stimuleert, heeft het een invloed op wat je voelt, doet en denkt. Een kleine hoeveelheid cafeïne kan een positief effect hebben op je concentratie en prestaties. Het activeert namelijk bepaalde gebieden in de hersenen waardoor het je aandacht, alertheid en motivatie verhoogt. Bovendien blokkeert cafeïne in de hersenen de receptoren voor adenosine, een neurotransmitter die je slaperig kan maken. Cafeïne geeft je dus geen energie, maar laat je minder vermoeid voelen. Het verhindert namelijk de vrijgave van slaaphormonen. Daardoor verbeteren je prestaties en uithoudingsvermogen tijdens het sporten. Let wel, niet iedereen zal dezelfde effecten voelen.
…of grootste vijand?
Een kleine hoeveelheid cafeïne kan dus positieve effecten hebben op het lichaam. Maar te veel cafeïne kan bepaalde symptomen tot gevolg hebben, zoals rusteloosheid, angstgevoelens, slaapproblemen, prikkelbaarheid en hartkloppingen. Bij overmatig gebruik kan cafeïne zelfs verslavend worden, wat ontwenningsverschijnselen zoals hoofdpijn, vermoeidheid en trillende handen met zich meebrengt.
Er wordt ook wel eens gezegd dat cafeïne ervoor zorgt dat je sneller uitdroogt. Niets is minder waar. Cafeïne stimuleert de nieren, waardoor het vocht je lichaam enkel sneller verlaat. Je verliest dus niet meer vocht wanneer je bijvoorbeeld koffie drinkt, dan dat je doet bij andere dranken.
Reactie toevoegen