“Het probleem is niet werkloosheid; het probleem is dat te veel jobs bullshit zijn”

Utopisch denker Rutger Bregman over gratis geld en de dood van links en rechts

 “Waarom is het moedig om je zinloze job achter te laten om te doen wat je écht wil? Du-uh, natuurlijk doe je dat!” Ons werk werkt niet, vindt filosoof Rutger Bregman. “Geef mensen onvoorwaardelijk geld: dat betaalt zichzelf ruimschoots terug.”

Help, meneer Bregman! We zijn bang voor de toekomst.

“Dat is begrijpelijk. We zijn er de afgelopen tweehonderd jaar enkel op vooruit gegaan, maar nu lijken we stil te staan. De brexit en Trump bewijzen dat vooruitgang geen gegeven is, dat het zo kan verkeren. Dit is een historisch kantelpunt." 

Hoe komt dat?

“De klassieke politieke spelers zijn vastgeroest in verouderde tegenstellingen: de strijd tussen de staat en het kapitaal, discussies over volledige werkgelegenheid, enzovoort. Buiten dat bestel groeit een alternatieve beweging: denk aan de vele decentrale initiatieven of het enthousiasme voor het basisinkomen. Het zijn tekenen des tijds, het is de geboorte van een nieuwe ideologie.”

Over wat voor ideologie heeft u het dan?

“De kern is een revolutionair idee: de meeste mensen deugen. Waar links en rechts het over eens zijn, is dat mensen niet te vertrouwen zijn. Volgens rechts houd je ze in het gareel door ze verantwoordelijkheden aan te leren en te straffen; volgens links moeten we die zielige mensjes helpen en betuttelen. Maar de meeste mensen deugen, ze weten wat ze met hun leven willen doen. Geef ze de mogelijkheden en je krijgt een explosie van energie en innovatie.”

Bankiers in staking

Daarin past uw stokpaardje: het onvoorwaardelijk basisinkomen. Waarom pleit u voor gratis geld voor iedereen?

“Om dat te begrijpen, volstaat het om een willekeurige bar binnen te wandelen.”

Doen we dikwijls.

“Wel, als je daar de mensen wat wijntjes geeft en je vraagt ze of hun baan zin heeft, ga je dikwijls te horen krijgen dat het eigenlijk niet veel voorstelt. Meer nog: het zijn vaak de mensen met de mooiste LinkedIn-profielen en de hoogste salarissen die hun baan zinloos vinden, die ‘bullshitjobs’ hebben. Op basis van internationaal onderzoek weten we zelfs dat één op drie zijn eigen werk overbodig vindt. Kijk naar marketeers: creatieve mensen, maar om te overleven moeten ze bedrijven promoten waar ze niet achter staan. (op dreef) Dat is toch volkomen bizar! Het bewijst dat we werk radicaal moeten herdefiniëren."

"Er is altijd wel een miljonair met jeuk op zijn rug"

“Door automatisering verdwijnen jobs in de industrie– en landbouwsector, maar ons systeem slaagt er altijd in om banen voor managers, bankiers of consultants uit te vinden. Bullshit bestaat bij gratie van welvaart: hoe efficiënter onze robots en industrie worden, hoe meer bullshitjobs we nodig hebben. Er is altijd wel een miljonair met jeuk op zijn rug. Het probleem is dus niet dat de werkloosheid stijgt; het probleem is dat ons werk niet meer zinvol is, dat we gewoon maar wat werken.”

Best deprimerend.

“Het kan ook anders. We moeten erkennen dat het de vuilnismannen en leraars zijn die welvaart creëren en de samenleving dragen. Stel dat de bankiers ineens staken. Dat is één noemenswaardige keer voorgevallen, in Ierland in 1970. Weet je wat er toen gebeurde? Helemaal niets. Als de vuilnismannen staken, is een stad binnen een aantal dagen onleefbaar. Een basisinkomen zou deze mensen onderhandelingsmarge en het nodige prestige verschaffen."

(kijkt nerveus rond) Er lezen wel studenten Handelsingenieur en Bedrijfsmanagement mee.

“Jonge mensen staan voor een dilemma: er zijn twee idealen die aan je trekken. Er is het ideaal van de kenniseconomie, van het mooi LinkedIn-profiel en de grote carrière. Die keuze is voor veel jongeren verleidelijk, gezien de materiële voordelen. Maar er is ook de mogelijkheid om te kiezen voor iets dat jij leuk vindt, waarmee je de wereld misschien interessanter en beter maakt. Het probleem: een laag salaris en jobonzekerheid.”

