Cokeboek

Kreeg ons grootmoeders kookboek vroeger een ereplaatsje in de keuken, dan ligt ze tegenwoordig onder een stapel modieuzere varianten. De afgelopen tien jaar hebben kookboeken zich immers geëmancipeerd tot de belangrijkste bron van inkomsten voor uitgeverijen. We kregen twee van de weinige experts te pakken die zich dezer dagen niet verschansen op de Boekenbeurs.

Paradepaardjes

Het Paard Van Troje, het boekenwalhalla op de Kouter dat in 2013 gekroond werd tot beste boekhandel, herbergt een indrukwekkende en vooral exotische selectie kookboeken. Zaakvoerder Bart Van Aken speelt bewust in op de nichemarkt. Veel Jeroen Meus en Pascale Naessens zul je hier niet vinden. Van Aken: “Ik vind persoonlijk de rock-‘n’-roll chefs zoals Alex Atala het interessantste.” Bij Lannoo is Pascale dan weer hét paradepaardje, vertelt communicatieverantwoordelijke Eva Van Ootegem. "Ruim anderhalf miljoen boeken van haar hand werden verkocht. Uitgeverijen gaan bewust op zoek naar nieuwe gezichten die ze kunnen promoten. Daarbij is het belangrijk om sterke persoonlijkheden met een uitgesproken stijl te vinden", vertelt ze. Van Ootegem haalt als voorbeeld foodie Ellen Charlotte Marie aan en groentechef Seppe Nobels van Graanmarkt 13 in Antwerpen. Het lijkt misschien of kookboeken de winkels overspoelen, maar nochtans wordt er aan de bron flink gesnoeid. Uitgeverijen maken strenge selecties wat ze wel of niet op de markt brengen. Ook bij Paard van Troje hanteren ze ethische principes bij de aankoop van boeken. Zo werd Jamie Oliver zonder pardon buitengezet toen bleek dat hij zijn ziel verkocht aan een Braziliaanse diepvriesgigant die bevroren kippenmaaltijden verkoopt. "Als een chef zijn principes aan de kant zet voor het grote geld, zetten wij hem ook aan de kant. Letterlijk." 

"Sergio Herman komt hier geregeld snuisteren."

Eenvoudih herech’je

Enkele jaren geleden zag de keuken van de gemotiveerde hobbychef eruit als een medisch laboratorium met spuitjes allerhande. Nu is het terug back to basic: "Boeken die inspelen op de bredere gezondheidstrend waren al langer populair, maar ze zijn nu ongeveer hun hoogtepunt voorbij", vindt Van Ootegem. De recente kookboeken spelen in op de vraag naar eenvoudige gerechten met ingrediënten die je gemakkelijk in de supermarkt vindt. Van Aken: “Topchefs maken tegenwoordig kookboeken om thuis te koken. Sergio Herman en Gert De Mangeleer zetten bewust in op simpelere recepten en family style.” Van Ootegem bevestigt dat: “Onze redacteurs waken erover dat er niet te veel moeilijke bereidingswijzen en vreemde ingrediënten in de recepten staan. Natuurlijk heeft de chef nog een grote autonomie, maar de uitgeverijen houden wel in de gaten dat het allemaal niet te complex wordt.”

"Eenvoud betekent niet inboeten op kwaliteit." 

Wat hebben we geleerd vandaag?

Eenvoud betekent echter niet dat topchefs inboeten aan kwaliteit. Koks gaan graag neuzen bij het Paard van Troje om inspiratie te putten uit de gespecialiseerde collectie. “Bij de selectie van ons aanbod denk ik heel internationaal: ik lees daarvoor blogs van over heel de wereld", vertelt van Aken. "En dat wordt duidelijk geapprecieerd, ook bij de professionals. "Sergio Herman bijvoorbeeld komt hier geregeld langs." Ook organiseert Paard van Troje al geruime tijd Cooking the books, een evenement waarop het publiek de auteur kan leren kennen en vooral de recepten kan komen proeven. 

Vandaag speelt iedereen wel graag eens chef in de keuken, zowel jong als oud. Het feit dat koken steeds minder een taak is voor moeder de vrouw, en meer een aangename bezigheid voor iedereen, speelt zeker mee in de stijgende verkoop. Daarnaast gaat ook een kleine groep verzamelaars bewust op zoek naar aantrekkelijke edities. Nog een tip voor kerst nodig? Dan kan Bart Van Aken u wel iets aanraden. “Telkens wanneer ik dacht: ‘nu heeft iedereen het boek van Yotam Ottolenghi wel al’, wordt er weer een exemplaar verkocht.” Het proberen waard, al dachten we dat van die vervallen diepvriespizza ook. Zit Jamie Oliver daar nu ook al voor iets tussen?