De FAIL op uw puntenbrief: het hoe, het waarom en het wanneer

Want we weten allemaal dat errare humanum est

Iedere examenperiode wordt een groot deel van de studenten ermee geconfronteerd: de 'FAIL' die bij elk vak tevoorschijn komt waarvoor je de tien niet hebt gehaald. Grote woorden voor iets menselijks als een tekort. Waarom is dit nog steeds een gewoonte aan een universiteit, waar toch allerlei mogelijkheden zijn tot doorgaan met studeren ondanks een groot aantal tekorten?

Een 'FAIL' komt hard aan, daar zijn we het wellicht allemaal over eens. Waarom wordt deze taal gehanteerd, hoe lang gebeurt dit al en komt hier ooit reactie op?

Formaliteit of toch eerder een futiliteit?

Piet Ruyssinck, de persoon die het technische aspect van de puntenbriefjes organiseert, legt uit van waar deze uitspraak op onze puntenbriefjes komt. "Het is eerder iets dat historisch gegroeid is. In 2004 kwamen de decreten er, die nu in de Codex Hoger Onderwijs zijn vervat. Dit betrof de aanpassing van een systeem waarin studenten jaar per jaar volbrachten naar een systeem met studievooruitgang en studiepunten. Hierbij kwam dat er op de puntenbriefjes codes werden gehanteerd, om op summiere wijze bij te brengen hoe een vak ervoor stond. Dit is later hervormd naar het systeem van Oasis, zoals we het nu kennen. Er worden vierletterige codes gebruikt zoals 'AFWE', 'GESL', 'ZIEK' en dus ook 'FAIL'. Deze 'FAIL', ook bekend als de letter F, is een internationale code om aan te geven dat iemand niet geslaagd is voor een opleidingsonderdeel." Ruyssinck geeft hier dus aan dat de FAIL een code is, die ook internationaal gebruikt kan worden, wat handig is voor uitwisselinsstudenten bijvoorbeeld.

"Als hier een alternatief voor is, dan betreft dit dan ook een kleine technische aanpassing en kan daar zeker en vast iets aan gedaan worden."

"Het harde aspect van de code is reeds aangekaart op de onderwijsraad. Dat resulteerde noch in een advies noch in een aanpassing die daaruit gevolgd zou zijn. Overigens wordt er ook geopteerd voor het noemen van zaken bij de naam, namelijk dat als studenten niet geslaagd zijn, dit ook daadwerkelijk zo is", vervolgt Ruyssink. "Of niet geslaagd zijn gelijk staat aan falen, daar valt inderdaad iets over te zeggen. Als hier een alternatief voor is, dan betreft dit dan ook een kleine technische aanpassing en kan daar zeker en vast iets aan gedaan worden. Ik ben uiteindelijk ook slechts een uitvoerende schakel en kies zelf niet voor discoursen die aangenomen worden." 

NGESL vs FAIL

Ruyssinck geeft dus aan dat er wel degelijk ruimte voor verandering is, als deze voldoet aan de criteria van internationaliteit en de vierletterige code. Waar zal deze verandering dan vandaan komen? Verantwoordelijke Mentaal Welbevinden van de Gentse Studentenraad Nicky Vandeghinste legt uit: "Ik zie in waarom mensen de 'FAIL' als iets heel confronterends zien. Het is hard, maar het belangrijke is dat je dan ook onmiddellijk informatie krijgt over waar je naartoe kunt en je de vraag kan stellen waarom je een tekort hebt en wat je kan doen. De info over monitoraat, studieproblemen en -begeleiding is het zwaartepunt van de aandacht. Het monitoraat moet bereikbaar en laagdrempelig zijn. Niet alle monitoraten voldoen hieraan, maar daar wordt nu wel op ingezet", aldus Vandeghinste. "Op dit moment staat er bijkomende informatie over mogelijke stappen op de puntenbriefjes van de eerstejaars. Dit zou volgens mij bij iedereen zo moeten zijn, want het is niet omdat het in het eerste jaar wel goed gegaan is, dat je daarna die informatie niet meer verdient. Het is ook zo dat als daar bijvoorbeeld een 9/20 staat, er onduidelijkheid kan zijn of je nu al dan niet geslaagd bent, of er misschien nog een mogelijkheid tot deliberatie is."

Het behoud van de 'FAIL' is niet echt een punt, wel het vinden van een alternatieve vierletterige code, die duidelijk en universeel is

Bestuurder Onderwijs Nathan Steyaert vertelt: "Het grote probleem is dat dit een punt is dat zich eerder op de achtergrond afspeelt. Als je een officieel standpunt wilt, moet dat voorbij heel wat mensen passeren. Technisch gezien zal het waarschijnlijk geen grote aanpassing zijn, maar het is natuurlijk zo dat als dit wel moet aangebracht worden en hier iemand moet achter staan, ermee bezig zijn, enzovoort. Een tweede complicatie is dat de Directie Onderwijsaangelegenheden (DOA) aangeeft dat het duidelijk moet zijn. Een 'FAIL' is hard, maar het blijft wel duidelijk. Bij het bekijken van het puntenbriefje moet in één oogopslag te zien zijn hoe je het hebt gedaan, en er mag geen discussie over mogelijk zijn. We staan natuurlijk altijd open voor debat en verandering, maar het is best moeilijk om een evenwaardig alternatief te vinden. Het belangrijkste is dan ook wat je met die 'FAIL' doet. Als de student een 'FAIL' ziet, zonder meer, dan is dat wel eventjes slikken. Het is dan ook nodig dat hier een extra uitleg bij komt, om de 'FAIL' te duiden. Dit betreft dan het opnieuw motiveren, na het demotiverende van de 'FAIL'."

Een harde realiteit?

Het is dus duidelijk. Het behoud van de 'FAIL' is niet echt een punt, het vinden van een alternatieve vierletterige code die duidelijk en universeel is het wel. Dit is alvast een kans voor de trouwe Schamperlezer om de creativiteit de vrije loop te laten, en ideeën aan te dragen. Ten tweede wordt vaak ingespeeld op mogelijkheden na het krijgen van deze 'FAIL'. Is voorkomen niet beter dan genezen? Een stimulerend puntenbriefje kan misschien veel schade beperken, in plaats van eerst schade aan te richten om vervolgens te herstellen. Dat is dan ook wat studenten Tomas en Babette aankaarten. "Over de 'FAILs' had ik nog nooit echt nagedacht, omdat dat puntenbriefje in het algemeen nogal hard is. Er zijn enkel codes, droge punten, geen extra uitleg. Wat wij persoonlijk nog erger vinden, zijn de percentielen die aangeven hoe je het hebt gedaan in vergelijking met andere mensen. Wij weten niet of het wel nodig is om studenten zo met elkaar in concurrentie te laten gaan. Het is ook ontmoedigend om te zien dat je het eigenlijk wel goed hebt gedaan, en dan te zien dat veel mensen het toch nog beter hebben gedaan."

De extra uitleg waar zij het over hebben, is dus reeds ingevoerd bij eerstejaarsstudenten. Na dit gecheckt te hebben, staat ook dit nog niet helemaal op punt. Hoewel er wel degelijk wordt vermeld op welke site je kan lezen welke stappen je kan ondernemen, klinkt de boodschap over bindende voorwaarden toch eerder dreigend dan ondersteunend. Een eerstejaarsstudent die het vrij goed gedaan heeft, kan zo toch nog op onderstaande waarschuwing stoten:

Nog geen stemmen

Reactie toevoegen