Bezetting van het UFO: “De rector is een lafaard!”

Nadat de Raad van Bestuur besloot om het advies van de eigen Mensenrechtencommissie niet te volgen, kwam er veel kritiek en onbegrip van studenten en personeel. Rik Van de Walle had namelijk beloofd om het advies van die commissie te zullen opvolgen. Het advies was om, gezien de huidige context van onweerlegbare oorlogsmisdaden en grootschalige mensenrechtenschendingen, geen bilaterale samenwerkingen meer af te sluiten met Israëlische universiteiten. Een student die aanwezig was op de bezetting pikt de U-bocht van Van de Walle en de Raad van Bestuur niet. “De rector is een lafaard! Hij heeft al meerdere keren bewezen dat hij zich niet aan zijn woord kan houden.”

Niet in onze naam

Van New York tot India, overal ter wereld protesteren studenten tegen het Israëlische geweld tegenover Palestijnse burgers. Sinds de Israëlische invasie van Gaza in oktober 2023 voeren ook studenten en personeel van de UGent pro-Palestijnse acties. Comac heeft al protesten georganiseerd en diende een petitie in met 2000 handtekeningen. Of die de rector bereikt heeft, is onduidelijk. Ook Ghent Students for Palestine organiseert elke maandag sit-ins voor studenten en personeel in het UFO-gebouw.

Tijdens de bezetting worden allerlei activiteiten georganiseerd, van een filmavond en workshops tot een panelgesprek

Op vrijdag 3 mei organiseerde Ghent Students for Palestine samen met End Fossil Ghent een stil, vreedzaam protest in het UFO, net voor een vergadering van de Raad van Bestuur. Er waren meer dan honderd protesterende studenten aanwezig. Die hadden schoenen op de vloer gelegd om de slachtoffers van de Israëlische invasie in Gaza en de klimaatcrisis te symboliseren. De rector liep koeltjes voorbij. De Raad van Bestuur ging vrijdag niet in op hun eisen. Daarom bezetten de actievoerders van maandag tot woensdag met ruim 130 mensen het UFO. Tijdens de bezetting worden allerlei activiteiten georganiseerd, van een filmavond en workshops tot een panelgesprek.

Ook ongeveer 25 professoren, onder leiding van Koen Bogaert (verbonden aan de vakgroep Conflict- en Ontwikkelingsstudies), steunen de bezetters en veroordelen de beslissing van de rector en de Raad van Bestuur in een open brief. Die raad legde het advies van de eigen Mensenrechtencommissie naast zich neer. "Daarom wensen we ons te distantiëren van de Raad van Bestuur en de rector die financiële belangen en politieke overwegingen laten primeren boven mensenrechten", luidt de brief.

Wat zijn de eisen van de protestvoerders?

De organisaties willen dat de UGent twee actieplannen publiceert. Eén daarvan moet ervoor zorgen dat de universiteit haar duurzaamheidsdoelen tegen 2030 bereikt heeft. Er bestaat al een plan om de CO2-uitstoot tegen 2030 te verminderen, maar de actievoerders zijn bang dat er te weinig wordt gedaan om dit doel te verwezenlijken. Ook moet de UGent volgens hen de antisociale maatregelen van het laatste jaar, zoals het gedaalde veggie aanbod in de restaurants en de besparingen in de Homes, terugschroeven. In het tweede plan moet de UGent op termijn alle banden met Israëlische instituten verbreken.

"Als alle Vlaamse rectoren zich zouden verenigen en zeggen dat ze dit niet meer willen, dan hebben ze wel macht."

De academische banden met Israël zijn te situeren in een multilaterale, Europese context, waarbij de UGent en Israëlische instellingen meedoen aan dezelfde onderzoeksprojecten, gefinancierd door Europa. Die projecten vroegtijdig stopzetten in een academische boycot betekent dat de universiteit contractbreuk pleegt. Een volledige academische boycot is dus niet eenvoudig voor de UGent. Siska (een van de protestvoerders) reageert: "Een universiteit bekleedt een belangrijke maatschappelijke positie. Als alle Vlaamse rectoren zich zouden verenigen en zeggen dat ze dit (academische banden met Israël, red.) niet meer willen, dan hebben ze wel macht." België is momenteel ook Europees voorzitter, haalt ze aan. Via die weg kunnen de Belgische universiteiten nadenken over de plaats van Israël in die Europese associatieakkoorden. "Waarom zit Israël überhaupt in die akkoorden, als ze zulke mensenrechtenschendingen plegen?" In een vorige editie legde Schamper al uit wat de UGentse banden met Israël precies zijn.

De demonstranten eisen ook dat de universiteit transparant is en duidelijk communiceert over haar beslissingen naar de buitenwereld toe. Nu is er nergens een duidelijke lijst te vinden van de banden tussen de UGent en instellingen in Israël of van de vooruitgang in het duurzaamheidsbeleid. Tot slot wil de woordvoerster benadrukken dat de coalitie Ghent Students for Palestine en End Fossil Ghent politiek neutraal is. Ze zijn geen communisten, zoals sommige twittertrollen beweerden.

De twee organisaties werken samen omdat ze vinden dat hun onderwerpen onderbelicht worden door de rector en raad van bestuur die "financiële belangen en politieke overwegingen laten primeren op mensenrechten". Ze halen ook de link aan tussen de culturele en ecologische vernietiging van Palestina door de Israëlische kolonisatie.

Verdere verloop van de acties

In tegenstelling tot de protesten in de VS staat de einddatum van de Gentse bezetting vast (tot woensdag 8 mei), volgens bezetter Siska is dat omdat zowel de universiteit als de actievoerders een duidelijk timeframe willen geven en de veiligheid willen garanderen. Ze waarschuwt wel dat er nog acties zullen komen als de universiteit hun eisen niet inwilligt. Alles verloopt rustig en er zijn stewards die de veiligheid moeten garanderen. Taferelen zoals in de VS, waar de politie de studenten hard aanpakt, zitten er hier dus niet aan te komen.

De reactie van de rector op de open brief herhaalde eerdere standpunten. De rector en persdienst gingen vooralsnog niet in op de vragen van Schamper.