'La petite dernière': ★★★★

'La petite dernière', wat zoveel betekent als 'de kleine zus', is gebaseerd op de gelijknamige autobiografische roman van de Frans-Algerijnse schrijfster Fatima Daas, en wekte veel lof op de recentste editie van het filmfestival van Cannes. De hoofdrolspeelster, Nadia Melliti, won met haar debuut de prijs voor beste actrice. Regisseur Hafsia Herzi, die ook het scenario schreef, mocht de Queer Palm in ontvangst nemen. De verwachtingen voor dit queer coming-of-ageverhaal waren op z’n minst hooggespannen te noemen. 

Een jaar lang worden we ondergedompeld in het leven van het zeventienjarige hoofdpersonage, Fatima Daas. Ze groeit op als jongste van drie zussen in een warm en gelovig gezin van Algerijnse immigranten woonachtig in een Parijse buitenwijk. Fatima toont ijver, zowel op het vlak van haar studies als in de belijdenis van haar geloof. Toch is ze niet bang om er wat geheimen op na te houden. Ach, wie gunt het de puberende jeugd nu niet? Ondanks haar astma is Fatima bijvoorbeeld zelden te zien zonder een sigaret tussen haar vingers. Ook haar vriendje houdt ze verborgen voor de buitenwereld. 

Wanneer dat vriendje echter begint te klagen over haar gebrek aan vrouwelijkheid en met termen als 'trouwen' en 'kleine prinsesjes' rond begint te gooien, breekt ze de relatie af, om vervolgens een account op een datingapp aan te maken. Voor de duidelijkheid: daarop selecteert ze enkel vrouwen. 

In wat volgt, gaat Fatima op enkele dates. Alleen is het helemaal niet Fatima die haar dates ontmoeten. Op de ene date noemt ze zichzelf Linda, op de andere heet ze Yasmine. Pas wanneer ze de Koreaanse verpleegster Ji-Na (Park Ji-min) tegenkomt, is ze weer Fatima. Tussen de twee vrouwen bloeit er iets moois, en Fatima weet haar lesbische identiteit steeds meer te accepteren en appreciëren. Maar wanneer Ji-Na de relatie stopzet, benut Fatima pas echt haar nieuwgevonden vrijheid als student. Op een gegeven moment zoekt Ji-Na echter opnieuw contact en vrijen ze.Wat, en of er zelfs iets wordt uitgesproken tussen het paar is evenwel een mysterie. Na dat voorval keert Fatima namelijk gewoon terug naar haar huiselijke flat en haar leven als de brave dochter van Algerijnse immigranten.

Wanneer Fatima de imam om raad vraagt, adviseert hij haar om haar relaties met vrouwen stop te zetten, te bidden, en zich vrouwelijker te kleden

'La petite dernière' lost de hoge verwachtingen moeiteloos in. In dit aangrijpende verhaal belichaamt Melliti bijna de complexiteit van Fatima's innerlijke worstelingen en ook Park Ji-min laat in haar beperkte schermtijd een sterke indruk achter. De uitgedachte cinematografie en muziek verlenen het verhaal emotionele kracht.

Krachtige muziek en een meesterlijk gehanteerde lens kunnen echter maar zoveel doen. Door de beperkingen van het filmische medium kan het publiek enkel weten wat er in Fatima's hoofd omgaat als ze dat ook uit. In Fatima's geval is dat karig weinig. Je kan dus niets anders dan raden naar wat er omgaat in Fatima's hoofd, wat enigszins frustrerend was.

Hierdoor laat de film verschillende indrukken achter. Soms lijkt Fatima een vrijgevochten lesbienne, en gaan we als publiek mee in de ode aan vrije liefde en vrije seks. Daarna blijkt dat het niet zo simpel is om dat te verenigen met de strenge islamleer waarmee ze is opgegroeid. Wanneer Fatima de imam om raad vraagt, adviseert hij haar om haar relaties met vrouwen stop te zetten, te bidden, en zich vrouwelijker te kleden. Op een zekere manier weerspiegelt dit ook Fatima's innerlijke tweestrijd. Door de film heen zien we dat ze tal van maskers opzet; Linda, Yasmine, Fatima bij haar vrienden, Fatima bij Ji-Na en Fatima thuis. Haar moeder betreurt dat ze zo'n gesloten boek is, maar ook het publiek zal nooit weten wie nu de echte Fatima is.