Tussen maandag 25 november en woensdag 4 december was er geen les in zestig Britse universiteiten. We kijken vaak met bewondering naar de Britse academische wereld, maar wat bovenkomt na een week van staking en protesten is minder bewonderenswaardig dan hun laatste publicaties in vakbladen.
De University and College Union (UCU), een vakbond van academisch personeel in het Verenigd Koninkrijk, kondigde in het begin van november acht dagen staking aan. Hierdoor ondervonden meer dan een miljoen studenten hinder. Zij waren er niet van gediend dat hun lessen geannuleerd werden, maar steunden ook mee de vakbondsacties. Een andere partij die mee staakte was het uitbestede personeel.
Volgens de vakbondsleiding van de UCU zouden de stakingen blijven doorgaan zolang er geen serieuze gesprekken konden gevoerd worden tussen werknemers en werkgevers. Vooral over een plan voor de aanpak van de steeds hogere kosten in verband met pensioenen en de, volgens hen, steeds nadeligere lonen en werkomstandigheden. Hoewel in België dit soort overleg tussen werknemers en werkgever, zoals de Groep van Tien, verwerkt zit in onze bestuursorganen, ligt dit in het VK heel wat moeilijker.
Loonkloof
Stakingen aan een universiteit zijn geen uniek fenomeen, het is niet de eerste keer dat een generatie studenten te maken krijgt met ontevredenheid binnen de organisatie van de universiteit. Wat het opmerkelijk maakt, is de samenwerking tussen twee groepen die er nog nooit eerder in geslaagd zijn om de handen in elkaar te slaan. Deze keer stappen het uitbestede personeel en tewerkgesteld academisch personeel samen in hun staking, en dit voor de eerste keer in de geschiedenis van het moderne hoger onderwijs. Hoe stellen we ons dat best voor? Patserige professoren met pastelkleurige pakken en dikke cheques die klagen dat ze hun centjes niet mogen houden? Nee, allesbehalve dat. De grens tussen academisch en uitbesteed personeel lijkt steeds meer te vervagen. En de ene prof is de andere niet.
Salaris van professors, balkjes voor respectievelijk assistant professor, associate professor and full professor
Hoewel we professoren nog steeds meteen associëren met prestige, zijn er volgens de vakbonden vandaag de dag veel werknemers binnen universiteiten, ook de onze, die nog steeds minder verdienen dan het minimumloon. Hier worden weliswaar ook de onbetaalde uren die nodig zijn ter voorbereiding van de lessen en onbetaalde overuren meegerekend. Het zijn nu eerder de docenten (lecturers), de doctoraatsstudenten en de onderzoekers vanuit het onderwijzend personeel die protesteren. De hoogleraren zweven met hun loon veilig boven dat van de drie eerder genoemde groepen en horen samen met de vice-chancellors niet echt tot de minderbedeelden, hen hoor je dan ook niet klagen.
Outsourcing is the new black
Aan Britse universiteiten is het, net zoals aan de UGent, de gewoonte om jobs die te maken hebben met het onderhoud en bewaking van bijvoorbeeld de gebouwen en tuinen, uit te besteden aan andere bedrijven. De universiteit huurt een poetsfirma in voor een bepaald bedrag en hoeft dan zelf niet meer bezig te zijn met de samenstelling van een poetsploeg. Deze firma’s zijn ook goedkoper dan een eigen poetsteam. Zo houdt de universiteit geld over om ander personeel aan te nemen. In het liberale Verenigd Koninkrijk, waar universiteiten winstgevende bedrijven moeten zijn, gaat men enorm inzetten op deze outsourcing. Langs de kant van de universiteit is dit dus een positief verhaal. Minder rooskleurig zijn de verhalen die uit deze firma’s komen.
Niet met de pers praten en geen opinies geven zodat je niet geciteerd wordt
Dit externe personeel, vaak met migratieachtergrond, staat onder een hoge werkdruk tegen een karig loon. Het verhaal van Leia Maia Donda in The Guardian illustreert de frustratie en werklast van deze 'tweederangswerknemers'. Ze heeft de afgelopen twee jaar geen vakantie kunnen nemen omdat ze haar vakantiedagen moest inzetten als ziekteverlof na twee operaties. De directe werknemers van de universiteit krijgen echter wel betaald ziekteverlof.
Het personeel protesteert ook tegen casualisation. Dat betekent dat je enkel nog tewerkgesteld wordt op de momenten en gelegenheden dat je nodig bent. Steeds vaker lijkt dit systeem eerder op freelancing dan op de beloofde full-time job. Hierdoor wordt een vast inkomen niet meer gegarandeerd.
Portiers, schoonmakers en bewakers, allen uitbesteed, eisen nu dezelfde rechten als directe werknemers. Op 19 november vond al een staking plaats van driehonderd personeelsleden bij University College London, georganiseerd door de IWGB (Independent Workers Union of Great Britain). Naar aanleiding van deze staking had een van de moederbedrijven (Sodexo, red.) brieven rondgestuurd met het bedrijfsbeleid omtrent media. Dit houdt in: niet met de pers praten en geen opinies geven zodat je niet geciteerd wordt. Dit was uiteraard olie op het vuur voor een actie die juist vraagt om een stem te krijgen.
Studentensteun
Zelfs de studenten demonstreren mee. Aan de universiteit van Exeter werd een gebouw bezet. Schooltoelagen in het VK zijn de laatste jaren geleidelijk verder gestegen en de studenten vragen zich mee af waar dat geld juist naartoe gaat. In ieder geval niet naar de laagstbetaalde werknemers, zo blijkt.
resultaat van studentenparticipatie
Reactie toevoegen