"Jacobin is zoals een lifestylemagazine"

Interview met Bhaskar Sunkara

Een segment van ons lezerspubliek is de mening toegedaan dat Schamper een megalinks vodje is. Dat zijn we slechts als het ons uitkomt, bijvoorbeeld om ons voor interviews te verantwoorden met Bhaskar Sunkara, hoofdredacteur van het écht megalinkse Jacobin, het grootste socialistische magazine van de Verenigde Staten.

“Ik denk dat linksgezinde mensen vaak de neiging hebben om shortcuts op te zoeken, maar veel van het eigenlijke werk is traag en niet glamoureus.” Jacobin schijnt nochtans niet veel last te hebben gehad van Bhaskar Sunkara’s visie op de stichting van een socialistische beweging. Sunkara startte het magazine zes jaar geleden, op zijn eenentwintigste, maar intussen is het uitgegroeid tot het grootste socialistische magazine van de Verenigde Staten. “Het idee was dat wanneer we linkse ideeën zouden omzetten in iets objectiefs en reëels over de wereld, die ideeën een publiek van honderdduizenden of zelfs miljoenen zouden kunnen bereiken. Tegelijkertijd wilden we ook een zekere orthodoxie in de socialistische beweging verdedigen. We geloven in het belang van klassenorganisatie, terwijl links daar tegenwoordig vaak sceptisch tegenover staat.”

Sunkara wil de Verenigde Staten niet afschrijven als een land waar klassenanalyse weinig voedingsbodem heeft. “Als je denkt aan de leiders van de burgerrechtenbeweging in de jaren 60, zagen deze mensen vaak de hiërarchische klassenverdeling in, zelfs terwijl ze voor burgerrechten streden. Martin Luther King werd neergeschoten toen hij in Memphis een staking organiseerde, hoewel hij interraciale, werkgerelateerde samenwerkingsverbanden had opgezet. De grootste nalatenschap van Amerikaans racisme was het blokkeren van zwarten aan de bodem van de sociale ladder. Het was voor alle arbeiders dan ook heel moeilijk om omhoog te klimmen. Als je racisme serieus wil aanpakken, moet je dus over klasse praten. En van zodra je het over klasse hebt, is het volgens mij vrij gemakkelijk om seksisme en racisme robust aan te pakken. Ik kan mij niet inbeelden hoe een serieus antiracisme eruit zou zien als het geen herverdeling inhield. En als je praat over herverdeling, praat je over klasse.”

Sunkara ziet zichzelf als een democraat. “Ik vertrek vanuit een normatieve kritiek op het kapitalisme. Mijn visie is een puur waardeoordeel, en heeft volgens mij geen wetenschappelijke basis. Dat is een socialistische verwaandheid die altijd verkeerd is geweest: het idee dat ze de natuurwetten van de maatschappij hebben ontdekt. Ikzelf geloof in een maatschappij met zo weinig mogelijk uitbuiting en hiërarchie als doel. Maar de meeste mensen denken als volgt: ik ben tegen extreme vormen van uitbuiting en hiërarchie, maar binnen de kapitalistische maatschappij is dit voor een deel gerechtvaardigd als het nationale rijkdom oplevert. Zij stellen het systeem niet in vraag.” Om ooit een socialistische VS mee te maken, moet dit denken veranderen. “De VS is klaar voor socialisme wanneer er een groep van politiek bewuste mensen is die hierin gelooft, en als er genoeg sociale krachten zijn om zo’n transformatie teweeg te brengen. Als we ware democraten zijn, moeten we de mogelijkheid open laten dat dit eventueel nooit het geval zal zijn.” Het lijkt voor Sunkara alvast een moeilijke opgave. Een specifieke tijdsduur kan hij er dan ook niet op plakken. Zijn doel is echter duidelijk: “Mijn taak is veel makkelijker. Ik wil een oppositiebeweging op de kaart zetten. De laatste vijf tot tien jaar hebben we enorme vooruitgang geboekt. De meest populaire politicus in de VS is iemand die zichzelf een socialist noemt. Ook wijzen polls uit dat een groot deel van de jeugd socialisme verkiest.”

