Als een vlieg in het web

Internetspionage als metafoor

Nooit eerder in de geschiedenis van de mensheid was het eenvoudiger om antwoorden op al je prangende vragen te krijgen via het wereldwijde web. Een web dat bovendien in verbinding staat met alle slimme apparaten die ons ten dienste staan. Maar tegen welke prijs?

Feliciaan De Palmenaer

We verkeren allemaal in de veronderstelling dat wij diegenen zijn die argeloos rondzweven en surfen op het web en gebruik maken van zijn vele gratis diensten. Maar wat als we niet enkel gebruikers zijn, maar ook gebruikt worden? Wat als we maar simpele vliegjes zijn in een gigantisch web en we elk moment gegrepen kunnen worden met het oog op onze persoonlijke informatie? Tegen deze constante bedreiging kan het vliegje slechts op één wapen rekenen: privacy-instellingen. Ironisch genoeg bieden de vele parasieten in het web doorgaans zelf deze bescherming aan. Vriendelijk, toch?

‘t Zijn allemaal parasieten, meneer

Zonder dat we het beseffen kruipen er kleine parasieten rond ons heen in het web waarop we ons begeven. Deze diensten camoufleren zich via hun vriendelijkheid en efficiënte beloftes, maar zijn er enkel op uit ons zo veel mogelijk informatie te ontfutselen. Slagen ze er niet in om voldoende informatie binnen te halen, dan is voor veel van deze parasieten het einde van het levenslicht snel in zicht.

Gevangen in het web

Dagelijks ontdekken we apparaten die informatie aan ons blijken te onttrekken. De ronde robotstofzuigers waarop je huisdieren graag een lift nemen? Die tekenen een grondplan van je huis uit terwijl je erop staat te kijken. Het fluffy kinderspeelgoed van je kleine neefje of nichtje? Het traceert hun doen en laten en zal nog voor Tante Peggy hun eerste woordjes horen. Of ze ook de kwaliteit van het babygebrabbel beoordelen, is nog onduidelijk.

Verder zijn er nog wetenschappers die berichten over verborgen afluisterapparatuur bij bepaalde types van smart-tv’s. Deze akelige onthulling legt een ongemakkelijke waarheid bloot over het intellectuele vermogen van een parasiet die zich manifesteert als het toekomstige grote avondvertier van de werkende mens. In 2015 was deze parasiterende elektronica al over een kwart van de Belgische gezinnen verspreid. De verwachtingen zijn dat de totale groei van het aantal smart-tv’s enkel nog zal toenemen, evenals de werkkracht van deze parasieten.

Een opvallende term die vaak opduikt in de vele onderzoeken naar deze sluwe diensten is ‘smart’. De informatiezuigende capaciteit is immers vaak gelinkt aan de intelligentie van de parasiet in kwestie. Het akelige is dat hoe meer de parasiet te weten komt over zijn omgeving, des te beter hij zich camoufleren kan door zijn onwetende gast-organisme meer efficiënte diensten op maat aan te bieden. Nog beter gecamoufleerd dan een kameleon, sluipen veel parasieten ons leven binnen. Deze superieure camouflage kan werkelijk als een vorm van intelligentie beschouwd worden.

Nog niet overtuigd dat het in je leven krioelt van deze parasitaire organismen? Ook aloude diensten zijn inmiddels geïnfecteerd geraakt en snakken naar informatie alsof (nee, omdat!) hun leven ervan afhangt. Grotere parasieten zoals grootwarenhuizen registreren nauwkeurig al je aankopen en je patroon doorheen het nauwkeurig opgestelde doolhof dat de winkelrekken vormen. Ontdek je er gratis wifi en verkeer je in de veronderstelling dat jij parasiteert op hun datanetwerk? Ze zouden bijna dom zijn je surfgedrag niet bij te houden. Maar elk parasitair gedrag is vergeven en vergeten wanneer je de week erna een kortingsbon ontvangt voor een product dat je in je kar had gelegd, maar na hevige twijfel toch weer in het rek had geplaatst. Of er plots een twee-kopen-één-gratis-actie voor het product dat je zag op een affiche in het station verschijnt. Zou het reclamebord je dan toch hebben zien staren?

Eén gelijkenis hebben al deze parasieten. Ze hebben allemaal hun wortels in het wereldwijde web.

Het parasitaire darmstelsel

Toegegeven, wie vindt parasieten met een aardig gedrag die je leven efficiënter maken nu niet aangenaam? En vergeet niet, je hoeft er niet eens voor te betalen! De beste parasieten teren op je zonder dat je ernaar hoeft te vragen. Je betaalt gewoon door te leven, en je te laten parasiteren. 