"Bullshit bestaat bij gratie van welvaart"

“Die spanning zie je terug in de ‘heroïsche’ verhalen over managers die ontslag nemen en met hun spaargeld doen wat ze echt willen. Eigenlijk is het dieptreurig dat we zoiets heldhaftig vinden. Du-uh, natuurlijk doe je wat je wil, wat zou je anders doen? In onze maatschappij is dat niet vanzelfsprekend. Het basisinkomen kan daarbij helpen.”

Gefrituurde planeet

Show me the money. Als je iedereen maandelijks 1000 euro uitbetaalt, zal je toch moeten snoeien in de openbare dienstverlening en sociale zekerheid?

“Het basisinkomen is een denkrichting, niet één vaststaand idee of plan. Er bestaan versies die de sociale zekerheid willen uithollen en de samenleving vermarkten, maar ik zie het basisinkomen vooral als aanvulling op de verworvenheden van de 20ste eeuw. Natuurlijk zullen toeslagen en regelingen verdwijnen, maar aan het recht op onderwijs en zorg mag niemand tornen.”

De berekeningen zijn toch niet bepaald rooskleurig.

“Die rekensommetjes zijn altijd misleidend. Ten eerste gaat het niet om brutokosten, maar om nettokosten. Concreet zit het zo: het basisinkomen, een vast bedrag, wordt gefinancierd met belastingen. Dat betekent ook dat mensen die veel belastingen betalen, een volledig basisinkomen zullen afstaan. Zij gaan er netto niet op vooruit, maar dat is ook niet nodig. De effecten zijn in de praktijk zo beperkt als je zelf maar wil.”

“Ten tweede moet je naast de kosten ook de baten in rekening nemen. Neem armoede: in de VS kost kinderarmoede 500 miljard dollar per jaar door gezondheidszorg, criminaliteit, minder personenbelasting, enzovoort. Til je al de armen boven de armoedegrens, kost dat maar 175 miljard dollar aan basisinkomen. Armoede uitroeien kost overal maximaal 1% van het bbp, maar die investering verdient zichzelf ruimschoots terug. Het probleem: je moet uitgaan van een positief mensbeeld. Daar zijn de overheden nog niet klaar voor.”

"De EU kan binnen tien jaar uiteengevallen zijn"

‘De kracht van verandering’, zeggen ze bij ons. Heeft u nog goede raad?

“Verdiep je in het basisinkomen en andere ideeën. Je mag voor mij ook je bullshitcarrière najagen, maar dit is hét moment om je te engageren. Er zijn mogelijkheden voor geweldige vooruitgang, maar ook voor angst en neergang, zoals Trump bewees. Besef vooral: het kan ook hier gebeuren, de EU kan binnen tien jaar uiteengevallen zijn. Trump en de brexit leken ook lang onwaarschijnlijk.”

“Ik zeg niet dat je bang moet zijn, maar word wakker! Wil je de generatie van de apathie zijn, terwijl de planeet gefrituurd wordt en fascisme de kop opsteekt? Dit is hét moment om op te staan. Er zijn voldoende hoopvolle aanknopingspunten; maak er iets van.”

Rutger Bregman is historicus, journalist en schrijver. In zijn recentste boek, 'Gratis geld voor iedereen' (uitg. De Correspondent), pleit hij voor een onvoorwaardelijk basisinkomen.

0
Gemiddeld: 5 (2 stemmen)

Reacties

Bericht: 
onvoorwaardelijk en universeel: http://basisinkomen.net/obi/

Bericht: 
Juist'

Bericht: 
Helemaal mee eens! Dat schept meer kansen en gelijkwaardigheid!

Bericht: 
Ontzettend goed weergegeven wat er aan de hand is en herkenbaar ! Blij met dit zorgvuldige rapport .

Bericht: 
Ben al jaren fan van Rutger en z'n ideeën !zou zeker stemmen op n nieuwe beweging van jonge mensen . Nu stem ik partij voor de dieren bij ons!

Bericht: 
Hoopvol en vooral herkenbaar betoog!

Bericht: 
Een mooi interview, mooi pleidooi. Alleen een klein dingetje: "links" vindt niet dat we "zielige mensjes moeten helpen en betuttelen", dat is nu juist het frame dat neolib midden-rechts van links neerzet. Links vindt (in de traditie van Marx) dat mensen worden tegengehouden door armoede en onderdrukking. Dat lijkt me iets anders en daarmee is zelfs Bregman's betoog gewoon links.

Bericht: 
Zeker de moeite waard om je verder in te verdiepen.

Bericht: 
dappere man!!