Productiefactoren

Sunkara ziet Jacobin als een eerder toevallig mediaproject. “We hebben per toeval vaardigheden ontwikkeld om vrij goed uitgewerkte publicaties te produceren, maar het hoofddoel blijven de politiek en de ideeën die erachter schuilgaan.” Hij is er nochtans van overtuigd dat politieke overtuigingen de inhoud niet hoeven te overweldigen. “Bij Jacobin proberen we intellectueel eerlijk te zijn. Dat wil zeggen dat we de wereld bekijken zoals hij is en denkers en mensen in hun eigen termen proberen te begrijpen. Als we over Donald Trump schrijven, doen we dat niet op basis van morele veroordeling, maar proberen we helder en analytisch te onderzoeken waar hij vandaan komt of wat zijn sociale basis is. Op die manier hebben we intellectuele geloofwaardigheid en kunnen we in andere bladen geciteerd worden. Mocht er ergens een linkse partij aan de macht komen, denk ik dat we met onze achtergrond in staat zouden zijn om die koel te bekijken en niet gewoon propaganda te leveren. Met andere woorden: we staan zeer kritisch tegenover de Cubaanse regering.” De andere sterkte van Jacobin is volgens Sunkara de internationale focus. “We schrijven niet: 'Dit zijn de lessen waar we hier in de VS uit kunnen leren'. We schrijven het daarentegen op zo'n manier dat mensen in die landen het ook kunnen lezen. Iedere andere publicatie in de VS moet zich afvragen wat relevant is voor Amerikaanse lezers.”

"We staan zeer kritisch tegenover de Cubaanse regering"

Jacobin aanvaardt meestal artikels van academici. “Daarna herschrijven we die opnieuw en opnieuw, puur stilistisch. Dat hebben we sinds het begin gedaan, maar nu doen we het op een veel hoger volume, misschien 1500 stukken per jaar.” Sunkara beschrijft het model achter Jacobins snelle groei dan ook simpelweg als alles efficiënter doen. “We publiceren zoveel stukken als mogelijk, en van een zo hoog mogelijke kwaliteit. In essentie 80% goed. Geen 100%, want die extra 20% vraagt dubbel zoveel tijd. Online ontwikkelen we dan een massabasis, laat ons zeggen een miljoen mensen, en 2 à 3% daarvan abonneert zich dan op de gedrukte editie, die dan voldoende geld oplevert om alles overeind te houden. Het doel is om zoveel mogelijk lezers aan te trekken, en het is eigenlijk een soort wisselwerking: de onlineversie is onhoudbaar zonder de gedrukte en omgekeerd. ”

 

Vrijetijdsmarxisme

Over mensen die reageren op sociale media, trekt Sunkara zich niet al te veel aan. “We bereiken zoveel mensen dat het moeilijk is om een oordeel te vellen over onze lezers. Ik denk dat de gemiddelde lezer op een artikel klikt, het leest, en verder gaat met z’n dag, omdat hij of zij het te druk heeft. Een heel specifieke soort lezer heeft daarentegen de tijd om erop te reageren. Door sociale media zijn de artikels verstrooid. Ieder artikel bereikt een ander publiek.” Het gaat dus minder over een harde kern van lezers, en meer over de vraag of een bepaald onderwerp de lezer aanspreekt, zelfs als deze niet weet waar Jacobin voor staat. Deze fragmentatie is in alle vormen van media aanwezig. “Daarom is het belangrijk dat elk artikel dubbel gelezen kan worden. De ene kan het lezen als de visie van de media op sociale hervorming, dus eerder sociaaldemocratisch. De ander kan de diepere subtekst lezen, zijnde een meer radicale visie, die van socialistische transformatie. Op lange termijn willen we wel dat mensen een ander beeld krijgen van een ander soort maatschappij, door de dagelijkse onrechtvaardigheden te verbinden met het diepere defect van de democratie en de inherente eigenschap van een kapitalistische maatschappij om vrijheid te beperken.”

“Ik zeg niet dat kapitalisme overwonnen moet worden”, zegt Sunkara. (We voelen ons bedrogen. Hoe gaan we nu onze eigen Marxist Meme van hem kunnen maken?) “Echter, onze dagelijkse praktijk moedigt mensen wel aan om het systeem te hervormen.” (Opluchting.) “Het zou kunnen dat we dan dezelfde weg afleggen die de Europese sociale democratie heeft genomen. Ik denk dat we dit wel kunnen vermijden, maar dat is natuurlijk volledig subjectief. Deze uitweg bestaat uit het oprichten van politieke organisaties en het zorgen voor bewustzijn. Als ons enige doel erin zou bestaan om sociale hervorming te bereiken, zouden we eindigen als Sisyfus.”

