Het is laat op de avond. Na een lange nacht heb je toch je bed bereikt. Nog nagenietend van de bruisende avond kruip je onder het warme donsdeken. Je sluit je ogen en ... je hoort een irritante piep.
Of het nu na een sportmatch is, een concert of een stevig uitstapje in de Overpoort: iedereen heeft wel eens last van een vervelend scherp geluid dat in je oren gonst. Meestal verdwijnt het even snel als het gekomen is. Je staat de volgende ochtend op en je leven gaat gewoon door. Maar soms gaat die piep niet meer weg. Het blijft dan voor een lange periode. In zo'n geval heb je last van chronische tinnitus, ook wel oorsuizen genoemd.
Zit het tussen je oren?
Als je tinnitus hebt, hoor je geluiden zonder dat er een geluidsbron in de buurt is. Ook wie perfect werkende oren heeft, krijgt soms met oorsuizen te maken. Neuronen geven voortdurend, gedurende enkele seconden, geluidsprikkels door. De geproduceerde geluiden worden echter overstemd door omgevingsgeluid. Je merkt het bijna niet op. Bij chronische tinnitus heb je een constant geluid in je oren. Sommigen merken het nauwelijks op, anderen ondervinden er heel veel hinder door in hun dagelijks leven.
"Het is alsof ik dan mijn focus niet of amper kan verleggen op andere dingen en dat is erg zwaar."
Bij jongeren is blootstelling aan (extreem) lawaai op lange of korte termijn de hoofdoorzaak van tinnitus. Wanneer je uitgaat, klimt het decibelniveau vaak tot voorbij de honderd. Je voelt de bassen door je lijf drummen en elk gitaarakkoord zindert nog minutenlang na. Dit kan echter schade aanrichten in de geluidsgevoelige cellen van het slakkenhuis. Dit is een spiraalvormig orgaan in je binnenoor dat geluidsgolven omzet naar elektrische signalen voor neurale verwerking. Gelukkig is dergelijke schade vaak niet permanent. Het irritante toontje verdwijnt in de meeste gevallen na enkele uren of dagen. Als je oren regelmatig veel lawaai te verduren krijgen, dan kan dat irritante geluid blijvend zijn. Maar liefst 20 % van de Vlaamse jongeren heeft last van permanente tinnitus.
Een negatieve spiraal
Tinnitus is bij iedereen anders. Het fantoomgeluid kan verschillende vormen aannemen: rinkelen, brommen, ruisen, fluiten, enzovoort. Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen subjectieve en objectieve tinnitus. In het eerste geval zijn de fantoomgeluiden niet meetbaar van buitenaf. De precieze oorzaak van de oorsuizen is dan moeilijk te achterhalen. Objectieve tinnitus hangt samen met een andere aandoening. Oorsuizen kunnen zorgen voor slaapproblemen, een overgevoeligheid aan geluid of gehoorverlies. Daarnaast eist het ook op emotioneel vlak een enorme tol.
Alexandra heeft al sinds haar veertiende last van tinnitus. Ze benadrukt hoe zwaar het was om te beseffen dat je voor de rest van je leven, elke dag opnieuw, hetzelfde geluid hoort: "Het was helemaal niet makkelijk, maar uiteindelijk leer je ermee leven."
"Ik denk dat er een soort schaamte is om oordoppen te dragen"
Hoe je ermee omgaat, is voor elke persoon anders. Alexandra kon raad vragen aan haar oorarts, die ook gehoorproblemen heeft. Daarnaast zocht ze ook steun via online fora, waar verschillende individuen met tinnitus ervaringen uitwisselden. "Die fora konden ook heel negatief zijn, omdat er op bepaalde momenten alleen slechte ervaringen met elkaar werden gedeeld en dan is het gevaarlijk om mee te gaan in die sombere gedachten." Ondertussen heeft ze al enkele jaren tinnitus en merkt ze dat het in haar geval verbonden is aan stress. Wanneer haar nek zich opspant door stress, heeft ze enorm veel moeite om het geluid te negeren. "Het is alsof ik dan mijn focus niet of amper kan verleggen op andere dingen en dat is erg zwaar."
Therapie als reddingsboei
Lynn Ongena, audioloog bij Lapperre Hoorcentrum, benadrukt dat er nog steeds geen oplossing bestaat om oorsuizen te stoppen. Wat wel bestaat, zijn specifieke therapieën. Tijdens de behandeling wordt de persoon geholpen om het geluid te doen neutraliseren. Het is namelijk zo dat door middel van relaxatie- en ademhalingsoefeningen er een bewustzijn over de oorsuizen kan gecreëerd worden, waardoor de persoon er minder paniekerig over is of er minder aandacht aan geeft. Op die manier wordt een vicieuze cirkel doorbroken en krijgt het suizen een plaats. De hersenen worden getraind er geen aandacht aan te geven, zodat het dagelijks leven draaglijker wordt voor de patiënt.
Bescherm jezelf
Tinnitus heeft een grote impact op het individu. Het dragen van oordoppen op het eindejaarsfeest of het volgend festival is dus zeker een must. Toch doet de meerderheid van de jongeren dat niet. "Ik denk dat er een soort schaamte is om oordoppen te dragen, alsof het 'niet cool' is om je oren te beschermen", zegt Alexandra. Daar is Ongena het ook mee eens. Volgens haar heerst er nog steeds een soort taboe rond dit thema, ondanks de grote sensibiliseringscampagnes die de Vlaamse Overheid in het verleden op poten zette. Het is al veel beter dan vroeger, maar we zijn er nog lang niet. Draag daarom die lelijke oordoppen, sta niet te dicht bij de drummende boxen en zet het geluid van je koptelefoon wat lager. Bescherm jezelf, zodat je erger kan voorkomen.
Heb je last van een piep in je oren die al dagen of weken aansleept? Neem dan contact op met je huisarts.
Reactie toevoegen