Bericht: 
Ik pleit hier al langer voor. Prachtige 'utopie' om na te jagen. Laten we met z'n allen (weer) eens wat lef tonen en er voor gaan. Het kan niet anders dan dat de negatieve spiraal waar we nu met 'het volk' inziten hiermee kan worden doorbroken. Welke politieke partij waagt zich hieraan? Of moeten we beginnen met een andere inrichting van onze democratie? Lees dan ook het geweldige boek (je) van David van Reybrouck: 'Tegen Vrrkiezingen'. Een nieuwe fluwelen revolutie.

Bericht: 
Politiek, daar heb ik niet veel kaas van gegeten maar als ik dit lees dan denk ik "eindelijk iemand met een mooi fris idee! een idee die echt wel zou kunnen werken En waar iedereen denk ik veel baat bij zou hebben" ik zeg proberen... "baat het niet dan schaadt het niet" ... laat de eurotjes maar weer rollen!

Bericht: 
Eric Cabus 22 hrs · Kan ik niet zeggen van mijn job maar k'zie verdomd veel van die bullshit jobs rond mij See Translation Schamper | “Het probleem is niet werkloosheid; het probleem is dat te veel jobs bullshit zijn” “Waarom is het moedig om je zinloze job achter te laten om te doen wat je écht wil? Du-uh, natuurlijk doe je dat!” Ons werk werkt niet, vindt filosoof Rutger Bregman. “Geef mensen onvoorwaardelijk geld: dat betaalt zichzelf ruimschoots terug.” SCHAMPER.UGENT.BE Love Like Haha Wow CommentShare 3 You and 2 others Comments Nora Hendriks Nora Hendriks en dat artikel maken ze dan ineens met de grond gelijk door in de titel "utopisch denker over gratis geld" te zetten.. om de mensen alvast te laten weten dat zoiets onmogelijk is.. See Translation Like · Reply · 13 hrs Norbert Verswijver Norbert Verswijver onvoorwaardelijk geld is niet onmogelijk en komt ook .Alleen moeten meer mensen het durven inzien , de waarheid ,over ons de " veredelde " SLAVEN die we zijn nu nog altijd zijn ,de slaven nu moeten bezig zijn voor hun meesters en bij protest word het in de toekomst zelf onderdrukt door robots en drowns wanneer onze ordehandhavers het ook in zien dat hun werk nutteloos is en bullshit en groetjes aan onze leiders / lijders Like · Reply · 2 hrs Norbert Verswijver Norbert Verswijver De GEVOLGEN ER VAN . Wat word nog meer nutteloos als de werkslaven in de toekomst ? laat ons eens denken 99% van alle bureaucraten en overheidsdiensten , leger en politie , De banken de belastingen en diensten de o c m w en hulp aan de arme ,veel medisch personeel wegens gebrek aan stress en daar aan verbonden ziektes en vervuiling ,de gevangenissen kunnen sluiten wegens gebrek aan misdaad, alle vervoerders nu taxi en ook 99% van alle andere transport personeel . Het beste komt nog politiekers mogelijk ook voor 99% en zelfs de rechters om voor ons alle, meer rechten en ook eerlijkheid te bekomen Een Gezonder leven door meer vrije tijd minder stres , tijd voor ons zelf en onze kinderen en hun goede" dan goede te kunnen geven " opvoeding en onze voeding . Vele van de rijkste weg voor 99 % zij worden nutteloos wanneer het volk het inziet dat het onze slaven meesters zijn antiek uit het verleden en al hun personeel de dienaars /slaven drijvers zij ook worden nutteloos voor 100 % daar de mensen die willen productief zijn en het graag doen uit tijd verdrijf en hobby het ook nu graag doen deze zullen het blijven doen en gemotiveerd zijn ,mogelijk nog meer als nu . Zij die iets meer willen zullen het ook krijgen en verdienen maar geen overvloed aan nutteloze kapitalen kunnen vergaren daar de beurzen ook voor 99% + en ook het personeel overbodig zullen worden. Nog een probleem dat weg valt het drug probleem en de meeste gevolgen er van alle diensten er bij betrokken van politie / rechters /de handel er in ( dus weer vele rijke ? ). Dit komt door en wegens dat het gratis word verstrekt aan zij die het vragen het ook kunnen verkrijgen, maar door een vaste inkomsten om te leven / opvoeding het niet meer zullen nodig hebben door gebrek aan stres en frustratie . Wat een mooie toekomst waar we moeten naar streven ? Enkel door het nuchter nadenken een goede logica door opvoeding en het " beschaven" wakker maken van ons de gecultiveerde slaven van nu, ook deze slaven worden door de angst en geestelijk onderdrukking ook door de religie en hun leiders gehandhaafd . door zij die het geld ook volgen om hun macht en ze het zelf ook kunnen behouden . Wat blijft er dan over ? Een goede wereld voor alle geen oorlogen en wapens meer nodig , geen overbevolking door armoede ? Ook maar een wereld cultuur wat wetenschap is en betekend het weten tot beter weten bewezen is en leren van elkaar . Dus leren van al het goede in elke samenleving wat hun cultuur en het doel is . Het is verbeteren / overleven voor en van onze nakomelingen mogelijk te maken . Wat dan ons eeuwig leven word onze hemel ? Zo als dat wij mogelijk door en volgens de Wetenschap met DNA onderzoeken bewezen is " zou zijn "dat we alle een familie zijn ongeacht de kleur en alle mensen afkomstig van vijf oermoeder's . Dus zijn we alle broeders en zusters een grote familie . waarom moorden en verkrachten en verachten we dan ? voor het verschil van religie en ?

