Geblaf, sigarettenrook, een stel joden en de geur van gebakken eieren in een smal gangetje. De totaalervaring van ‘Het Proces’ begon nog voor we plaatsnamen. Ook de zaal zelf was wat ongewoon: in het midden een krakkemikkig bed, waar hoofdpersonage Josef K. elk moment zou wakker worden. Aan de overkant de andere helft van het publiek, die ons steeds bewust zou maken van onze rol als toeschouwer. Meta all the way. In deze setting ging het ‘proces’ van een doorsnee man die gearresteerd wordt en begot niet weet waarom van start. Al gauw bleek dat ons slaaptekort ons hier niet zou overvallen. Dat deed het kwijlende monster daarentegen wel, toen hij opeens van áchter het publiek opdook. Goed voor een paranoïde psychose. Alsof het zinkende plafond ons nog niet genoeg angst aanjoeg. Soms verliep de interactie onschuldiger: de hilarische hospita Grubach deelde ook vers gezette koffie uit aan haar publiek. De vierde wand werd dus nog eens gebroken, met een zowel rustgevend als vervreemdend effect tot gevolg. Je moest Kafka’s oeuvre niet eens kennen om mee de nachtmerrie van het onbegrip te vieren. Toch was er duidelijk nagedacht over herkenning. Zo gaf de grime heel goed de stemming van bepaalde typetjes weer; rood voor de kolonel met een alcoholprobleem, asgrijs voor de dolgedraaide secretaresse, wit voor de dreiging van het onbekende. En Josef K. zag maar bleekskes te midden van alle chaos die hem in het stuk overkwam. Kortom, Abattoir Fermé is erin geslaagd om een donker werk verteerbaar te maken, met veel slapstick en absurde elementen, maar vooral ook zalig in al haar walgelijkheid.
Reactie toevoegen