Met God in bed

De sociologe kwam al snel met een grote disclaimer: ze ging het niet hebben over de seksuele lusten en driften van de Iraanse deerne. De antropologe specialiseert immers in de urban variant, de minder traditionele, meer geïntegreerde, hedendaagse, heteroseksuele vrouwspersoon, die men evengoed elders zou kunnen terugvinden. Doorbreking van de stereotypering was dan ook een sleutelwoord in Rahbari's uiteenzetting. Iran is een land dat meer dan enkele tientallen etniciteiten huisvest. Men kan dus geen eenzijdige stellingen poneren over 'de vrouw', aangezien deze niet bestaat.

Zalige onwetendheid?

Het kernprobleem met seksualiteit in Iran zit hem in het feit dat er gewoonweg niet over gesproken wordt. Het is taboe, en dan al zeker vrouwelijke seksualiteit. Dit gaat zodanig ver dat veel jonge meisjes niet voorbereid zijn op hun eerste menstruatie. Je kan je dan afvragen hoe het zit met seksuele voorlichting, maar daar wordt reeds een tipje van de problematische sluier opgetild. Niet elk kind spreekt er de landstaal, Farsi, en dus is onderwijs in Iran niet zo evident. Er is echter wel onderwijzing in de secundaire scholen over de reproductieve lichaamsdelen, maar er wordt nooit uitgelegd hoe men dan effectief de liefde zou moeten bedrijven.

Veel jonge Iranese meisjes zijn niet voorbereid op hun eerste menstruatie

Sommige meisjes hebben dus zo goed als geen kennis betreffende hun seksualiteit voor ze naar de universiteit vertrekken. Je zou ze, bij wijze van spreken, kunnen wijsmaken dat je zwanger kan worden door een sensuele aanraking van de clitoris. De complete onwetendheid van Iranese studenten staat in schril contrast met de westerse student. Op die universiteiten volgt er echter geen elaboratie over het onderwerp - met uitzondering van enkele lessen 'familieplanning', waarin de religieus doorweekte ideaalbeelden van 'een perfect gezin' aan de onwetende studente worden overgebracht. In zo'n gezin is de vaderfiguur de voortrekker en zijn er liefst meer zonen dan dochters. Als kers op de taart kunnen mannen zelfs discriminatie ondervinden in de jobmarkt indien zij een celibaat leven leiden, zo sprak professor Rahbari. Ook de regering propageert dit ideaalbeeld door onder andere gigantische banners op te hangen in de straten van enkele grote steden.

God ziet alles

Iran is een theocratie: dat betekent dat religie een centrale rol speelt in seksualiteit. Een belangrijke nuance hierin is echter dat veel Iraniërs moslim zijn zoals Belgen katholiek zijn. Iran heeft een grotendeels sjiitische bevolking, voor wie seks en seksualiteit onlosmakelijk verbonden zijn met de Islamitische leer waarin de legitieme types en condities van heteroseksuele seks geïntroduceerd worden. Verlangens en de fun van seks zijn echter geen centrale onderwerpen binnen die moraal. De man brengt het voedsel, de vrouw het lichaam waarin diens kinderen zullen worden gebaard.

Jong en onbezonnen

En toen kwam het internet. Of toch een flauwe notie ervan, aangezien ze daar wel eens dingen durven te censureren. Maar tieners blijven tieners en ook de Iranese zoekbalk ziet wel eens wat stoute woordjes passeren. De censuur gaat echter zo ver dat vele websites die seksuele termen gebruiken, zelfs als het niet seksueel bedoeld is, enkel ter beschikking staan van de plaatselijke computernerds. Het is dus niet gemakkelijk om er aan adequate informatie te komen over stomweg plezante seks - tenzij je zelf voorhuwelijkse avonturen beleeft, wat voor alle duidelijkheid not done is volgens de Islamitische doctrine. De bruid moet immers maagd zijn. Dit leidt echter tot een paar probleempjes.

De meest zinnige oplossing voor het hymenprobleem is te opteren voor orale en anale seks

Eerste probleem: jongeren willen vrijen, maar mogen niet omdat het maagdenvlies intact moet blijven. Maar checken ze dat wel echt? Soms wel. Vooral nog bij de echt traditionele families. De meest zinnige oplossing voor het hymenprobleem is - eigenlijk behoorlijk logisch - te opteren voor voornamelijk orale en anale seks. En dat is dan ook hoe het in de praktijk meestal wordt opgelost.

Een tweede probleem is het gebruik van contraceptie, het tekort eraan en de daarmee gepaard gaande (illegale) abortussen. Hoewel voorbehoedsmiddelen behoorlijk betaalbaar en toegankelijk zijn, zijn er velen die gewoon niet weten waartoe onveilige seks kan leiden. Dit is hen immers nooit accuraat onderwezen. Maar zelfs de paar mensen die zich hiervan bewust zijn, schamen zich te veel om een condoom of pil te kopen. Een verbluffende 80.000 illegale abortussen worden er jaarlijks uitgevoerd ten gevolge van voorhuwelijkse, onveilige seks.

Oost, west

Het is nu al duidelijk dat de verschillen tussen westerse en traditioneel sjiitische perspectieven op seksualiteit grotendeels te wijten zijn aan culturele verschillen. Het volgende zullen veel westerlingen, en al zeker de feministen, eerder bestempelen als een banaal tekort aan fatsoen jegens de vrouw. Het vrouwelijk orgasme wordt in veel Iranese bronnen nogal flou omschreven. Het zou er gepaard gaan met 'trillingen' en 'huilen' en eindigen met 'in slaap vallen' en zelfs 'niet meer kunnen lopen', zo wordt geschreven in bepaalde Iranese online magazines.

Een beetje fatsoen is, naar mijn mening, niet te veel gevraagd

Een vrouw in het onderzoek van Dr. Rahbari was er zelfs van overtuigd dat het vrouwelijk orgasme gewoonweg niet bestaat. Het zou een mythe zijn, uitgevonden door films om seks te promoten. Vaker dan goed is, wordt seks niet ervaren als iets aangenaams. Orgasmes faken is daardoor ook niet ongewoon in Iran (waar wel, zou je je kunnen afvragen). Mede de religieuze gewoontes is het immers zogezegd vanzelfsprekend dat de vrouw focust op het plezier van de man en haar eigen plezier daarbij opgeeft. Zij noemen dat cultureel, in het westen zou men daar eerder termen als 'pathetisch' op gooien.

#ThemToo

Om een beetje positief te eindigen: er is een tegenbeweging! Steeds meer Iraanse vrouwen handelen openlijk tégen masculiniteit. Ze verwerpen openlijk de hijab en sommigen doen op Instagram aan bodybuilding. Beiden illegaal, beiden erg zwaar bestraft. Er is ook hoop voor het vrouwelijk orgasme, want het taboe rond seksualiteit zal langzaam verbrokkelen. Maar besef dat veel onderzoek en uitspraken hierover niet te generaliseren vallen. Er is namelijk niet één Iran. Er is niet één perspectief en al zeker niet één waarheid. Het is en blijft een diepgewortelde materie van taboesferen, maar een beetje fatsoen is, naar mijn mening, niet te veel gevraagd.