Op woensdag 30 november lanceerde de Universiteit Gent het initiatief ANSER, een nieuwe internationale samenwerking rond seksuele en reproductieve gezondheid. Hoe past dat binnen het beleid van staatssecretaris Elke Sleurs – zelf een gynaecologe?
Verkrachting en seksisme, het zijn maar enkele hete hangijzers waar Elke Sleurs dagelijks mee om de oren wordt geslagen. “In het begin van mijn legislatuur waren die zaken geen prioriteit, maar nu leeft het meer. Vrouwen komen meer en meer op voor zichzelf. Ik denk dat ik daar door mijn geschiedenis als arts en gynaecologe zeker gevoeliger voor ben. Ik heb in mijn praktijk gezien welke lichamelijke en psychische schade er kan ontstaan bij slachtoffers.” De regering maakt zich sterk dat het actieplan de maatschappij grondig zal hervormen. En dat moet volgens Sleurs ook van onderuit komen. “De publieke opinie wordt steeds gevoeliger voor seksueel geweld, en dat is een goede zaak”, vertelt Sleurs.
Sensibilisering vanuit jongere zelf
Sleurs benadrukt meermaals dat ze het belangrijk vindt dat de studenten zelf met initiatieven langskomen. In plaats van hen een campagne op te leggen, laat ze jonge mensen nadenken over zaken zoals consent. Daarbij heeft ze een een heel specifieke doelgroep van jonge vrouwen én mannen voor ogen. Die laatste wil Sleurs vooral niet vergeten. "Ook mannen worden verkracht, natuurlijk. (pauzeert) Vooral voor 18 à 19-jarigen verandert er veel. Ze komen in een grotere groep terecht. Ze moeten voor zichzelf zorgen ... We weten dat we aan hen meer specifieke aandacht moeten geven omwille van de veranderende situatie van levensomstandigheden", besluit ze.
Beweging tegen Geweld - vzw Zijn werkt niet alleen rond seksisme en seksueel geweld, maar ook rond partnergeweld. Sleurs is duidelijk trots op de website die ze gelanceerd heeft. Met een paar klikken vind je daar je weg naar de gewenste informatie. Naast dit initiatief heeft Sleurs ook een app op poten gezet waarmee slachtoffers van stalking met een druk op de knop de politie kunnen verwittigen.
"Wij willen 24/24 bereikbaar zijn voor élk slachtoffer van seksueel geweld"
Interdisciplinaire terugkoppeling
Maar wat is ANSER nu eigenlijk? "Het is de bedoeling interdisciplinair te werken en zo politionele, paramedische en psychologische hulpverleners samen te laten werken en slachtoffers beter te helpen. Vandaar dat wij expertise vragen aan de Universiteit Gent." Het eerste ANSER-centrum zal komende lente in Gent openen. Aangiftes moeten zo gemakkelijker verlopen, zodat slachtoffers sneller hulp krijgen. De gezondheidsdienst van de instelling moet ook betrokken worden, maar dat stelt juridisch nog problemen rond privacy. "De magistraten moeten dat nog bekijken, want dat is natuurlijk een heel complexe problematiek. Hoe bepaal je immers wie welke info mag doorgeven?" Sleurs overweegt om eventueel ook de studentenpsychologen aan de universiteit in te schakelen. "Verder zal de politie ook tools aangeboden krijgen over hoe ze seksueel misbruik moeten plaatsen." Sleurs legt uit: "Daarvoor wordt met een draaiboek zedenmisdrijven gewerkt. Bij aangiftes is er ook een risicotaxatie voor de slachtoffers. Seksueel misbruik gaat immers vaak samen met partnergeweld en dan is er veel risico op herhaling door de dader. In zo'n geval moeten wij voorbereid zijn. Wij willen 24/24 bereikbaar zijn voor élk slachtoffer van seksueel geweld.”
