Recensie: Dune (2021) ★★

'Dune', een film die 150 miljoen euro kostte, of ongeveer 300.000 euro per bladzijde van het boek waarop hij gebaseerd is. Een budget waar zo te zien 80 procent van gebruikt is voor het individueel animeren van elke opvliegende zandkorrel.

We bevinden ons meer dan achtduizend jaar in de toekomst. De mens leeft op planeten die zoveel lichtjaren verwijderd zijn van de aarde dat het bijna onvoorstelbaar is. Verschillende wezens beschikken over technologie waarvan we nog niet eens dromen. En de koning, die noemt zijn zoon Paul, zoals mijn nonkel die in de staalfabriek werkt. 

De expositie van het uitgebreide 'Dune'-universum wordt simpelweg gegeven via de sciencefictionversie van een audioboek waarnaar het hoofdpersonage luistert. Een hoofdpersonage dat bovendien niet méér is dan een futuristische versie van elke angstige, puberale antiheld in tienernovelles die aan de wereld wil tonen hoe anders dan zijn ouders hij wel niet is maar uiteindelijk onvermijdelijk in de heldenrol zal geduwd worden door omstandigheden. De dood van zijn vader, bijvoorbeeld, wiens enige functie het was te sterven zodat zijn zoon een tragisch achtergrondverhaal zou hebben en er een aanleiding is voor een tweede film.

Om nog maar te zwijgen van de expositie die wordt gegeven in het eerste deel van de film en pas gebruikt wordt wanneer het uitkomt voor de plot. Neem nu de sand walk, een speciaal wandelpatroon dat het aantrekken van zandwormen vermijdt en zo een doortocht door de woestijn mogelijk maakt. Het hoofdpersonage, dat slechts enkele dagen geleden op deze planeet toekwam, kan blijkbaar aan de duizenden kilometers uitgestrekte, eentonige woestijn zien dat ze in wormgebied zijn. Wormen die bovendien tot vierhonderd meter lang worden en bijna honderd km/u reizen, maar toch beslissen binnen de afbakeningen van hun zogezegde territorium te blijven.

Begrijp me niet verkeerd: ik ben een gigantische sciencefictionfan om twee redenen. De fantastische beelden, zo ook in 'Dune', zoals velen voor mij al eindeloos verkondigden. Maar nog belangrijker: het verhaal. Waar sciencefiction in uitblinkt en genres als fantasy mij bijvoorbeeld minder aanspreken, is dat er voor alles een (pseudo)wetenschappelijke verklaring wordt gegeven. Dingen gebeuren niet 'zomaar'. Iets wat de regisseur van Dune maar bijzaak lijkt te vinden.

Naar mijn mening zijn films idealiter een soort blitse samenvatting van een boek. Rekening houdend met het feit dat de twee films naar verluidt beiden over de eerste helft van het boek zullen gaan, zal het je ongeveer evenveel tijd kosten het boek twee keer te lezen dan het verhaal verfilmd te ervaren. Naar mijn mening trouwens een betere besteding van je tijd.