"Waar stem je nu echt op, als je op de PVV stemt?"

Koplopers in de verkiezingen zijn de liberale huidig minister-president Mark Rutte (VVD) en de populistische Geert Wilders (PVV). Voor verkoper Paul Peters is het duidelijk: “Tijdens de aankomende verkiezing ga ik stemmen op Forum voor Democratie van Thierry Baudet, hiervoor heb ik altijd op de PVV gestemd. Een groot aantal partijen zijn voor de overdracht van meer bevoegdheden naar de Europese Unie. Deze zijn in woord en daad voor de verdringing van de autochtone Nederlanders op de banen- en woningmarkt. Dat steekt bij heel veel mensen.”

Chelsea Driegen, vanaf volgend jaar student Psychologie, blijft de huidig minister-president steunen. “In deze verkiezingschaos is het moeilijk overzicht te houden waar partijen nu echt voor staan. In kern sta ik voor het liberalisme en stem daarom op de VVD. Ze staan voor de vrijheid van het individu, tegen een enorme bureaucratie, voor meer geld naar defensie en strengere straffen, maar ook meer hulp voor mensen die een waardig einde aan hun leven willen maken. Dat zijn voor mij punten waar ik achter sta.” Maar niet iedereen is het hiermee eens: “Op de VVD zou ik nooit stemmen,” vertelt Casper Thalen, student Econometrie aan de Rijksuniversiteit Groningen. “Ze geloven zo hard in de vrije markt, dat de zorg eronder lijdt. Dan heb je mijn stem niet meer."

Een strijd op links

New kid on the block, Jesse Klaver (GroenLinks) wordt gezien als leider op links. “Waarschijnlijk zal ik op GroenLinks of D66 stemmen,” vertelt Ezra de Bie, student Psychologie aan de Universiteit van Amsterdam. “Op basis van hun punten over onderwijs, zorg en cultuur.” De midden-linkse partij D66 is populair onder studenten, Casper: “Voor mij zijn hun standpunten rond klimaat en onderwijs van belang en dus kan de partij mijn steun verwachten.”

Maar niet alle partijen op links doen het goed: de PvdA staat een nederlaag te wachten. Martijn, rechtenstudent aan de UGent: “Ik stem op de PvdA voor hun inclusieve beleid op cultureel gebied en hun nadruk op een verbod op discriminatie. Dat het niet goed gaat met de partij ligt volgens mij aan het feit dat lijsttrekker, Lodewijk Asscher, zich nog te weinig heeft bewezen als politicus en daarom de mensen ook niet aanspreekt. Verder was het beleid van de partij de afgelopen jaren niet echt populair onder het linkse publiek, extra opvallend aangezien de partij in de regering heeft gezeten.”

The real new kids on the block

Het gaat deze verkiezingen niet enkel over de partijen met de meeste zetels. In december leek het er op dat er een recordaantal van eenentachtig partijen mee zouden doen aan de verkiezingen. Achttien nieuwe partijen telde het register, op de valreep bleven er toch maar achtentwintig partijen over. Een paar van deze partijen vallen enkel door de naam al op. Zo ook de partij die van hun belangrijkste standpunt meteen hun naam gemaakt hebben, de partij JEZUS LEEFT - u hoort het uit te schreeuwen in uw hoofd.

Opvallend verder is de de partij voor de Niet Stemmers (sic). Aangezien de Nederlanders geen stemplicht kennen, blijft een deel thuis met de verkiezingen. Om ook deze mensen een stem te geven in het parlement is de partij in het leven geroepen. Hun standpunt? Ze zullen nooit stemmen in parlement. Geen concessies en geen akkoorden. Logischerwijs heeft de partij geen standpunten omtrent heersende maatschappelijke discussiepunten.

Achter de schermen

Een andere partij die geen extra uitleg verschaft bij hun standpunten: de PVV van Wilders. Het gaat vaak - te vaak?- over deze partij. In het begin niet serieus genomen, maar nu een serieuze kandidaat voor minister-president. Een gelijkaardig verhaal over een leider met een opvallende voorkeur voor blond getoupeerd haar komt in gedachte. Niettemin blijft het een probleem dat degene die een grote kans maakt om Nederland te leiden, geen duidelijkheid verschaft bij zijn eigen partijprogramma. Een programma dat welgeteld een A4'tje telt.

“Ik vind het belachelijk,” vertelt Ezra. “Als je als politicus niet in staat bent om met de anderen te debatteren, komt het op mij over alsof je of geen goede argumenten hebt voor je standpunten en je niet bereid bent verantwoording af te leggen.”

“Er is een verschil tussen standpunten en een programma,” volgens Paul. “De PVV heeft wel standpunten maar geen echt programma. Aan de ene kant zijn programmapunten maar een wassen neus. Want na een eventuele coalitievorming moet er veel water bij de wijn worden gedaan waardoor er een gevoel van kiezersbedrog kan ontstaan. Aan de andere kant willen mensen wel graag weten wat de uitvoering van de standpunten precies gaat inhouden.”

Chelsea: “Mensen moeten zelf weten waarop ze stemmen, maar waar stem je nu echt op als je op de PVV stemt?”