Victim blaming
Sleurs wil ook nog enkele mythes over seksueel geweld ontkracht zien. Zo klopt het bijvoorbeeld niet dat een verkrachter per se iemand is die je vanuit de bosjes bespringt. "De meeste verkrachtingen gebeuren door mensen die je kent", weet ze. "Zo ontstaat vaak de reflex naar victim blaming: denk maar aan het overlijden van Steve Stevaert vorig jaar. Vier 'notabele' journalisten hebben daar het hele verhaal omgekeerd en met de vinger gewezen naar het slachtoffer. We moeten daar als maatschappij echt fel tegen optreden. Seksueel geweld begint met het niet-erkennen van de gelijkheid tussen mannen en vrouwen.”
"De meeste verkrachtingen gebeuren door mensen die je kent"
Ombudsdienst als verdienste?
Om nog even terug te keren naar academische kringen, stellen we ons serieuze vragen bij de expertise inzake seksueel geweld van een ombudsman aan de faculteit. Ook Sleurs is sceptisch. Een ombudsdienst moet er volgens Sleurs zijn, maar biedt volgens haar geen zorg. "De ombudsdienst is alleen een luisterend oor, als klachtenbank. Zonder daar pejoratief over te doen. Studenten zijn misschien ook sneller beschaamd om een ombudsman aan te spreken, omdat het ook kan dat die zelf aan de student lesgeeft. Voor sommige slachtoffers moet er een groter zorgkader zijn. Een aanranding schendt immers je persoonlijke integriteit. Misschien dat die drempel naar een ombudsman in de faculteit zelf dan inderdaad te groot is." Of er geen nood is aan een onafhankelijker orgaan buiten de universiteit? Sleurs twijfelt. “Op Vlaams niveau is er al een ombudsdienst die breder werkt, dus ook voor mensenrechten, maar de problematiek van seksueel geweld is veel te complex. Het centrum zal dat gebrek moeten opvangen. We gaan aan acute zorgverlening doen, en als het nodig is, doorsturen.”
Wie vragen over seksueel geweld heeft, kan terecht op de website www.seksueelgeweld.be of bel het nummer 106.
ANSER
ANSER staat voluit voor 'Academic Network for Sexual and Reproductive Health and Rights Policy' (voor de oplettende lezer, de afkorting klopt dus niet volledig).
Het doel van dit netwerk is onderzoek en maatschappelijke dienstverlening. Het netwerk wordt internationaal gedragen over 17 instellingen overal ter wereld en zal ook het beleid van de overheden proberen aan te scherpen. Coördinator van het project is prof. dr. Olivier Degomme. Hij is al directeur van ICRH (een iets bekendere afkorting voor International Centre for Reproductive Health). Daarnaast is hij onder meer werkzaam in Mozambique en Kenia.
Ook de studentenstem wordt niet vergeten. Laura De Rycke is voorzitter van de Summer School 'Reproductive Health & Rights', dat ook deel uitmaakt van BeMSA (Belgian Medical Student’ Association). Zij vervult in ANSER een concreet engagement en daar heeft ze haar goede redenen voor. "Aangezien het mensenrechten- en beleidsaspect van SRHR (Sexual and Reproductive Health and Rights) te weinig aan bod komt in onze geneeskundige opleiding, vonden wij het belangrijk om samen met studenten van de vier andere faculteiten binnen ANSER samen te zitten. De vele verschillende invalshoeken zorgen voor een diverse input. Op die manier kunnen we een uitdagend en gevarieerd programma samenstellen. Via onze Summer School willen we studenten de kans geven om kritisch na te denken over de toekomst omtrent SRHR. We kaarten onderwerpen aan zoals toegang tot abortus, Female Genitale Mutilation (FGM), genderidentiteit en –gelijkheid en seksualiteit bij adolescenten."
Wat te doen in geval van nood?