Bericht: 
Heel goed artikel. Schokkend helder. Veel te veel banen zijn onzin. Ze scheppen een wereld van gedoe, waarachter de schermen we nog steeds ontwikkelingslanden van natuurlijke bronnen beroven, nu met mooie contracten. Als onze banen verbergen waar het echt geld verdient wordt: puur door oogsten en productie. Maar in Nederland zijn 60% van alle banen controlerend. Produceren niks, bevestigen hoogstens het wantrouwen en helpen uren maken, die zouden moeten bewijzen dat je iets verdient hebt. Niets, want het echte inkomen werd door kleine minderheid en diefstal binnengebracht. Willen we dit stoppen, loop dan weg, protesteer tegen zinloze arbeid, maak lawaai van genoeg is genoeg. Ik heb liever dat 1000 mensen liegen om een uitkering te krijgen, dan 10.000 controleurs aan het werk te houden. Eigenlijk zou basisinkomen dat inderdaad allemaal oplossen. Kunnen we echt gaan bijdragen en stoppen met zinloos werk of werk dat de wereld en de natuur naar de kloten helpt. Kunnen we klagen op het werk, zonder angst onze baan te verliezen.

Bericht: 
Dank je Rutger Bregman!

Bericht: 
De overheden zijn nog niet klaar voor een positief mensbeeld... Ja, die overheden bestaan bij de gratie van behoefte aan controle. Politici zijn namelijk nu juist dat deel van de mensen dat graag controle heeft over anderen, mogelijk juist omdat zij degenen zijn die niet zo positief zijn. Politiek, democratie is een burgeroorlog, de dominantie van de meerderheid over de minderheid, waarbij zelfs de meerderheid tot de verliezers behoren omdat ze hebben hun eigen waarden uit angst te verliezen moesten compromiteren om zodoende tot een meerderheid te kunnen behoren. En verder, geld is ook niet bedoelt om een maatschappij te faciliteren. Het netto-effect van geld is dat mensen iets doen tegen hun zin. Wederom heeft geld meer met controle te maken dan met iets anders. Zonder geld in een maatschappij, zonder ruilhandel, maar gebaseerd op vertrouwen dat je mensen kunt motiveren om je te helpen, dat de bakker brood maakt omdat ie dat fijn werk vindt. Als iedereen gewoon doet wat ze fijn vinden zonder vergoeding, maar wel overal kan aankloppen voor assistentie, dan verandert alles ten goede. Alleen heb je geen controle meer over mensen om ze iets tegen hun zin te laten doen, je kunt ze alleen motiveren. Plotseling is ook de politiek machteloos want alles wat die jongens doen is geld alloceren... Als er geen geld is zullen de leiders, als we die nog nodig hebben, moeten motiveren en is er werkelijk een spontane democratie, waar niet simpelweg de meerderheid wint, maar elk initiatief een kans heeft als het lokaal gedragen wordt. Ik ben er zeker van dat het een koning was die geld heeft ingevoerd. Voor controle over de mensen... juist om ze geld te onthouden, dat immers gemateraliseerd was, dus in dozen gestopt kon worden en zo weggehouden kan worden bij diegene die niet met zijn plannetjes mee willen doen. Dat er ook nog een mooie beeltenis op munten gedrukt kon worden zal een aardige bijzaak zijn geweest...

Bericht: 
Helemaal akkoord.

Bericht: 
Bullshit bestaat bij gratie van de welvaart. Je had het niet treffender kunnen zeggen

Bericht: 
laten we er werk van maken

Bericht: 
The voice of ratylnaoiti! Good to hear from you.

