175 jaar Gentse Feesten

We zijn enkele dagen in de Gentse Feesten gevorderd. Toen je vanochtend om vijf uur op de Vlasmarkt stond met een glazige blik op de opkomende zon drong het misschien niet tot je door, maar dit gebeuren is dit jaar 175 jaar oud.

Ter gelegenheid van de 175ste verjaardag van de Gentse Feesten werd op initiatief van enkele stadsdiensten de opdracht gegeven een boek uit te geven. Het schetst een gevarieerd beeld, met onder meer hoofdstukken over het Gentse dialect, de geschiedenis van de Gentse feesten en hoe het er in de toekomst uit zou kunnen zien. Dankzij de fotografie van een gulle stadsfotograaf, Patrick Henry, is het ook een pareltje om naar te kijken. Bart D’Hondt schreef mee aan het stuk over de historiek en staat ons te woord in het Liberaal Archief. Meer info over het boek vind je op www.gentsefeesten175.be

Er was eens…

Bart D’hondt weet ons te vertellen dat 175 jaar behoorlijk lang is. “De context waarbinnen de feesten zich afspelen verandert continu. Dus 175 jaar geleden, dat is een beetje folklore, een beetje mythologie.” Hij vertelt het verhaal van de Gentse industriestad van 1843. De textielindustrie nam er een hoge vlucht en er werd veel gefeest. “Voor de werkgevers was dat een beetje vervelend, want de ene week was het feest in de Muide en ging iedereen daarnaartoe, de week erna op de Korenmarkt en dan gingen ze daar een glas drinken. Op die manier waren er toch wel veel feesten.” U en ik zien misschien het probleem niet, maar de werkgevers vonden dat niet zo leuk, schijnt het. Vandaar werden die wijkfeesten gecombineerd in één groot feest.

175 jaar geleden, dat is een beetje folklore, een beetje mythologie.

Uiteraard is de groei sindsdien niet altijd even vlekkeloos lineair gelopen. De Eerste Wereldoorlog gooide bijvoorbeeld roet in het eten. “Dan probeert men zo nog een stukje te herpakken met een feest hier, feest daar, vuurwerk of braderie hier en een markt daar. Maar dat bloedt dan een beetje dood bij gebrek aan vernieuwing. Wanneer de Tweede Wereldoorlog uitbreekt zijn er nog altijd Gentse Feesten en ook in de periode erna is de affiche nog altijd hetzelfde. Een tricolore kaderke, je moet al goed kijken naar het jaartal om te zien dat het om een nieuwe affiche gaat.”

Chaos

Eind de jaren 60 komt de volksheld Walter De Buck op het toneel, die vanuit Trefpunt de feesten terug leven inblaast. En vandaar werd het alleen maar groter. Bart D’Hondt vertelt over de chaos die de feesten met zich meebrachten: “Je krijgt een uitzwerming van feesten waardoor de feestenzone altijd iets groter wordt. Zo komt het dat die uitbreidt en dat er steeds nieuwe activiteiten bijkomen. Toch steunt die nog altijd op heel veel lokale initiatieven. Het aantal vrijwilligers op de Gentse Feesten wil je niet tellen, dat is gigantisch groot. Het is niet zo dat de stad zegt 'We gaan elk jaar een feest organiseren'. Het zijn allemaal verenigingen en mensen uit de stad zelf die eigenlijk beslist hebben om verder te feesten.”

Maar groter worden lukt niet voor eeuwig. Begin jaren 2000 werden meer dan twee miljoen bezoekers gelokt. “Dat is te veel,” zegt Bart: “Dat is te groot voor iedereen. Dan moet de impact van de stad sowieso groter worden. Iemand moet organiseren en coördineren, ook voor veiligheid en mobiliteit, al die actoren moeten erbij betrokken worden.” Toch is het belangrijk dat niet alles aan de stad wordt overgelaten. “Dat privé-initiatief van die Gentenaars, daar moet toch een zeker respect voor kunnen blijven. Ze moeten kunnen doen wat ze moeten en wat ze willen doen.” Als die verankering met Gent los zou komen, dan bestaat de vrees dat het Gentse karakter verdwijnt. “Dan kan een eventbureau uit Limburg één jaar Sint-Jacobs doen, het nog een keer proberen en het derde jaar zeggen niet meer meedoen. Dan kan Schueremans uit Werchter het ook een keer proberen.” Die lokale verankering zit niet alleen in de organisatie, maar ook in het talent. Lokale bands en artiesten krijgen de kans om op te treden, maar er zijn er nog steeds meer dan er podia zijn. “Het gaat niet alleen over Will Tura die komt zingen, het gaat over lokale artiesten die een kans krijgen,” zo zegt Bart ons.

Verdwaalde studenten

“Ik denk dat studenten soms verloren lopen op de Gentse Feesten.” Trekken we allemaal de stad uit, terug naar de klei en zijn de Feesten vooral voor de echte Gentenaars? Misschien is het een kans om meer vertrouwd te raken met onze omgeving. “Het is voor de studenten een moment om kennis te maken met de rest van de stad en het publiek. Het trekt hen voor een stuk ook uit hun eigen activiteiten, wat niet slecht is. Studenten als ze hier zijn hebben hun eigen optredens, cantussen en andere activiteiten, maar dat is allemaal onder elkaar. Tijdens de Gentse Feesten worden ze in een bad gesmeten. Ze kunnen van links en rechts proeven.” Nu weet je wat te zeggen als mama vraagt waarom je nu wéér in Gent zit.

Ik denk dat studenten soms verloren lopen op de Gentse Feesten.

Het cliché wil dat de Gentenaars elk jaar tien dagen vakantie nemen als de Feesten starten. Dat fenomeen is niet nieuw. Men vond een krant van de dekenij van de Korenmarkt in de jaren 80 waarin reclame staat om tijdens die tien dagen op busreis te gaan. Nochtans was die krant zelf betrokken bij de organisatie. De overlast verplaatste zich wel doorheen de jaren. “In het Baudelo, de meest traditionele plaats waar er geklaagd wordt, heeft iedereen het ervan. Fietsen overal, plassen tegen de gevel, lawaai. In de jaren 80 was het daar relatief stil. Daar werd in alle stilte gerookt en producten verkocht die je niet zomaar in de winkel vindt.”

Daar werd in alle stilte gerookt en producten verkocht die je niet zomaar in de winkel vindt.

Ook het omgaan met de overlast is gelukkig veranderd. “Er is een tijd geweest - dat zijn mythische verhalen die kloppen - dat de politie om een uur ‘s nachts de drumsticks van de drummers op het Sint-Jacobs afnam en van die toestanden waarbij draden doorgeknipt werden om de stilte te verzekeren. Meestal geeft dat een omgekeerd effect, want dan beginnen mensen gewoon wat luider te roepen en meer ambetant te doen op straat. Overlast, daar moet je voor een stuk mee leren leven. Om dat in te perken is een kwestie van evenwicht.”

0
Gemiddeld: 5 (1 stem)

Reactie toevoegen