Je wordt wakker en er schieten pijnscheuten door je heen. Je arm lijkt in omvang verdubbeld te zijn. Werpt dat powerliften eindelijk zijn vruchten af? Bij nadere inspectie lijkt dit toch niet het geval te zijn. Het ziet er immers blauw, gezwollen en voornamelijk gekneusd uit. Net zoals enkele van je ribben. Wat is er gebeurd? Je probeert de voorbije nacht te reconstrueren. De smaak in je mond lijkt een mengeling van bloed en bessenjenever te zijn. Juist, je bent met Max en Simon naar die jeneveravond in de Porter gegaan. Je weet nog hoe je die knappe blonde griet aan de Plateau achterna riep. Het woord “TETTEEEEN” bleef weergalmen terwijl je van de berg naar beneden tjeesde, je haar in de wind. En toen was het stil. Op het gekraak van je spaken na. Of was dat je spaakbeen? Je herinnert je de kracht waarmee je kaak op het tramspoor smakte. Waar kan je terecht? In één van de vele ziekenhuizen met spoedafdeling die Gent kent. Een greep uit het aanbod is het AZ Maria Middelares, AZ Jan Palfijn en ons eigenste UZ Gent.
Met een grote zucht spoel je weer het toilet door, de derde keer al dit uur. Je friemelt met de wc-borstel de laatste brokjes overgeefsel weg en voelt alweer een nieuwe lading opkomen. Was die spaghetti, die nu toch al een halve week in je koelkast stond, toch niet meer goed? Je reukorgaan had nochtans geen enkele indicatie waargenomen. Of had Katrien niet gezegd dat de buikgriep ronddwaalde? De oorzaak van al deze ellende lijkt je niet duidelijk, net zoals je niet weet waar je hiermee terecht kan. Gelukkig staan de studentenartsen voor je klaar. Deze zijn te vinden in de Sint-Pietersnieuwstraat nr. 25. Van 17u – 19u zijn er trouwens elke dag vrije consultaties, voor andere momenten maak je best een afspraak via het studentenportaal.
Ken je het gevoel? De blok komt eraan en de zenuwen slaan toe. En telkens wanneer je je probeert te concentreren, lijkt het alsof er een klein mannetje rond crosst in je hoofd en het maakt je volledig tureluut. Weer een blokdag verloren, net alsof je er op overschot hebt … Of dat andere gevoel? Wanneer het een prachtige winterdag is en de zonnestralen moeiteloos door de wolken heen breken, maar die in jouw hoofd onvermurwbaar lijken. Donkerder dan ooit. Wie deze gevoelens zeker erkennen en je tips kunnen geven, zijn de studentenpsychologen. Dit zijn stuk voor stuk vriendelijke mensen die een praatje met jou willen slaan. Je kan je er ook inschrijvingen voor verschillende trainingen rond faalangst, onzekerheid, mindfulness, en zoveel meer. Een dikke meevaller trouwens: ’t is gratis voor studenten. Een afspraak kan gemaakt worden aan de balie in ‘t Ufo, Sint-Pietersnieuwstraat 33.
“Hé lekker dier, komt es allier, da’k er hem in zwier.” Iets te veel gezwierd misschien? Onveilig vrijen, ondertussen zouden we het al moeten weten, is een no go! Maar is het je in een hete of dronken bui ontgaan en voel je het wat later jeuken aan je jongeheer of jongedame? Je laten testen op een soa is dan altijd een goed idee. Voor jezelf en voor de komende bedpartners uiteraard! ‘t is geen taboe, ’t is immers wat het is en je moet ervan af. Voor dit probleempje kan je gerust langs bij de hiervoor besproken studentenartsen. Indien je een ‘quicky’ prefereert, kan je ook steeds bellen naar de veilig vrijenlijn via 078 15 15 15. Voor meer info kan je terecht op www.sensoa.be.
Reacties
(Geen onderwerp)
(Geen onderwerp)
Reactie toevoegen