Bericht: 
Ik ben voor het basisinkomen maar dan moeten we eerst anders leren denken anders lopen we vast in onze eigen redeneringen. De armoede kost, zo zegt de filosoof hier, 500 miljard terwijl het met 175 miljard opgelost zou zijn. Zolang we in kosten/baten plaatjes denken en redeneren komen we er niet uit. Laat ik het eens anders framen om het te verduidelijken. De armoede levert 500 miljard aan werkgelegenheid en zou met 175 miljard opgelost zijn. Pas als we opnieuw naar geld kunnen kijken als tijdelijke vertegenwoordiger van onze energie zijn we aan het rijpen voor het basisinkomen. Geld mag geen product op zich zijn, mag geen rente opleveren en er mag niet mee belegd worden. Iedereen een inkomen en niemand mag winst opstrijken. Winst wordt terug gegeven aan de samenleving of geïnvesteerd in het bedrijf. Uit de buurt van het liberalisme blijven maar ook uit de buurt van het socialisme. Mensen zijn niet gelijk maar ook weer niet zo ongelijk dat de één in schuld moet leven terwijl de ander met tachtig miljard in zijn broekzak over de wereld wandelt. Tachtig miljard kan namelijk nooit door één persoon aan energie geleverd zijn.

Bericht: 
Ik ben 15 en zat hier laatst al aan te denken, ik vind het interessant dat ik niet de enige ben die zo denkt.

Bericht: 
Een eerste stap in de richting van een maatschappij waarin iedereen doet wat ie de moeite waard vindt?! Interesse in de volgende stap waarbij mensen effectiever zullen omgaan met hun angst om tekort te komen? Neem contact op.

Bericht: 
Het idee van een OBI is leuk maar erg duur en inefficiënt https://cooperatiedevrijemedia.nl/2017/07/6840/

Bericht: 
Exact! De relatie tussen wat de moeite (= energie) is volkomen verstoord. Zie ook kort samengevat in 1 slide http://pin.it/PPYK25p. Hoe kunnen we dit veranderen zonder een revolutie die alleen maar desastreuze gevolgen heeft?

Bericht: 
Een beter artikel over (de onmogelijkheid van) het basisinkomen is van John Kay: https://www.johnkay.com/2017/04/05/basics-basic-income/

Bericht: 
Helemaal geweldig en waar.

Bericht: 
In princiepen in zijn natuur werkloosheid is een puur vorm van discriminatie . De bewijs dat mensen egoïsme grencloos is, is de Bitcoin. En criptogeld zonder waarde word verkocht voor 16.000 USD. In ons wereld geld zelf geeft ons en hebt geen warden. Dus we leven in wereld van illusie. Waneer alles goed georganiseerd is geeft ons een warde!

Bericht: 
Amen ! Proficiat aan mensen die een betalende job hebben gevonden die ze graag doen en ze ook nuttig vinden. We leven hier eigenlijk nog altijd in de 19de eeuw met een totaal verouderde politiek die zich blijft vastklampen aan verworven privileges uit het verleden (macht, vriendjespolitiek, geld dat aan hun handen blijft plakken) dat die er zeker niets aan zullen doen. Het enige wat zij willen is dat mensen gewoon functioneren als economische slaven om de portefeuille van het grootkapitaal, de lobbyisten, de multinationals en de banken te spijzen. Heel dat gedoe en die markt rond werk is een grote zeepbel, waarbij weer serieus geld wordt geschept uit onzin en uit mensen te controleren zoals in de voormalige DDR. Geef ons echte vrijheid en verlos ons aub van het zinloos werk !

Bericht: 
De overheid zal hier al helemaal geen voorstander van zijn, gezien het feit dat dit de grootste veroorzaker is van het in stand houden van die zogenaamde bullshitjobs.

Bericht: 
Geweldig idee! Gewoon doen! Er gaat zoveel energie en creativiteit loskomen. Kunnen we eindelijk gaan doen waar we hier voor zijn. Goed in zijn. Leuk vinden.

Bericht: 
Geef iedereen een basisinkomen van 1500 € . Sommigen zullen de 10° van de maand niets meer hebben anderen zullen op het einde van de maand de helft over hebben. Zomaar geven leert mensen niet om op een verantwoorde manier niet bezit om te gaan. Wat gaan we doen met de mensen die hun basisinkomen er op een paar dagen hebben doorgejaagd?

Bericht: 
Wat gaan we doen met de mensen die er hun basisinkomen in een paar dagen doorjagen?

Reactie toevoegen