“Om aan de macht te komen, maakten socialisten van geweld te vaak een fetisj. De meeste nationale bevrijdingsbewegingen zijn aan de macht gekomen door geweld, en weinigen waren achteraf in staat om een democratisch systeem op te bouwen. Once you pick up the gun, you kill democracy.” Over hoe het dan wel moet, stelt Sunkara het volgende voor: “Mijn visie op sociale verandering ligt dichter bij een linkse sociaaldemocratische visie, waar je sociale democratie tot het uiterste drijft, om daarna nog een stapje verder te gaan en eigendom en controle over investeringen te eisen. Op dat punt zou je weerstand krijgen van het kapitalisme, maar dat hoeft niet per se tot geweld te leiden. Hoe stabieler een systeem, hoe gemakkelijker de transitie.”

“Once you pick up the gun, you kill democracy”

Clickbaitcommunisme

Sunkara denkt daarom niet dat de hedendaagse journalistiek in een crisis verkeert. “Nieuws zal gewoon moeten uitzoeken hoe het zich aan veranderende omstandigheden kan aanpassen. Kranten als de New York Times leveren schitterend werk, door video’s toe te voegen en zo. De kwaliteiten zijn nog steeds dezelfde als ervoor. Als sociale media en andere zaken aanzetten tot verschillend gedrag, doen ze ook veel goeds voor de traditionele media. Mensen zeggen altijd dat het Facebookalgoritme te veel controle heeft over whatever, maar dat algoritme laat journalistieke media juist toe om miljoenen mensen te bereiken die hun materiaal anders niet gelezen hadden. Wat magazines betreft, is de situatie juist heel gezond.”

Sunkara denkt dan ook niet dat de traditionele media veel te leren hebben van het snelle succes van Jacobin. “Wij kunnen juist iets van hen leren. Het klinkt niet heel marxistisch, maar ik denk dat we vorm van inhoud kunnen scheiden. Voor onze illustraties vragen we dezelfde mensen als de New York Times en andere grote bladen. Er bestaat niet zoiets als linkse of rechtse kunst, er is gewoon goed en slecht design. En als je enkel naar de vorm van Jacobin kijkt, is het enige dat we hebben kunnen doen een heel succesvolle nichepublicatie produceren, die erin geslaagd is een deel van de markt te domineren die toevallig aan het groeien is. Traditionele publicaties weten al hoe ze dat moeten doen, hoe ze een spin-off moeten produceren zoals een lifestylemagazine.”

"Fenomenen zoals clickbait hoeven niet per se problematisch te zijn"

Fenomenen als clickbait hoeven ook niet per se problematisch te zijn. “Engagement uitlokken is op zich niet noodzakelijk  slecht, het is zelfs een deugd. Het probleem met clickbait is dat de titel vaak niet overeenkomt met de eigenlijke inhoud, maar zo lang die wel overeenkomt, denk ik niet dat er iets mis mee is. Wij bij Jacobin kiezen meer gesofisticeerde titels, deels omdat dat onze brand is. Als we achter de goedkopere clicks aangaan, kunnen we onze brand verminderen totdat het zelfvernietigend wordt.”

“Natuurlijk is er het probleem dat er een echo chamber aan het ontwikkelen is aan zowel de linker- als de rechtzijde, maar dat is meer verbonden aan intense politieke polarisatie. Tijdens de negentiende eeuw was de Amerikaanse pers trouwens veel duidelijker partijgebonden, dus misschien is het gewoon een terugkeer naar de norm. Kijk ook naar het Verenigd Koninkrijk: de pers is daar op een heel giftige manier gepolariseerd, maar dat heeft de Britse democratie niet ondermijnd. De Britse democratie is niet minder gezond dan die in de Verenigde Staten.”

“Misschien, en ik weet dat dit niet heel socialistisch klinkt, zitten we qua media in een periode van reorganisatie en zal de markt zaken tot op bepaalde hoogte oplossen.”

Gemiddeld: 5 (1 stem)

Reactie toevoegen