Piraten tegen establishment

Internationaal

Altijd geweten dat er nog een restje viking in het DNA van die Ijslanders zat. De piratenpartij is de derde grootste geworden in Ijsland. Toch is dat resultaat minder dan in eerder aangekondigde peilingen. Is IJsland dan toch minder revolutionair dan gehoopt?  

Afsögn takk! 

Met spanning werd er uitgekeken naar de verkiezingen op de laatste zaterdag van oktober. Piratár zou immers de grootste partij kunnen worden en het hele traditionele politieke scala van Ijsland wegvegen. Voor een gidsland voor vele Europese landen kan dat wel tellen. Toch werd de verwachte 22,6% naar beneden gehaald tot 'slechts' 14,5%. Hoe is het zover kunnen komen?   

We horen het steeds vaker: IJsland heeft een zeer hoge levensstandaard, de beste gender equality, weinig werkloosheid … En toch tekent zich op het land van gletsjers en vulkanen ook een donkere schaduwzijde af: haar politiek en diens invloed in de bankenwereld. De afgelopen jaren kende Ijsland namelijk heel wat financiële malaise - zoals in 2008 - en corruptieschandalen rond de Panama Papers, waardoor premier Sigmundur David Gunnlaugsson zelfs moest aftreden. Iedereen herinnert zich het filmpje wel van Gunnlaugson die - alles ontkennend - de journalist heel onbeholpen buitenbonjourde. Dat naast de minister ook een groot deel van het kabinet bij de Panama Papers betrokken was, werd door de buitenlandse media minder in de aandacht gebracht. De woede van het IJslandse volk kolkte tot nooit geziene hoogte. De IJslanders gingen massaal de straat op tegen de corruptie. 

"De woede van het IJslandse volk kolkte tot nooit geziene hoogte." 

Piratár

In tegenstelling tot in heel wat Europese landen werden de Ijslandse banken zeer streng ter verantwoording opgeroepen. Uit de naweeën van die hervormingen kristalliseerden zich protesten als tegenreactie. In 2012 richtten internetactivisten, waaronder Smári McCarthy, Piratár op. Een belangrijk wapenfeit van de piraten bestond in het voorstel om Edward Snowden asiel te verlenen.

Volgens experts is een stem voor de piraten vooral een stem tegen het establishment. De partij heeft als voornaamste partijpunten vrije toegang tot informatie, minder centrale macht voor de overheid, het recht op eigen privacy, en de absolute bescherming van vrije meningsuiting. Het Social Science Research van de Universiteit van Ijsland voorspelde in de laatste week voor de verkiezingen dat Piratár maar liefst 22,6% van de stemmen zou halen. Dat bleek nu toch ferm overdreven te zijn. De centrumrechtse Onafhankelijkheidspartij blijft met 30% de grootste, gevolgd door de Groenen met 16,2%. 

"De peilingen bleken ferm overdreven te zijn."

De Bernie Sanders van Ijsland

Qua oriëntering is het moeilijk Piratár op een politieke links-rechtsschaal te zetten, daar ze stemmen kapen van zowat alle traditionele partijen die genoeg hebben van 'het' systeem. Wie interviews van hen leest, krijgt vooral een linkse, soms anarchistische indruk. Dat laatste is een kolfje naar de hand van de tegenstanders dat vaak gebruikt wordt om de piratenpartij te marginaliseren. Daarnaast lijkt ook hun machtsstructuur op losse schroeven te staan: zo is er bijvoorbeeld geen vastbenoemde voorzitter, omdat de organisatie zo weinig mogelijk hiërarchie wil. Degene die het meest spreekt in de media en de rol deels claimt is Birgitta Jónsdóttir. Zij is zeker geen typische politica. Naast dichteres was ze ook de voormalige woordvoerster van WikiLeaks. Die combinatie omschrijft ze op haar Twitter-account als ‘poetician’. Volgens de krant Morgunbladid is zij het gezicht van de weerstand tegen de corrupte politici. “Zij is de Bernie Sanders van IJsland”, klinkt het dan weer bij Washington Post. Fun fact: ze heeft al blauw haar gehad - stel u dat bij Joke Schauvliege eens voor. 

"Een van de taken waar de nieuwe coalitie zich sterk zal mee moeten bezighouden, is toerisme."

Alþingi

Wat de piraten nu gaan doen, is nog niet helemaal duidelijk. Wel staat vast dat de piraten negen zitjes in de Alþingi - het oudste nog bestaande parlement - hebben gekaapt. Het eenkamersysteem werd er pas in 1991 ingevoerd. Een coalitie vormen zou nog 'op z'n Belgisch' kunnen verlopen. De piraten hebben zich immers al meermaals van de traditionele partijen gedistantieerd. Een mogelijkheid bestaat er nog in dat de jonge pro-Europese, liberale partij Viðreisn zich op zal werpen als coalitiepartner. Een van de taken waar de nieuwe coalitie zich sterk mee zal moeten bezighouden is het toerisme, dat zich sterk begint te exploderen op Ijsland. Volgens Martijn Grimmius, verslaggever voor NPO Radio, komen er inmiddels zes keer méér toeristen dan dat er mensen op het eiland wonen. 

0
Gemiddeld: 1 (1 stem)

Reactie toevoegen