Droedelwoede

Je mag je diepste dagboekgeheimen dan nog zo goed achter slot, grendel, drie matrassen en een laag gewapend beton verborgen hebben, toch verraden je alledaagse 'openbare' handschrift en je onnozele krabbeltjes in de kantlijn van je cursus de donkerste uitwassen van je ziel aan al wie toevallig naast jou komt zitten tijdens je favoriete hoorcollege. Dit althans volgens de grafologie ofte schriftkunde, een pseudowetenschap die beweert dat het handschrift en de beeldtaal van een persoon verbonden zijn met zijn of haar onderbewustzijn. Vanaf de zeventiende eeuw (toen de kunst van het analyseren van 's mans karakter aan de hand van zijn handschrift voor het eerst voorgesteld werd door een zekere Camillo Baldi) tot de eerste helft van de twintigste eeuw, vormde de schriftkunde een populaire tool om mogelijke sollicitanten te screenen en in de ziel van misdadigers te kijken.

Het spreekt voor zich dat grafologie geleidelijk aan steeds controversiëler werd. Kunnen we uit iemands geschrift en/of tekeningen wel afleiden wat er in zijn of haar hoofd omgaat? De moderne wetenschap stelt alleszins dat er geen bewijs bestaat dat grafologische observaties zouden overeenstemmen met de werkelijke psyche van een persoon.

ZOT

Hoewel grafologie dus niet als volwaardige wetenschap beschouwd wordt, blijven sommigen wel beweren dat je tekeningen en handschrift iets over jezelf kunnen vertellen. Laten we de ‘droedels’ die je misschien wel dagelijks in de kantlijn van je cursusblok maakt als voorbeeld nemen. Verschillende vaak voorkomende tekeningetjes die vele mensen maken, zouden immers een onderliggende betekenis kunnen hebben. Enkele voorbeelden: streepjes, figuren en geometrische figuren geven aan dat je een goede planner en logische denker bent. Driehoeken en ladders zouden er ook op kunnen wijzen dat je hogerop wil geraken.

Wie vaak mooie gezichten droedelt, zou dan weer optimistisch en sociaal zijn, terwijl mensen die lelijke gezichten tekenen juist onzeker, sceptisch en mogelijk agressief zouden zijn. Sterren wijzen dan weer op hoop en optimisme en getekende ogen weerspiegelen de ziel van de tekenaar. En zo kunnen we nog wel even doorgaan. Achter elk schijnbaar onschuldig krabbeltje schuilt wel een of andere diepere betekenis. Hoog tijd om dat eens uit te proberen. Welke duistere geheimen zouden achter de ZOT-mannetjes van onze redactieleden schuilgaan?

Droedelvervalsing

Drie redactieleden en een kotgenoot zijn zo onbaatzuchtig om zich als vrijwillige proefpersonen aan te melden. Elk van hen vult een vragenlijstje in, waarin aan de hand van hun eigenschappen gepeild wordt naar de mate waarin ze chaotisch, gestructureerd of zelfzeker zijn. Daarnaast werd hun gevraagd om geheel anoniem enkele van hun eigen droedels door te sturen. Het invullen van de vragenlijstjes verliep probleemloos, het droedelen zelf bleek een grotere uitdaging. De proefpersonen droedelden zo goed als nooit. Sommige mensen letten nu eenmaal wel op in de les. Een van de proefpersonen liet haar buurvrouw vertellen wat ze moest tekenen, wat de resultaten niet honderd procent oprecht maakt, maar goed. Een pseudo-onderzoek voor een pseudowetenschap. De figuurtjes op haar blad bestonden vooral uit diertjes (een olifant, een hond en een vis), wat volgens de grafologie kan wijzen op ‘een gevoeligheid voor levende wezens’. Een olifant zou ook specifiek staan voor dominantie en kracht. Verder zouden deze mensen vrolijk en een tikje ondeugend zijn, wat bevestigd wordt door de bloemetjes, hartjes, gekke gezichtjes en het ZOT-mannetje die ze getekend had. De vrolijkheid van haar droedeltjes kan liggen aan het feit dat ze geholpen werd door vriendjes, wat dus dikke lol impliceert, maar dat zien we even door de vingers. Vindt deze persoon zichzelf ook grappig en sociaal? Toch wel: zij geeft zichzelf voor deze eigenschappen de score ‘redelijk’, een 4 op 5. Zaak bewezen, dus.

Vogeltjes en existentiële crisissen

Cirkels tonen een verlangen om tot een sociale groep te behoren

Een andere proefpersoon had last van ‘creatieve constipatie’ en kreeg geen enkele doodle uit haar pen. “Maar het zou depri shit zijn”, verzekert ze me. Gaat alles wel goed met haar? “Ja joh”, lacht ze het weg. “Het is bijna Halloween. Ik heb oogjes gekocht voor mijn spin.” Okay. Dit Facebook-gesprek zegt al meer dan duizend beelden zouden kunnen: de artistieke blokkade van deze proefpersoon is te wijten aan een diepe, onderliggende onbeslistheid. Zij kan niet voor zichzelf beslissen of zij nu bloemetjes of streepjes op haar blad neerzet. Zij zoekt naar de zin van het leven, maar geraakt er niet aan uit en komt zodoende volledig tot stilstand.

Aan elke droedel valt wel een onderliggende betekenis te koppelen

Over naar de volgende proefpersoon die haar droedels eerder kunstzinnig aanpakt. Bij haar zien we een zon die bestaat uit een abstracte cirkel met v-achtige vormen errond. Spiraalachtige cirkels wijzen volgens de grafologie op het verlangen om bij een groep te horen - wat bevestigd wordt in het testje: we hebben met een zeer sociale persoon te maken - en op een scherpe, nadenkende geest.

"Ik teken eigenlijk nooit" - alle proefpersonen

Bij onze laatste proefpersoon vallen de kubusjes op, aangezien mensen die onbewust driedimensionale figuren tekenen goed zouden zijn in het zien van verschillende kanten aan verhalen. Ook vallen er enkele veertjes en een vogeltje te bemerken. Hierover vind ik niet meteen een kant-en-klare verklaring, maar ik vermoed zelf dat het een uiting van verdoken vogelspotliefhebberij en een verlangen naar vrijheid symboliseert. Zo, wat mij betreft bewijzen deze voorbeeldjes toch wel de staalharde, onontkenbare, positivistische kracht van grafologie. Hoog tijd om er weer een volwaardige psychologische discipline van te maken, zeg ik u!

Driehoeken en ladders wijzen op ambitie