(Nog) niet het meest spicy restaurant van Gent, wel een landschapsrelict dat de studenten van Home Heymans en eenieder die zijn voetstappen vanuit de Overpoort oostwaarts richt, zullen herkennen: de Peperbus, de oudste wachttoren van Gent.
Wait for it
Wie dacht dat de Overpoort haar naam had ontleend aan haar dienst als toegangspoort tot zijn studentikoze dromen, had het behoorlijk mis. De vroegere Gentse omwallingen en poortgebouwen zijn intussen verdwenen, maar dat belet hen er niet van om verder te leven in de toponiemen 'Kortrijksepoortstraat' en 'Overpoortstraat'. Deze twee plaatsen liggen op een halve kilometer van elkaar en werden ooit gescheiden door een verdedigingsmuur die de Leie met de Schelde verbond. Vanaf de 12e-13e eeuw werd het stadscentrum al omsloten door een muur, maar door een sterke expansie van de stad kwam er ook een tweede omwalling waarvan eerder genoemde poorten deel uitmaakten. Een visuele representatie is niet moeilijk als men bedenkt dat de verdedigingsmuur ongeveer gelijkliep met de huidige stadsring.
Wait for it…
Fast forward naar de charmante 16e eeuw, toen onze contreien gebukt gingen onder regelmatige porties dood en verderf tijdens de godsdienstoorlogen. De tachtig jaar durende schermutseling tussen katholieken en protestanten had een geleidelijke versterkingsdrang in de steden van de Nederlanden tot gevolg. Het calvinistisch bewind van het protestantse hol dat Gent toen was, voegde verschillende bolwerken en bastions toe aan haar verdediging. De strategische verdedigingsgordel in het zuiden tussen de twee poorten werd nog eens extra versterkt. De held van het verhaal komt hier dan toch eindelijk aan bod: aan het eindpunt van de Schelde, bij Ter Plaeten, richtte men twee uitkijktorentjes in zandsteen op, waaronder de Peperbus. Zijn tweelingbroer (het Zoutvat?) verdween helaas, net als elk ander overblijfsel van de vroegere stadsmuur.
Last one standing
De geleidelijke aftakeling begon in de Oostenrijkse tijd, toen de verdediging van de stad met bastions werd opgegeven en de functie van de toren verdween. Met de aansluitende muur deed die enkel nog dienst als grens van het stedelijke tolgebied. Uiteindelijk werd het torentje beschermd als monument in 1987. Toch flakkerde het oorlogsvuur uit pure nostalgie nog eens op toen in 2009 onenigheid ontstond tussen de Stad Gent en het Vlaams Gewest over de verantwoordelijkheid voor de toren en de bijhorende restauratiekosten.
Reactie toevoegen