Een sterkte van de parasieten is dat ze er zelden alleen voor staan. Via hun tentakels in het wereldwijde web delen ze met elkaar verworven informatie.Via talloze datahandelaren, die verzamelpunten vormen van enorme hoeveelheden gecollecteerde data, verkopen parasieten hun vers opgezogen informatie aan de hoogste bieder. Je 'familieselfie' aan de Spaanse kust is plots niet zo onschuldig meer. De kans is groot dat je slimme telefoon zo vriendelijk was om de locatie van de selfie toe te voegen aan de metadata die bij de foto horen. Vrolijk in het zonnetje en trots op de blote bierbuik van je papa, plaats je de foto op alle kanalen die je personal brand tentoonstellen. Je uploadt de foto en ongevraagd starten ook de metadata een grote reis doorheen het grote onzichtbare web. Het fijnste aan de reis is dat de duur en bestemming onbekend zijn. Tussenstops bij meerdere datahandelaren zijn voorspelbaar, maar niets is zeker. Een eindbestemming, of een eigen inbreng over de reis van jóúw data is al helemaal wishful thinking. Jouw data reizen ook nooit alleen, of kunnen zich opsplitsen en verschillende wegen afleggen. Kopiëren, plakken, splitsen, aanpassen, samenvoegen... Er is geen transformatie die je selfie niet zal ondergaan om een zo passend mogelijk patroon te vinden in je leven.

Sciencefiction? Helaas niet. Applicaties gaande van grote social mediabedrijven tot de zaklamp-app op je gsm verzamelen, zonder dat je het weet, informatie over je doen en laten. Naast het verkrijgen van nauwkeurige gebruikersdata beginnen ze ook onmiddellijk advertenties te tonen en weten ze welke apps je geïnstalleerd hebt. Extreem nauwkeurige gebruikersgegevens zijn een goudmijn voor adverteerders en talloze studiebureaus die er achter je rug om graag grof geld voor geven.

Ik hoef geen onzichtbaarheidsmantel

Ervan uitgaande dat je maar een klein vliegje bent, omringd door veel andere interessante vliegjes in een gigantisch web; waarom zou jij er worden uitgepikt?

Your steps are watched!

Het is het verhaal van de bultrug en het krill. De parasieten zijn zodanig groot dat ze heel veel kleine vliegjes zoals jou tegelijk kunnen verwerken. Je locatie kunnen ze gebruiken om de pizzazaak om de hoek ervan te verwittigen dat je soms wel zin hebt in een midnight snack, hoewel je meestal naar de frituur twee straten verder gaat. De locatiedata vertellen verder ook het verhaal waar je recent mee naar de dokter ging. Als parasieten deze informatie koppelen aan je zoekopdracht over de morning-afterpil, is een conclusie niet veraf. Al dachten jullie met z’n tweetjes te zijn, talloze parasieten gluurden vol plezier mee. Al die kleine stukjes data, afkomstig uit alle hoeken van het web, worden gebundeld en verkocht door datahandelaren. Die proberen zo uit te zoeken wie je bent, wat je doet en wat je wil. Op deze verlangens spelen de parasieten dan vervolgens in door die informatie te verwerken in hun camouflage en doen ze zich voor als diensten die je het leven gemakkelijker kunnen maken.

Opgegeten en verteerd

Ook al kan je proberen om zoveel mogelijk parasieten van je af te schudden en je leefomgeving te saneren van de talloze tentakels naar het wijde web, het zal enkel de hoeveelheid data verminderen. Er bestaat geen wondermiddel tegen deze vele gevaren van het web. Iedereen in bezit van een simkaart, een fitnesstracker of zelfs maar een bankrekening, is al lang vergewikkeld in een persoonlijke cocon op het grote web. Hoe meer parasieten in je leven, hoe omvangrijker deze cocon. Internetbedrijfjes verlekkeren er zich om.

Je beste vriend is waarschijnlijk nu al een robot! Geef toe, tegen wie praat je het meest? Je vrienden of een blauwe reus? Facebook is je dierbaarste vriend. Elk verhaal kun je er kwijt, altijd een luisterend oor en hij vertelt je enkel iets over onderwerpen die je echt interesseren. Nog beter dan je andere vrienden weet deze blauwe reus op wie je stiekem toch een crush hebt, wanneer je exact verliefd werd en hoe dicht je bij een depressie bent. Welke de vele mogelijkheden zijn van die data, is deels nog onontgonnen gebied. Eén zekerheid is er: je staat samen met je diepste geheimen te koop.

Tien tips om je privacy te beschermen

1. Plak je camera en micro af. Post-its zijn voor amateurs, duct tape is the way to go. Twee lagen.

2. Maak een hoedje van foliepapier en zet het op je kop tijdens het surfen. Dat beschermt tegen de straling en aliens.

3. Voeg geen mensen toe die je niet kent.

4. Gebruik TOR om op het dark web te browsen. Dan kan je drugs en wapens kopen.

5. In geval van onzekerheid, trek de stekker uit.

6. Steek je gsm in de microgolf als je privégesprekken wilt voeren. Niet aanzetten uiteraard. Edward Snowden doet dat ook.

7. Niet vertrouwen als je computer zegt dat je hem niet mag afsluiten. Dat is een virus!

8. Vertrouw geen mooie meisjes uit je buurt. Ze willen geen seks met jou!

9. Incognitomodus beschermt enkel tegen je moeder.

10. It’s all fun and games until the CIA party van arrives.

0
Gemiddeld: 5 (1 stem)

Reactie toevoegen