Kerst: niet overal kerst

In tijden van naar jenever stinkende kerstmarkten, kitscherige kerstverlichting en verlepte kerstbomen, kunnen we al snel vergeten dat niet iedereen Kerstmis viert. Een overzicht van kerst in andere culturen, zodat je toch niet compleet wereldvreemd bent tijdens deze feestdagen.

 

KWANZ-WASDA-A

 

Kwanzaa is een week lange viering - klinkt alvast toffer dan die ene dag die wij krijgen - die voornamelijk gevierd wordt in de Verenigde Staten door Afro-Amerikanen, maar ook door Afrikaanse gemeenschappen in landen die deel uitmaken van Afrikaanse diaspora - plaatsen waar grootschalige migratie van Afrikanen heeft plaatsgevonden, zoals Brazilië, Frankrijk, Spanje en het Verenigd Koninkrijk. De viering van Kwanzaa vindt plaats van 26 december tot 1 januari, en is specifiek gericht op de verering van het Afrikaanse erfgoed. De naam Kwanzaa stamt af van Swahili zin ‘matunda ya kwanza’, wat ‘fruit van de eerst oogst’ betekent. Het werd voor het eerst gevierd in 1966 door Maulana Karenga, specifiek omdat er geen algemene Afrikaanse feestdag bestond. In de jaren 60 leefde de zwart-nationalistische beweging namelijk sterk.

Kwanzaa is erop gericht om de zeven principes van het Afrikaanse erfgoed te belichten. Eenheid, zelfdeterminatie, collectief werk en verantwoordelijkheid, coöperatieve economie, doelstelling, creativiteit en geloof zijn deze kernwaarden. Het centraal symbool van de Kwanzaa-viering is de kandelaar met zeven kaarsen: drie rode, een zwarte en drie groene. Deze staan ieder voor een van de zeven principes. Het is ook gebruikelijk om te kleden in traditionele Afrikaanse kledij, zoals kente (kleurrijke stof) en kaftans voor vrouwen. Het gebeurt ook vaak dat Afrikaanse families die kerst wel vieren bepaalde elementen van Kwanzaa zullen incorporeren in hun kerstviering.

 

CHANOE-ZITDA?

 

Chanoeka is beter bekend bij de kerstvierende bevolking. Dit joods feest duurt acht dagen - nog een dag meer, ik wil geen clichés over hebzucht bevestigen - en staat ook bekend als het feest van de lichtjes. Het woord ‘Chanoeka’ betekent ‘inwijding’ in het Hebreeuws. Hoewel de meeste joodse feesten hun oorsprong vinden in de Tenach, komt dit feest uit de apocriefe boeken van de Maccabeeën. Klinkt heidens als je het mij vraagt. Het is de viering van het Chanoekawonder. Iets met kruiken die magisch gevuld worden, waarschijnlijk iets met alcohol te maken, of was het nu olie? Soit, alleszins iets mirakelig waar we waarschijnlijk een les uit moeten leren, zoals die keer toen Jezus over water liep. Metaforen, parabels, dat soort dingen die je wel opgevangen hebt uit de godsdienstles wanneer je even stopte met roddelen over Rebecca.

Het belangrijkste gebruik van Chanoeka is het aansteken van de lichtjes. De kandelaar, de chanoekia, heeft plaats voor negen kaarsen (eerst een dag extra, dan twee kaarsen extra, echte size queens, die joden). De middelste kaars wordt iedere dag van het feest aangestoken, gepaard met standaardrituelen. Uiteraard gaat een goed feest ook gepaard met lekker (?) eten. Latkes, een soort aardappelpannenkoeken (klinkt overheerlijk, ja, echt waar, het smaakt me, bedankt) en soefganiot, met jam gevulde Berlijnse bollen, mogen niet ontbreken op het feest. Vooral omdat beide gerechten gebakken worden in olie, wat verwijst naar een of ander mirakel. In vele Belgische en Nederlandse gezinnen wordt Chanoeka gevierd in plaats van Sinterklaas, en worden op die dag al cadeaus uitgewisseld. Dit heeft geleid tot de verbastaarding Chanoeklaas. Serieus, Belgie en Nederland? Wat een kutwoord. Get your shit together.

0
Gemiddeld: 1 (1 stem)

Reactie toevoegen